Μια ιστορική συνθήκη συμφιλίωσης υπεγράφη χθες στο Κάιρο, με στόχο να τερματιστεί η δεκάχρονη αντιπαλότητα μεταξύ των παλαιστινιακών οργανώσεων Χαμάς και Φατάχ, που έχει καθορίσει σημαντικά τις εξελίξεις στην περιοχή. Πλέον θα έχουν από κοινού τον έλεγχο της Λωρίδας της Γάζας, συμπεριλαμβανομένου ενός, στρατηγικής σημασίας, φυλακίου στα σύνορα με την Αίγυπτο. Αν και περισσότερο ακανθώδη θέματα δεν έχουν επιλυθεί, η είδηση έγινε δεκτή με πανηγυρισμούς στη Γάζα, με τους κατοίκους να κρατούν σημαίες της Παλαιστίνης, της Αιγύπτου, της Φατάχ και της Χαμάς. Βάσει της συμφωνίας, η οποία επετεύχθη με τη μεσολάβηση των μυστικών υπηρεσιών της Αιγύπτου, η Φατάχ θα άρει μια σειρά κυρώσεων που είχε επιβάλει στις αρχές του χρόνου στη Χαμάς, η οποία από τον Δεκέμβριο του 2007 έχει τον αποκλειστικό έλεγχο της Γάζας. Ως αντάλλαγμα, αξιωματούχοι της Χαμάς ανακοίνωσαν ότι θα επιτρέψουν στην Παλαιστινιακή Αρχή να ανακτήσει τον έλεγχο στη Λωρίδα της Γάζας. Η κυβέρνηση του Καΐρου έκανε γνωστό ότι από την 1η Δεκεμβρίου θα υπάρξει «κυβέρνηση εθνικής ενότητας». Εάν όλα πάνε καλά, ο πρόεδρος της Παλαιστινιακής Αρχής Μαχμούντ Αμπάς είναι πιθανό να επισκεφθεί τη Γάζα τον ερχόμενο μήνα –θα πρόκειται για την πρώτη του επίσκεψη στην πυκνοκατοικημένη αυτή παραθαλάσσια λωρίδα γης, εδώ και μια δεκαετία.

Το ισλαμιστικό κίνημα. Η συμφωνία θεωρείται σημαντικό βήμα προς τον τερματισμό του εμφυλίου πολέμου που έχει διχάσει τους Παλαιστινίους από το 2007, όταν είχαν ξεσπάσει βίαιες συγκρούσεις μεταξύ Χαμάς και Φατάχ, ακόμα και εάν παραμένουν ανεπίλυτα σοβαρά εμπόδια, όπως, μεταξύ άλλων, το καθεστώς των μελών της ένοπλης πτέρυγας της Χαμάς, που υπολογίζονται σε 25.000. Το ισλαμιστικό κίνημα Χαμάς, παλαιστινιακό τμήμα της Μουσουλμανικής Αδελφότητας, αντιμετωπίζεται επισήμως ως τρομοκρατική οργάνωση τόσο από τις ΗΠΑ όσο και από την Ευρωπαϊκή Ενωση. Βέβαια, μια προηγούμενη συμφωνία μεταξύ Χαμάς και Φατάχ –και εκείνη είχε υπογραφεί στο Κάιρο το 2011 –δεν υλοποιήθηκε. Παλαιστίνιοι αξιωματούχοι εξέφρασαν την ελπίδα ότι η νέα συμφωνία που επετεύχθη χθες έχει περισσότερες πιθανότητες επιτυχίας επειδή την υποστηρίζουν η Σαουδική Αραβία, οι Ηνωμένες Πολιτείες και, πιστεύουν, το Ισραήλ. Οι αναλυτές θεωρούν επίσης πως η Χαμάς συνειδητοποίησε ότι είχε απομονωθεί και κατανόησε πόσο δύσκολο είναι να κυβερνά τη Γάζα, με τη διαλυμένη οικονομία και τις κατεστραμμένες από τους πολέμους με το Ισραήλ υποδομές.

Αν και δεν βρισκόταν στο Κάιρο, ο πρόεδρος της Παλαιστινιακής Αρχής Μαχμούντ Αμπάς χαιρέτισε την πρόοδο των διαπραγματεύσεων, κάνοντας λόγο για «τελική συμφωνία». Ο Αμπάς δεν έχει επισκεφθεί τη Λωρίδα της Γάζας –μια στενή λωρίδα γης στην οποία κατοικούν περισσότεροι από δύο εκατομμύρια Παλαιστίνιοι –από το 2007, όταν η Χαμάς εκδίωξε με τα όπλα τα μέλη της Φατάχ από εκεί.

Οι εκπρόσωποι των δύο πλευρών, ο υπαρχηγός της Χαμάς Σάλεχ αλ Αρούρι και ο επικεφαλής της αντιπροσωπείας της Φατάχ Αζάμ αλ Αχμάντ υπέγραψαν το κείμενο της συμφωνίας, σε μια σύντομη τελετή που πραγματοποιήθηκε στα κεντρικά γραφεία των αιγυπτιακών μυστικών υπηρεσιών.

Τα αγκάθια. Σύμφωνα με στελέχη της κυβέρνησης του Καΐρου, θα υπάρξει κι άλλη συνάντηση των δύο πλευρών στις 21 Νοεμβρίου, προκειμένου να επιλυθούν οι διαφωνίες που υπάρχουν ακόμα. Ο Αχμέντ Γιούσεφ, σύμβουλος του ηγέτη της Χαμάς Ισμαήλ Χανίγια, τόνισε πως οι δύο πλευρές συμφώνησαν να έχουν από κοινού έλεγχο του συνοριακού περάσματος της Ράφα με την Αίγυπτο που όλα αυτά τα χρόνια –κατά τη μεγάλη διάρκεια των οποίων υπήρχε και αποκλεισμός από το Ισραήλ –ήταν καθοριστικής σημασίας για την προμήθεια των κατοίκων με τα απαραίτητα για την επιβίωσή τους. Ομως τα θέματα που δεν έχουν επιλυθεί δεν είναι μικρά.

Για παράδειγμα, θα πρέπει να συγχωνευθούν τα υπουργεία τους υπό τη νέα κυβέρνηση εθνικής ενότητας. Μεγάλη πρόκληση θα είναι ο περιορισμός του αριθμού των περίπου 200.000 παλαιστίνιων δημοσίων υπαλλήλων, κατά τουλάχιστον 20%. Επίσης, ανοιχτά παραμένουν τα θέματα της κοινής στρατηγικής έναντι του Ισραήλ, η διεξαγωγή μελλοντικών εκλογών και, κυρίως, το καθεστώς της ένοπλης πτέρυγας της Χαμάς.