Στα 17 τετραγωνικά τους χιλιόμετρα ζει το μεγαλύτερο ποσοστό παιδιών στην Ελλάδα. Οι ακριτικοί Λειψοί κρατούν ψηλά τη σημαία της ανανέωσης του πληθυσμού: Ενώ η υπογεννητικότητα θριαμβεύει στη χώρα, στους Λειψούς το 26% των κατοίκων είναι παιδιά. Περίπου 200 παιδιά σε σύνολο 783 κατοίκων. Σε αυτόν τον αγώνα οι κάτοικοι αισθάνονται μόνοι. Πριν από λίγες ημέρες πραγματοποίησαν συμβολική κατάληψη στο δημαρχείο του νησιού εκπέμποντας σήμα κινδύνου για την υποβάθμιση του δημοτικού τους σχολείου και ζητώντας από το κράτος να μεριμνήσει για την εύρυθμη λειτουργία του. Οι αναπληρωτές που διορίστηκαν φέτος στο σχολείο είναι λιγότεροι από πέρυσι, ενώ δύο τάξεις, η Γ’ και η Δ’ Δημοτικού έχουν συγχωνευτεί. Οι γονείς επισημαίνουν πως θα αναγκαστούν να εγκαταλείψουν το νησί αν δεν δοθεί στα παιδιά τους η δυνατότητα πρόσβασης σε ολοκληρωμένη εκπαίδευση. Οι 41 μαθητές του Δημοτικού Σχολείου Λειψών πασχίζουν για τα αυτονόητα.

«Εχουμε ελλείψεις και σε γενικό δάσκαλο και σε ειδικότητες. Συνήθως το σχολείο έχει στελεχωθεί μέχρι τα μέσα Οκτωβρίου, όμως φέτος η εικόνα δεν είναι ενθαρρυντική. Φοβούμαστε δυστυχώς ότι υπάρχει μια τάση υποβάθμισης» λέει στα «ΝΕΑ» η διευθύντρια του Δημοτικού Σχολείου Λειψών Ελένη Γερμανίδου. «Ο αριθμός των παιδιών έχει μειωθεί και οι αριθμοί παίζουν ρόλο στις τοποθετήσεις εκπαιδευτικών. Ομως στους Λειψούς το σχολείο αποτελεί τον μοναδικό χώρο για να μορφωθεί και να διαπαιδαγωγηθεί ένα παιδί ή για να βελτιώσει τις δεξιότητές του. Δεν υπάρχουν ιδιωτικά εκπαιδευτήρια ή άλλοι φορείς που να παρέχουν δραστηριότητες. Σε ακριτικές περιοχές το σχολείο επιτελεί έναν ευρύτερο ρόλο και χρειάζεται υποστήριξη. Ξέρουμε ότι δεν ζούμε σε εποχές αγγέλων, όμως τα παιδιά είναι το μέλλον του κόσμου» προσθέτει. Στους Λειψούς ζουν πολλά νέα ζευγάρια. Αρκετοί δημόσιοι υπάλληλοι οι οποίοι μετατέθηκαν εκεί, αλλά και ντόπιοι που επέλεξαν να μην εγκαταλείψουν το νησί παρά τις δυσκολίες. Ετσι, στο γυμνάσιο και το λύκειο του νησιού φοιτούν 55 μαθητές, ενώ στο νηπιαγωγείο πηγαίνουν 12 παιδιά. Η διευθύντρια του σχολείου έφτασε στο νησί από τις μακρινές Σέρρες και βρίσκεται εκεί δεκαπέντε χρόνια. «Οι νέοι μένουν επειδή αγαπούν παθιασμένα τον τόπο τους. Είναι ένα όμορφο μέρος, όμως πρέπει να δοθούν κίνητρα για να μπορέσει να μείνει κάποιος και να μεγαλώσει τα παιδιά του εδώ. Ενας λιμενικός μου είπε πριν από λίγες ημέρες ότι θα φύγει από το νησί επειδή δεν υπάρχει δάσκαλος για την τάξη της κόρης του» λέει.

«Ανιση μεταχείριση»

Οι γονείς έχουν στο πλευρό τους και τον δήμαρχο του νησιού Φώτη Μάγγο, εκπαιδευτικό στο επάγγελμα, ο οποίος απέστειλε σχετική επιστολή στον υπουργό Παιδείας. «Ο νόμος προβλέπει ότι για να είναι εξαθέσιο ένα σχολείο θα πρέπει να έχει 180 μαθητές. Αυτό όμως δεν είχε εφαρμοστεί ποτέ και σε κανένα νησί της Ελλάδας, επειδή όλοι κατανοούσαν ότι η μία και μοναδική σχολική μονάδα που υπάρχει πάνω το νησί δεν μπορεί να λειτουργήσει με μειωμένο προσωπικό. Δεν λαμβάνονταν υπόψη μόνο οι τυπικοί λόγοι αλλά και οι ουσιαστικοί. Φέτος υποχρέωσαν την επί χρόνια διευθύντρια να κάνει μάθημα και ουσιαστικά να μην υπάρχει διοίκηση στο σχολείο, δηλαδή παίρνεις τηλέφωνο και είναι συνέχεια στην τάξη. Και η γραφειοκρατία είναι τεράστια» λέει ο Φώτης Μάγγος στα «ΝΕΑ». «Λείπει ένας επιπλέον δάσκαλος και χρειάζονται ειδικότητες Πληροφορικής και Αγγλικών. Στα μικρά νησιά δεν υπάρχουν εναλλακτικές δραστηριότητες μόρφωσης, γι’ αυτό είναι αναγκαίο να είναι καλά στελεχωμένο το σχολείο. Και επειδή φέτος είναι πολύ λιγότεροι οι δάσκαλοι και δεν υπάρχουν ειδικότητες, δεν βγαίνει ολοήμερο πρόγραμμα και τα παιδιά σχολάνε στη μία η ώρα. Αυτό είναι άνιση μεταχείριση».

Ενας φαύλος κύκλος

Σύμφωνα με στοιχεία που είδαν πρόσφατα το φως της δημοσιότητας, στην Ελλάδα αντιστοιχούν 1,28 γεννήσεις ανά γυναίκα. Στους Λειψούς οι περισσότερες οικογένειες έχουν τουλάχιστον τρία παιδιά. «Το σύνηθες για τις οικογένειες εδώ ήταν να έχουν τέσσερα ή πέντε παιδιά, ενώ υπάρχουν και νοικοκυριά με οκτώ και εννιά παιδιά. Παρ’ όλ’ αυτά, ήδη η γεννητικότητα έχει μειωθεί λόγω της κρίσης» εξηγεί η Ελένη Γερμανίδου. Σύμφωνος σε αυτό είναι και ο δήμαρχος Φώτης Μάγγος, ο οποίος είναι πατέρας τεσσάρων παιδιών. «Νομίζω ότι στην επόμενη απογραφή δεν θα έχουμε τα ίδια ποσοστά. Οι ρυθμοί με τους οποίους γίνονται γάμοι έχουν πέσει στο μισό» σημειώνει. «Οταν υπάρχει αυτό το φαινόμενο της αριθμητικής κατρακύλας, πώς το σταματάς; Το σταματάς με το να μειώνεις τους δασκάλους; Μα ποιον από τους γονείς θα εμποδίσεις μετά από το να πάρει το παιδί του και να πάει σε ένα μεγαλύτερο νησί, στη Ρόδο ή στην Αθήνα, όπου ενδεχομένως να έχει συγγενείς ή σπίτι, ώστε να έχει καλύτερη παιδεία το παιδί του; Λειτουργεί ως φαύλος κύκλος. Η αιτία ενισχύει το αποτέλεσμα και το αποτέλεσμα ανατροφοδοτεί την αιτία. Τα ακριτικά νησιά πρέπει να έχουν ζωή και τον χειμώνα. Οσο πιο έρημος είναι ένας τόπος τόσο πιο εύκολη λεία γίνεται».

«Σύµπλευση» µε εθελοντές

Σε αυτό το νησί, όπου οι κάτοικοι «φυλούν τα σύνορα», όπως λέει η διευθύντρια του δημοτικού σχολείου Ελένη Γερμανίδου, σημαντική ανάσα δίνει η δραστηριότητα εθελοντικών ομάδων όπως η Σύμπλευση (facebook.com/symplefsi).

Οι εθελοντές της υποβάλλουν τους κατοίκους σε δωρεάν εξειδικευμένες εξετάσεις, οι οποίες κοστίζουν σε χρήμα και χρόνο, συμβάλλουν σημαντικά στον εξοπλισμό του σχολείου, προσφέρουν σχολικά είδη στους μαθητές, βοηθούν στην κατασκευή έργων υποδομής.

«Μας έχουν βοηθήσει πολύ. Πραγματικά υποκαθιστούν σε πολλές περιπτώσεις την ανυπαρξία του κράτους. Στο μέτρο των δυνατοτήτων τους γιατί κι εκείνοι είναι εθελοντές. Ερχονται με ιατρικό εξοπλισμό, με δώρα, παιχνίδια, καλύπτουν τους μαθητές με δράσεις ενημέρωσης για την υγιεινή ή για τον σχολικό εκφοβισμό» λέει ο Φώτης Μάγγος, ενώ η Ελένη Γερμανίδου προσθέτει: «Εχουμε μεγάλη υποχρέωση σε αυτές τις ομάδες. Ομως, εκτός από τους εθελοντές που βοηθούν, το κράτος έχει υποχρέωση να ασχοληθεί με αυτά τα θέματα…».

Τελευταία Νέα