Οι πρώην υπουργοί Οικονομικών είθισται να γράφουν τα πολιτικά τους απομνημονεύματα. Μόνο δυο, όμως, έλληνες «τσάροι» έχουν κάνει εκδοτική επιτυχία στο εξωτερικό. Ο Γιάνης Βαρουφάκης με το «Ενήλικοι στο δωμάτιο» και ο Γιώργος Παπακωνσταντίνου με το «Game Over». Κι οι δυο, δε, τα παρουσίασαν πρόσφατα σε ένα κοινό που συνεχίζει να έχει περιέργεια για οτιδήποτε σχετικό με την ελληνική οικονομία: το γερμανικό. Η εύκολη εξήγηση βρίσκεται στο δραματικό στοιχείο της θητείας αμφοτέρων. Μήπως, όμως, η σύγκριση των δυο βιβλίων έχει κι άλλη αξία; Μπορούν, εξάλλου, να ιδωθούν σαν δυο αντίθετες αφηγήσεις της ελληνικής κρίσης. Εκείνη του Γιάνη, που ποντάρει στο σασπένς, τη συγκίνηση και τις «βιντεοταινίες». Και την άλλη που προσπαθεί να δει από απόσταση όσα συνέβησαν. Η κριτική στον Βαρουφάκη ήταν πως είπε την ιστορία σαν νάρκισσος. Σύμφωνα με μια άλλη ανάλυση, όμως, το πραγματικό πρόβλημα είναι πως έγραψε σαν να είχε στο πίσω μέρος του μυαλού του ένα τσιτάτο του Τρούμαν Καπότε, «όλη η λογοτεχνία είναι κουτσομπολιό». Κι αν υπονοεί κάτι η βαρουφακική προσέγγιση της διήγησης, δεν είναι, άραγε, πόσο «ελαφρύς» υπήρξε ο χειρισμός της κρίσης από τον ΣΥΡΙΖΑ κι εκείνον ως υπουργό του;

Η κοινή λογική

Σε μια συνέντευξη στη γερμανική «Süddeutsche Zeitung», που δημοσιεύθηκε προχθές με αφορμή την παρουσίαση του «Game Over» στο Μόναχο, ο Γιώργος Παπακωνσταντίνου είπε πως δεν έχει διαβάσει Βαρουφάκη. Αλλά θεωρεί ότι το πόνημά του προκαλεί «υπέρμετρη συναισθηματική φόρτιση». Για να αποφύγει κάτι τέτοιο, εκείνος προτίμησε να γράψει το χρονικό του στα αγγλικά. Στα μάτια αρκετών αναγνωστών του το πέτυχε. Εγραψε ένα, κατά τα λεγόμενά του, «βιβλίο κοινής λογικής». Στις σελίδες του επαναλαμβάνεται πολλές φορές η άποψη πως αν δεν καταλάβουμε γιατί μπήκαμε στα Μνημόνια, δεν θα βγούμε ποτέ. Θέση που βρίσκεται στον αντίποδα της βαρουφακικής – συριζαϊκής ερμηνείας τού «μας επιβουλεύονται». Συχνά, χαριτολογώντας, ο Παπακωνσταντίνου περιγράφει τον εαυτό του σε ανθρώπους που μιλούν μαζί του ως «anti-Varoufakis». Και παραδέχεται πως μπορεί να ειπωθεί και το αντίστροφο. Οσοι συμμερίζονται τη δική του ανάγνωση για την κρίση παρατηρούν, πάντως, ότι ο Βαρουφάκης έχει κοινό στην Ευρώπη. Κι αυτό σημαίνει, λένε, ότι το πρόβλημα είναι ευρύτερο. Ο Παπακωνσταντίνου σε συνομιλητές του αναγνωρίζει ένα πράγμα στον Γιάνη: «Δίνει τις λάθος απαντήσεις αλλά προσεγγίζει τις σωστές ερωτήσεις». Εκείνες που θα πρέπει να θέσει κάποτε κι η αντιβαρουφακική πλευρά.