Περικοπές προνοιακών επιδομάτων, αναπηρικών συντάξεων και άλλων κοινωνικών, υγειονομικών, οικογενειακών και προνοιακών παροχών καθώς και περιορισμό των δικαιούχων φέρνει η τρίτη αξιολόγηση. Παράλληλα, στο τραπέζι μπαίνουν και ανατροπές στο συνδικαλιστικό νόμο, βάζοντας «φρένο» στην προκήρυξη των απεργιών.
Ειδικότερα, μέχρι το Νοέμβριο θα πρέπει να υιοθετηθεί νέα νομοθεσία για πιλοτικό πρόγραμμα μεταρρύθμισης των παροχών πρόνοιας. Η αναδιάταξη του προνοιακού χάρτη περιλαμβάνει εκ των πραγμάτων επανεξέταση επί τα χείρω παροχών, κατάργηση, συγχώνευση ή και εξορθολογισμό αυτών ώστε να ενισχυθεί η αποτελεσματικότητά τους. Η εθνική νομοθεσία θα πρέπει να εγκριθεί έως τον Μάιο του 2018 ώστε να εναρμονιστούν παράλληλα όλοι οι κανόνες εισφορών αναπηρίας και κοινωνικής πρόνοιας. Η εθνική εφαρμογή του νέου νόμου θα ξεκινήσει μέχρι τα τέλη Ιουνίου του 2018. Στόχος είναι η ολοκλήρωση των νομοθετικών ρυθμίσεων έως το Νοέμβριο ώστε με το ξεκίνημα του 2018 όλα τα προνοιακά επιδόματα να έχουν περάσει στον ΟΓΑ με ηλεκτρονική διαχείριση και πλήρη πρόσβαση στους δικαιούχους.
Tα επιδόματα που «κινδυνεύουν» είναι τα εξής:
1. Επιδόματα αναπηρίας: Οι δανειστές, κυρίως το ΔΝΤ, ζητούν την ιδιωτικοποίηση των κέντρων που θα πιστοποιούν τα ποσοστά αναπηρίας (σ.σ., δηλαδή η πιστοποίηση να δίνεται από ιδιώτες γιατρούς), αλλά και την αξιολόγηση των ικανοτήτων των αναπήρων, σύμφωνα με όσα προβλέπονται στο επιστημονικό εργαλείο του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας ICF.
2. Οικογενειακά επιδόματα: Οι δανειστές (κυρίως το ΔΝΤ) ζητούν την περικοπή των ποσών για οικογένειες με τρία παιδιά και άνω και αναδιανομή των κονδυλίων ή την εξεύρεση πόρων από την περικοπή άλλων παροχών.
3. Στεγαστικό – φοιτητικό επίδομα 1.000 ευρώ: Οι δανειστές έχουν ζητήσει επανεξέταση κριτηρίων, επιμένοντας σε μείωση του εισοδηματικού ορίου των 30.000 ευρώ που ισχύει έως σήμερα με προσαύξηση κατά 3.000 ευρώ για κάθε εξαρτώμενο τέκνο.
4. Επίδομα στέγασης: Το ΔΝΤ εμμένει στο να τεθούν από τώρα οι παράμετροι για την καταβολή του επιδόματος στέγασης ή επιδότησης ενοικίου ή αποπληρωμής μέρους δανείου για τους 600.000 πολίτες που διαβιούν στα όρια της φτώχειας με το επιχείρημα ότι το πλεόνασμα του 2018 θα είναι χαμηλότερο από τον προβλεπόμενο στόχο. Η κυβέρνηση θα συμφωνήσει από τώρα για τις προϋποθέσεις καταβολής του επιδόματος στέγασης που θα δοθεί σε 600.000 δικαιούχους το 2019. Πρόκειται για ένα από τα αντίμετρα που νομοθέτησε, το οποίο θα καταβληθεί από το πλεόνασμα του 2018 και κοστίζει 600 εκατ. ευρώ.
Απεργία μόνο με το 51% των εργαζομένων
Παράλληλα, οι αλλαγές στο συνδικαλιστικό νόμο 1264/1982 θα προβλέπουν κατ’ αρχάς ότι προκειμένου να υπάρχει απαρτία για να αποφασιστεί απεργία, θα πρέπει να συμμετέχει το 51% των εργαζομένων που εκπροσωπούνται στα πρωτοβάθμια σωματεία. Εκτιμάται ότι η αλλαγή της συγκεκριμένης διάταξης και η θέσπιση του ορίου του 51% των «οικονομικά τακτοποιημένων µελών» ενός σωματείου για τη λήψη απόφασης για απεργία θα δημιουργήσουν ιδιαίτερα προβλήματα κυρίως στα σωματεία εκείνα που έχουν πανελλαδικό χαρακτήρα λόγω της φύσης της επιχείρησης στην οποία δραστηριοποιούνται. Σύμφωνα με τον ισχύοντα νόμο 1264/1982 (άρθρο 8), για να αποφασιστεί απεργιακή κινητοποίηση από πρωτοβάθμιο σωματείο, εφόσον το καταστατικό του επιχειρησιακού σωματείου δεν ορίζει διαφορετικά, για να γίνει συζήτηση και να ληφθεί απόφαση, στις συνελεύσεις απαιτείται η παρουσία τουλάχιστον του ενός τρίτου (1/3) των οικονομικά τακτοποιημένων µελών.
Επίσης θα προβλέπεται ότι πρέπει να γίνει επανεξέταση του καταλόγου των δικαιολογημένων λόγων καταγγελίας της σύμβασης από την πλευρά των εργοδοτών για εργαζομένους που προστατεύονται ως μέλη των συνδικαλιστικών οργανώσεων, καθώς και να εξορθολογιστούν τα προνόμια των συνδικαλιστών.
Αμεσες δικαστικές αποφάσεις
Προαπαιτούμενο (το οποίο θα συζητηθεί) είναι πως πρέπει να νομοθετηθεί και διάταξη νόμου βάσει της οποίας τα δικαστήρια θα αποφαίνονται με διαδικασίες άμεσες – fast track όχι μόνο για τη νομιμότητα ή μη της απεργίας, αλλά και για τις νομικές αντιπαραθέσεις εργοδοτών – εργαζομένων από την εφαρμογή του άρθρου 656 του Αστικού Κώδικα στις περιπτώσεις απεργιών. Εξάλλου η τελική μορφή της επαναφοράς της αρχής της επεκτασιμότητας των κλαδικών συμβάσεων (δηλαδή της ισχύος των κλαδικών συμβάσεων και στα μη μέλη των κλαδικών εργοδοτικών ενώσεων) θα αποσαφηνιστεί το Σεπτέμβριο (σ.σ. το επικαιροποιημένο Μνημόνιο προβλέπει ότι μέχρι τον Σεπτέμβριο 2017 θα πρέπει να ελεγχθεί η αντιπροσωπευτικότητα των κλαδικών συμφωνιών).
Τέλος, το επικαιροποιημένο Μνημόνιο προβλέπει πως η κυβέρνηση θα πρέπει μέχρι τον Δεκέμβριο του 2017 να υποβάλει έκθεση (με βάση ανεξάρτητη νομική άποψη) για το ρόλο της διαιτησίας στις συλλογικές διαπραγματεύσεις. Εως το Φεβρουάριο του 2018 θα πρέπει να επανεξετάσει, σε συνεννόηση με τους κοινωνικούς εταίρους (σ.σ. ΓΣΕΕ, ΣΕΒ, ΓΣΕΒΕΕ, ΕΣΕΕ, ΣΕΤΕ), το ισχύον θεσμικό πλαίσιο της μεσολάβησης και διαιτησίας. Και μέχρι τον Μάρτιο, ύστερα από διαβούλευση με τους θεσμούς και λαμβάνοντας υπόψη τις αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας, η κυβέρνηση θα πρέπει να λάβει τα απαραίτητα μέτρα.
Με παλαιότερη διάταξη είχε καταργηθεί η δυνατότητα μονομερούς προσφυγής στον Οργανισμό Μεσολάβησης και Διαιτησίας. Ωστόσο, τον Ιούνιο του 2014 το Συμβούλιο της Επικρατείας έκρινε αντισυνταγματική την εν λόγω διάταξη.