Στην εποχή της οικονομικής κρίσης, μία τετραμελής οικογένεια στην Ελλάδα πετά στα σκουπίδια κάθε χρόνο 120 κιλά φαγητό. Την ίδια στιγμή, ένα στα δύο Ελληνόπουλα, ηλικίας 5 – 17 ετών είναι παχύσαρκο, ποσοστό που φέρνει τη χώρα μας στη θλιβερή πρώτη θέση στην Ευρώπη. Τα δεδομένα μιλούν από μόνα τους κι όσο κι αν φαίνεται περίεργο, η κακή διατροφή κοστίζει τόσο στην υγεία όσο και στον πλανήτη!
Αυτός είναι και ο λόγος που το WWF Ελλάς αρχίζει νέα πανελλήνια εκστρατεία για τη βιώσιμη διατροφή, με τίτλο «Υγιή παιδιά, υγιής πλανήτης». Αφορμή για τη συγκεκριμένη εκστρατεία στάθηκαν τα ανησυχητικά στοιχεία που αφορούν τη χώρα μας στον τομέα της διατροφής.
Σύμφωνα με έρευνα για τη σπατάλη τροφίμων στα νοικοκυριά, που έγινε από το Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο, η σπατάλη στην Ελλάδα είναι περίπου 30 κιλά ανά άτομο τον χρόνο. Η ποσότητα αυτή αντιπροσωπεύει τρόφιμα απολύτως κατάλληλα προς βρώση, τα οποία πετάχτηκαν στον κάδο των απορριμμάτων είτε γιατί έληξαν είτε γιατί οι ποσότητες μαγειρεμένου φαγητού ήταν πολύ μεγαλύτερες από αυτές που μπορούσαν να καταναλωθούν ή γιατί δεν συντηρήθηκαν σωστά. Και μάλιστα, η σπατάλη τροφίμων στη χώρα μας εντοπίζεται κυρίως στα φρούτα (24,9%), στο μαγειρεμένο φαγητό (24,5%), στα λαχανικά (14,9%), στο ψωμί (13,6%), καθώς και στα γαλακτοκομικά προϊόντα (11,3%).
Η ΣΠΑΤΑΛΗ. Οπως επισημαίνει ο Αχιλλέας Πληθάρας, υπεύθυνος του προγράμματος WWF Καλύτερη Ζωή, στο πλαίσιο του οποίου διενεργείται η εκστρατεία της οργάνωσης, η σπατάλη φαγητού είναι ένα μεγάλο κοινωνικό και περιβαλλοντικό ζήτημα. Τα τελευταία χρόνια, με τον ερχομό της κρίσης στη χώρα μας, οι ειδικοί διαπίστωσαν και τις αλλαγές στις διατροφικές συνήθειες του ελληνικού πληθυσμού. «Αυτό που έχει αποδειχθεί είναι ότι σε περιόδους οικονομικής κρίσης, αυτοί που στρέφονται πιο εύκολα σε ανθυγιεινές επιλογές αλλά και σε επιλογές που βλάπτουν περισσότερο το περιβάλλον είναι αυτοί που πλήττονται περισσότεροι από την οικονομική κρίση. Οι άνθρωποι που φτωχοποιούνται είναι αυτοί που πιο εύκολα μεταβαίνουν σε μια δίαιτα όπου κυριαρχούν το επεξεργασμένο τρόφιμο, αλλά και γενικώς χαμηλής ποιότητας και διατροφικής αξίας τρόφιμα με μεγάλο οικολογικό αποτύπωμα», συμπληρώνει ο Αχιλλέας Πληθάρας.
Τα αυξητικά ποσοστά της παιδικής παχυσαρκίας ήταν ένα από τα στοιχεία που κατέστησαν απαραίτητη την έναρξη μίας πανελλήνιας ενημερωτικής καμπάνιας. Είναι ενδεικτικό πως σύμφωνα με τα στοιχεία του ΟΟΣΑ, η Ελλάδα φιγουράρει στην πρώτη θέση ανάμεσα σε αναπτυγμένα κράτη. Το 44% των αγοριών και το 38% των κοριτσιών στη χώρα μας πάσχουν από παχυσαρκία. Ακολουθούν η Ιταλία και η Ουγγαρία. Στις τελευταίες θέσεις του δείκτη παχυσαρκίας βρίσκεται η Νορβηγία και η Γαλλία, με μέσο ποσοστό παχύσαρκων παιδιών 15%.
Η ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑ. «Ως μια χώρα που βασίστηκε στη μεσογειακή διατροφή, σήμερα έχει σχεδόν 1 στα 2 παιδιά να υποφέρει από παχυσαρκία. Πρέπει να γίνει σημαντική δουλειά στο κομμάτι της ενημέρωσης και σιγά σιγά να αποκτήσουμε όλοι μας μια καλύτερη γνώση για το θέμα αυτό και να αρχίσουμε να αλλάζουμε τη διατροφική μας συμπεριφορά. Κι αυτό ακριβώς θα προσπαθήσουμε να κάνουμε το επόμενο διάστημα με την πανελλήνια εκστρατεία» σημειώνει ο διευθυντής της WWF Ελλάς Δημήτρης Καραβέλλας.
Πόσοι γνωρίζουν ότι ένα κιλό μοσχαρίσιου κρέατος εκλύει 30,4 κιλά διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα ή ότι ένα κιλό λαχανικών θερμοκηπίου 4 κιλά διοξειδίου του άνθρακα; Την ίδια στιγμή, οι μελέτες δείχνουν πως η κατανάλωση τροφίμων στην Ευρώπη αντιπροσωπεύει το 20% – 30% του συνόλου του αποτυπώματος των νοικοκυριών στον πλανήτη. Ολοι έχουν ακούσει για τη μεσογειακή διατροφή, αλλά πόσο γνωστό είναι ότι το παραδοσιακό ελληνικό μοντέλο διατροφής ωφελεί και το περιβάλλον, μειώνοντας κατά 72% τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου και κατά 33% την κατανάλωση νερού;
Στην καλύτερη ενημέρωση της κοινωνίας και στην πλήρη κατανόηση της σύνδεσης ανάμεσα στο περιβάλλον, την υγεία και τη διατροφή στοχεύει και η πανελλαδική εκστρατεία της WWF Ελλάς.
Η ΠΡΟΚΛΗΣΗ. «Βιώνουμε μια τεράστια πρόκληση τόσο για την υγεία μας όσο και για το περιβάλλον, αλλά ακόμη δεν την έχουμε αντιληφθεί ως κοινωνία: τη διατροφή μας. Οσο κι αν δεν το έχουμε συνειδητοποιήσει, όλες οι μεγάλες περιβαλλοντικές προκλήσεις σχετίζονται άμεσα με το… πιάτο μας: η υπερκατανάλωση φυσικών πόρων, ενέργειας και νερού, η αποψίλωση των δασών, η υποβάθμιση των εδαφών και η ρύπανση των υδάτων, η επιδείνωση της κλιματικής αλλαγής. Μέσα από τη νέα μας εκστρατεία έχουμε σκοπό να αναδείξουμε αυτήν ακριβώς τη σύνδεση και με βιωματικό τρόπο να μοιραστούμε με παιδιά και ενηλίκους σε όλη τη χώρα αυτό που πλέον είναι σαφές σε όλον τον κόσμο: πως ό,τι είναι καλό για την υγεία μας είναι και για το περιβάλλον» αναφέρει η Βίκυ Μπαρμπόκα, υπεύθυνη Επικοινωνίας του προγράμματος WWF Καλύτερη Ζωή, στο πλαίσιο του οποίου διενεργείται η εκστρατεία. Σημειώνεται πως μεγάλος δωρητής του προγράμματος είναι το Ιδρυμα Σταύρος Νιάρχος και υποστηρικτής το Κοινωφελές Ιδρυμα Ιωάννη Σ. Λάτση, ενώ η οργάνωση έχει την επιστημονική στήριξη του Χαροκόπειου Πανεπιστημίου.
Ετσι, μέχρι και τον ερχόμενο Ιούλιο, κατά τη διάρκεια της καμπάνιας, το WWF Ελλάς θα επισκεφθεί 20 πόλεις της περιφέρειας, μεταξύ αυτών η Θεσσαλονίκη, η Καβάλα, η Κοζάνη, τα Ιωάννινα, η Λέσβος και η Ζάκυνθος, προκειμένου να μεταδώσει βιωματικά σε μικρούς και μεγάλους τα μυστικά της διατροφής που σέβεται την υγεία και τον πλανήτη. Παράλληλα, το εκπαιδευτικό υλικό του προγράμματος είναι έτοιμο προς άμεση διανομή σε όλα τα δημοτικά σχολεία της χώρας. Παιδιά και ενήλικοι θα μάθουν με ποιον τρόπο η επιλογή τοπικών και εποχικών φρούτων και λαχανικών, η μείωση της κατανάλωσης κόκκινου κρέατος και επεξεργασμένων τροφίμων πλουσίων σε ζάχαρη και λίπη, καθώς και η σωστή κατανάλωση ψαρικών σε συνδυασμό με την αποφυγή της σπατάλης φαγητού, προστατεύουν την υγεία μας και περιορίζουν ταυτόχρονα τις επιπτώσεις στο περιβάλλον.
Η ΔΙΑΔΡΟΜΗ. «Πρέπει όλοι να καταλάβουμε, και ιδίως τα παιδιά, πώς φτάνουν στο τραπέζι μας τα τρόφιμα, ποια διαδρομή ακολουθούν. Πρόσφατα, κατά τη διάρκεια ενός εκπαιδευτικού προγράμματος, ρωτήσαμε τα παιδιά από πού προέρχονται τα μακαρόνια, προσπαθώντας να τους εξηγήσουμε ότι είναι τα σιτηρά αυτά που επεξεργαζόμαστε για να τα πάρουμε. Η απάντηση που έδωσαν ήταν πως τα μακαρόνια έρχονται από την Ιταλία, απάντηση που δείχνει πως τα παιδιά και πολύς κόσμος θεωρούν πως τα τρόφιμα φτάνουν στο τραπέζι μας ως διά μαγείας. Κι όμως, χρειάζονται πολλοί πόροι για να παραχθούν κι ανάλογα με το είδος τροφίμου το οποίο φτάνει στο τραπέζι μας, ανάλογο είναι και το ανθρακικό αποτύπωμα και κατ’ επέκταση το οικολογικό» τονίζει ο Αχιλλέας Πληθάρας.