Μπορεί ο Σεμπάστιαν Κουρτς, που ετοιμάζεται να γίνει στα 31 του ο νεότερος ηγέτης στον κόσμο, να διαβεβαιώνει πως το αποτέλεσμα των κοινοβουλευτικών εκλογών στην Αυστρία «είναι πρωτίστως μια καθαρή νίκη για την Ευρωπαϊκή Ενωση», αρκετές ευρωπαϊκές πρωτεύουσες ωστόσο εκφράζουν ανησυχία τόσο για τη μεγάλη πιθανότητα να σχηματίσει κυβέρνηση συνασπισμού με το ακροδεξιό Κόμμα των Ελευθέρων (FPÖ) όσο και για την ελάχιστη απόσταση που έχει αφήσει με τη σκληρή αντιμεταναστευτική πολιτική του ανάμεσα στο δικό του, το Λαϊκό Κόμμα (ÖVP) και το FPÖ του Χανς-Κρίστιαν Στράχε.
«Μεγάλη πρόκληση» για τα υπόλοιπα κόμματα χαρακτήρισε χθες η Ανγκελα Μέρκελ το 26% που πήρε το FPÖ, έναντι 26,9% για τους Σοσιαλδημοκράτες και 31,7% για τους Συντηρητικούς –εν αναμονή όμως πάντα των επιστολικών ψήφων. Την ίδια ώρα, ο υπουργός Εξωτερικών της Ουγγαρίας Πέτερ Σιγιάρτο δήλωνε ευτυχής «που ένα κόμμα αδελφό με το δικό μας κέρδισε τις εκλογές», ιδιαιτέρως επειδή ο υποψήφιός του «έχει διατυπώσει σε πολλές περιπτώσεις ανάλογες θέσεις για τη μετανάστευση με εκείνες της ουγγρικής κυβέρνησης». Ο ίδιος ο Κουρτς έχει εκφράσει επανειλημμένως την ικανοποίησή του για τις καλές σχέσεις που διατηρεί με τον εθνολαϊκιστή Βίκτορ Ορμπαν. Παράλληλα, υπερηφανεύεται πως ήταν ο πρώτος ευρωπαίος ηγέτης που αμφισβήτησε την πολιτική των «ανοικτών συνόρων» της Μέρκελ στην κορύφωση της προσφυγικής κρίσης, το φθινόπωρο του 2015.
«Ως υπουργός Εξωτερικών, ο Κουρτς κατηύθυνε ήδη την Αυστρία προς τις χώρες του Βίσεγκραντ, οι οποίες είναι ιδιαίτερα εχθρικές απέναντι στη μεταναστευτική πολιτική της Γερμανίας και επιφυλακτικές όσον αφορά την εμβάθυνση της ΕΕ. Σε αυτόν τον δρόμο θα συνεχίσει», προβλέπει στη «Monde» ο αυστριακός καθηγητής Πολιτικών Επιστημών Αντον Πελίνκα. Ο Κουρτς έχει δηλώσει πως ο κυβερνητικός του εταίρος πρέπει να είναι φιλευρωπαίος· δεν έχει πει ωστόσο αν αυτό αποκλείει το FPÖ, που ασκεί μεν κριτική στην ΕΕ και αξιώνει περισσότερη εθνική κυριαρχία για τα μέλη της, όμως δεν ζητεί πλέον έξοδο της Αυστρίας από αυτήν. Το βέβαιο είναι πως το Κόμμα των Ελευθέρων σκοπεύει να εξαργυρώσει ακριβά τη συμμετοχή του στην κυβέρνηση: οι πληροφορίες το θέλουν να αποσκοπεί στα υπουργεία Εσωτερικών, Εξωτερικών, Οικονομικών και Κοινωνικών Υποθέσεων.
Πρόσφατα τιμημένος με το Deutscher Buchpreis, το πλέον βαρύτιμο βραβείο για τη γερμανόφωνη λογοτεχνία, ο Ρόμπερτ Μενάσε («Η έξωση από την κόλαση», εκδ. Πόλις), μιλάει χωρίς περιστροφές για τη χώρα του: «Οι Αυστριακοί είναι ο μοναδικός λαός που γίνεται πιο ανόητος έπειτα από μια τραγωδία» λέει ο αυστριακός συγγραφέας στη «Repubblica». «Εχουμε ήδη εμπειρία από αυτούς τους “νέους – ιδιοφυΐες”. Και ξέρουμε ποια είναι η συνέχεια από τον Γιοργκ Χάιντερ έως τον Καρλ Χάιντς Γκράσερ, τον πρώην υπουργό Οικονομικών που κατέληξε από τα έδρανα της κυβέρνησης στο εδώλιο του κατηγορουμένου. Ο Κουρτς είναι ο πραγματικός κληρονόμος του Χάιντερ και του Γκράσερ. Ερεθίζει τα πλήθη με μια λαϊκιστική ρητορική από την οποία δεν λείπουν οι αντιευρωπαϊκοί τόνοι. Εχει γίνει ο παλιάτσος του Στράχε. Οι δυο τους είναι αχώριστοι».
Για τον Ρόμπερτ Μενάσε, οι μετριοπαθείς πολιτικές δυνάμεις έχουν ευθύνη για την άνοδο των εθνικισμών στην Ευρώπη. Και ιδού γιατί: «Οι ευρωπαίοι ηγέτες πηγαίνουν στις Βρυξέλλες, μπλοκάρουν τις ευρωπαϊκές αποφάσεις κι έπειτα επιστρέφουν στις χώρες τους για να πουν ότι η Ευρώπη δεν λειτουργεί. Αυτοί οι ηγέτες έθρεψαν το πολιτικό έδαφος για την άνοδο των εθνικισμών στην Ευρώπη». Και το αντίδοτο; «Καμία χώρα δεν μπορεί να επιζήσει μόνη σε έναν παγκοσμιοποιημένο κόσμο με την τρομοκρατία να έχει πάρει πλέον πλανητικές διαστάσεις και την κλιματική αλλαγή να απειλεί τους πάντες. Αυτό πρέπει να εξηγήσουν οι πολιτικοί στους πολίτες».