Ενα βήμα πιο κοντά στην επιβολή κεντρικού ελέγχου από τη Μαδρίτη και την αναστολή του καθεστώτος αυτονομίας στην Καταλωνία βρίσκεται η Ισπανία. Σε αυτή την αντιπαράθεση που βλέπουν με όλο μεγαλύτερη ανησυχία οι ευρωπαϊκές πρωτεύουσες και οι χρηματαγορές, ο καταλανός ηγέτης Κάρλες Πουιτζντεμόν δεν αποσαφήνισε χθες προς τον Μαριάνο Ραχόι εάν έχει κηρύξει ή όχι την ανεξαρτησία της Καταλωνίας, όπως είχε ζητήσει στο τελεσίγραφό του, που έληγε χθες, ο ισπανός πρωθυπουργός. Ετσι, ουσιαστικά, δεν απάντησε ούτε ναι ούτε όχι.
Και όχι μόνο αυτό. Οι Αρχές της Καταλωνίας ανακοίνωσαν ότι δεν θα συμμορφωθούν με την εντολή της ισπανικής κυβέρνησης να προβούν στην αποσαφήνιση έως την Πέμπτη, οπότε και λήγει η διορία που έχει δώσει η Μαδρίτη. Στη χθεσινή απάντησή του προς τον Ραχόι –που έφθασε στο πρωθυπουργικό γραφείο στις 8 το πρωί με φαξ –ο Πουιτζντεμόν επανέλαβε ότι κάνει μια «ειλικρινή προσφορά για διάλογο που θα διεξαχθεί μέσα στους επόμενους δύο μήνες».
Ο Ραχόι από την πλευρά του δήλωσε πως η στάση του καταλανού ηγέτη τον φέρνει πιο κοντά στην απόφαση να ενεργοποιήσει το άρθρο 155 του Συντάγματος, βάσει του οποίου μπορεί να επιβάλει τον έλεγχο της Μαδρίτης σε οποιαδήποτε από τις 17 αυτόνομες περιφέρειες της χώρας εάν παραβούν τον νόμο. Η αντιπρόεδρος της ισπανικής κυβέρνησης Σοράγια Σάενθ ντε Σανταμαρία δήλωσε ότι η Μαδρίτη «λυπάται για την απόφαση της καταλανικής κυβέρνησης να μην αποσαφηνίσει τη θέση της». Μιλώντας στην πρωθυπουργική κατοικία, το παλάτι Μονκλόα, τόνισε πως οποιοσδήποτε μελλοντικός διάλογος μεταξύ Μαδρίτης και Βαρκελώνης θα πρέπει να γίνει «μέσα στο πλαίσιο του νόμου». Πρόσθεσε πως ο χειρισμός της κρίσης από την κυβέρνηση του Ραχόι τυγχάνει ευρείας υποστήριξης μέσα στο ισπανικό Κοινοβούλιο.
Εν τω μεταξύ, ανησυχία προκάλεσε η είδηση χθες το μεσημέρι για την προφυλάκιση του επικεφαλής της καταλανικής Αστυνομίας, της λεγόμενης Mossos, στο πλαίσιο τής εις βάρος του έρευνας για στάση. Ο Ζοζέπ Λουίς Τραπέρο κατηγορείται ότι δεν έδωσε εντολή στους αστυνομικούς του να σπεύσουν σε βοήθεια μελών της Guardia Civil, της εθνικής Αστυνομίας, που βρίσκονταν εγκλωβισμένοι σε κτίριο της καταλανικής κυβέρνησης στη Βαρκελώνη, περικυκλωμένοι από διαδηλωτές που ζητούσαν ανεξαρτησία. Τελικά, το δικαστήριο αποφάσισε να μην προφυλακισθεί ο Τραπέρο –καθώς κάτι τέτοιο θα όξυνε πολύ την κατάσταση –και απλά να παραδώσει το διαβατήριό του, ώστε να μην μπορεί να φύγει από την Ισπανία. Ο Τραπέρο έχει γίνει σύμβολο των καταλανών αποσχιστών, καθώς οι άνδρες του τήρησαν πολύ πιο χαλαρή στάση στο δημοψήφισμα της 1ης Οκτωβρίου.
Τώρα, το ερώτημα που προκύπτει είναι τι ακριβώς προβλέπει το άρθρο 155. Για παράδειγμα ο υπουργός Εσωτερικών της Καταλωνίας Γιοακίμ Φορν δήλωσε πως δεν θεωρεί ότι βάσει αυτού η Μαδρίτη μπορεί να απομακρύνει μέλη της καταλανικής κυβέρνησης. Το άρθρο δεν έχει τεθεί σε ισχύ ποτέ μέχρι τώρα. Αναφέρει ότι η ισπανική κυβέρνηση «μπορεί να υιοθετήσει οποιοδήποτε μέτρο» προκειμένου να αναγκάσει μια περιφέρει να ανταποκριθεί στις συνταγματικές της υποχρεώσεις, με την έγκριση της Κάτω Βουλής της χώρας. Η διατύπωση αφήνει ανοιχτά τα πάντα: από την ανάληψη ελέγχου της τοπικής Αστυνομίας και των οικονομικών υπηρεσιών έως την τοποθέτηση νέας κυβέρνησης ή την προκήρυξη πρόωρων εκλογών.