Σε 100 δόσεις μπορεί πλέον να γίνει η ρύθμιση για την τακτοποίηση των αυθαιρέτων. Παράλληλα, δίνεται υπό προϋποθέσεις η δυνατότητα τακτοποίησης ακινήτων που κρίθηκαν αυθαίρετα με αμετάκλητη δικαστική απόφαση. Πρόκειται για κτίρια των οποίων η οικοδομική άδεια, μεταξύ άλλων, «εκδόθηκε κατ’ εφαρμογήν κανόνων δικαίου που δεν ίσχυαν».
Αυτό προβλέπεται από τον νέο νόμο για το δομημένο περιβάλλον. Το νομοσχέδιο συζητήθηκε χθες στην Ολομέλεια της Βουλής και σήμερα αναμένεται η ψήφισή του.
Η νομιμοποίηση ωστόσο κατασκευών των οποίων η οικοδοµική άδεια ακυρώθηκε µε αµετάκλητη δικαστική απόφαση, έστω και για τυπικό λόγο, σύμφωνα με την έκθεση επί του νομοσχεδίου της Επιστημονικής Υπηρεσίας της Βουλής, είναι αντισυνταγματική.
Στο νέο τοπίο που διαμορφώνεται, πέρα από την αύξηση των δόσεων στην καταβολή των προστίμων τακτοποίησης από 80 που είναι σήμερα σε 100, προβλέπεται ακόμη η δυνατότητα υπαγωγής όσων είναι ενταγμένοι σε προηγούμενους νόμους για τακτοποίηση αυθαιρέτων στον νέο, μείωση παραβόλων αλλά και διεύρυνση κριτηρίων στις κοινωνικές ομάδες που δικαιούνται μείωση προστίμων.
Οι μειώσεις. Οσοι ενταχθούν στις ρυθμίσεις του νέου νόμου το πρώτο εξάμηνο από την ψήφισή του θα έχουν έκπτωση 20%.
Εάν η τακτοποίηση γίνει το δεύτερο εξάμηνο η έκπτωση θα είναι 10%. Ιδια έκπτωση (10%) δικαιούνται και οι ιδιοκτήτες που μαζί με τη δήλωση υπαγωγής υποβάλλουν και μελέτη στατικής επάρκειας.
Σημειώνεται ότι στον προηγούμενο νόμο είχαν ενταχθεί προς τακτοποίηση 1.000.000 αυθαίρετα. Η εκτίμηση είναι ότι από αυτά στο νέο καθεστώς θα μεταφερθεί το 45%.
Οι αυξήσεις. Το ενιαίο πρόστιμο αυξάνεται κατά 10% αν η αυθαίρετη κατασκευή ή χρήση υπαχθεί στις διατάξεις του νέου νόμου το τρίτο εξάμηνο από την ψήφισή του. Επίσης θα υπάρχει αύξηση του προστίμου κατά 20% αν ο ιδιοκτήτης το τακτοποιήσει το τέταρτο εξάμηνο και αύξηση κατά 10% εάν η αυθαίρετη κατασκευή βρίσκεται σε περιοχές προστασίας για τις οποίες έχουν εκδοθεί ή ισχύουν προεδρικά διατάγματα καθορισμού όρων δόμησης.
Τα παράβολα. Ο νέος νόμος προβλέπει μείωση στο μισό των παραβόλων. Ειδικότερα:
n έως 100 τ.μ., 250 ευρώ.
n άνω των 100 έως 500 τ.μ., 500 ευρώ.
n άνω των 500 και έως 2.000 τ.μ., 1.000 ευρώ.
n άνω των 2.000 και έως 5.000 τ.μ., 4.000 ευρώ.
Το παράβολο παραμένει το ίδιο (10.000 ευρώ) για αυθαίρετα κτίσματα μεγαλύτερα των 5.000 τ.μ.
Παράλληλα από το υπουργείο Περιβάλλοντος προχωρούν και αλλαγές που αφορούν τα κτίσματα που ανεγέρθηκαν μετά τις 28 Ιουλίου 2011.
Ειδικότερα, μειώνεται από 20% σε 10% το ποσοστό προστίμου που θα πληρώσει ο ιδιοκτήτης βιομηχανικού κτηρίου με πολεοδομική αυθαιρεσία αν προχωρήσει σε τακτοποίηση –για την περίπτωση που αυτό είναι εφικτό με βάση τα όσα προβλέπονται.
Με το νέο καθεστώς, εξαιρούνται από τη διαγραφή προστίμων όσοι έχουν ανεγείρει προσωρινές κατασκευές και στη συνέχεια δεχτούν να τις κατεδαφίσουν οικειοθελώς. Επίσης απαγορεύεται η μίσθωση ακινήτου με πολεοδομικές παρανομίες.
Κατεδάφιση Ή πρόστιμο. Μια επιπλέον ρύθμιση που έγινε χθες γνωστή στη διάρκεια παρουσίασης του νομοσχεδίου είναι ότι προβλέπεται πως όποιος αυτοβούλως αμέσως μετά την καταγραφή του ακινήτου ως αυθαιρέτου το κατεδαφίσει δεν θα πληρώνει το πρόστιμο ανέγερσης (με τον ισχύοντα νόμο) αλλά 500 ευρώ. Οπως επεσήμανε, μεταξύ άλλων, ο υπουργός Περιβάλλοντος Γιώργος Σταθάκης «με τον νέο νόμο καθιερώνεται η διάκριση της αδειοδότησης από τον έλεγχο της εφαρμογής. Απλοποιούνται και επιταχύνονται οι διαδικασίες έκδοσης και ελέγχου των αδειών δόμησης ενώ προβλέπεται ουσιαστική αναθεώρηση τόσο του μηχανισμού ελέγχου της ποιότητας του δομημένου περιβάλλοντος όσο και των μεθόδων αντιμετώπισης της αυθαίρετης δόμησης».
Ενστάσεις στο υπό ψήφιση νομοσχέδιο του υπουργείου Περιβάλλοντος εκφράζει η Επιστημονική Επιτροπή της Βουλής στη σχετική έκθεσή της. Ειδικότερα, οι ενστάσεις αφορούν την επαναφορά του συντελεστή δόμησης, καθώς το ΣτΕ τις έχει κρίνει ως αντισυνταγματικές, ζητώντας παράλληλα να ορίζεται ρητά ο όρος «άδεια νοµιµοποίησης» και να καθορίζεται πληρέστερα η υπαγωγή στις νέες διατάξεις των αυθαιρέτων που ανήκουν στην κυριότητα του Δημοσίου και βρίσκονται σε δάση, αιγιαλούς ή αρχαιολογικούς χώρους. Σημειώνεται ότι η έκθεση της Επιτροπής έχει γνωμοδοτικό κι όχι δεσμευτικό χαρακτήρα.