Μια ακόμα απόδειξη του πόσο έχει φτηνύνει η Δημοκρατία στις μέρες μας: μετά την απαξίωση της γνώσης, που έφτασε να θεωρείται ως κάτι το άχρηστο για όποιον θέλει να κυβερνήσει στο όνομα του «λαού», έτσι μετατρέπεται σε μειονέκτημα και η εμπειρία, το να έχεις κάνει κάτι και να έχεις αποδείξει ποιος είσαι στη ζωή σου. Οσο πιο νέος τόσο πιο «καθαρός» και τόσο πιο κατάλληλος –κι ας πάνε στο καλό οι πεποιθήσεις και οι πράξεις.

Η τάση σοβεί από αρκετά χρόνια, σε όλη την περίοδο του σιωπηλού ή εκλογικού θριάμβου της «δημοκρατίας του λαϊκισμού», με τις δυο εμβληματικές της στιγμές: το Brexit και την εκλογή Τραμπ. Με τη νίκη όμως του Σεμπάστιαν Κουρτς στις εκλογές της Κυριακής στην Αυστρία, τα φράγματα σπάνε. Οχι γιατί θα γίνει καγκελάριος στα 31 του. Αλλά γιατί χρησιμοποίησε τα νιάτα του για να κοροϊδέψει κατά την προεκλογική εκστρατεία και είναι πολύ πιθανό να χρησιμοποιήσει τα ίδια νιάτα για να πάει τη χώρα του προς τα πίσω στην εξουσία.

Αυτός ο νέος στην ηλικία και στην εμφάνιση άνθρωπος κρύβει, κι όλα δείχνουν ότι πάντοτε έκρυβε, μέσα του έναν βαθιά οπισθοδρομικό πολιτικό. Καλά να περηφανεύεται ότι να το είσαι δεξιός σήμερα είναι «κουλ» και «σέξι» –κι άλλοι το επιχείρησαν, γιατί η εποχή όχι μόνο επιτρέπει αλλά προωθεί την επιφανειακότητα και την πολτοποίηση. Ας πούμε ότι έχει κάποια λογική (στα μάτια μου δείχνει μονάχα καιροσκοπισμό) που εγκατέλειψε τις σπουδές του για να γίνει υπουργός, με μόνα προσόντα ότι «ήταν νέος και από τη Βιέννη» (σας θυμίζει κάτι σχετικό στα δικά μας μέρη;). Αλλά το να βάζει ένας τριαντάρης το λείο δέρμα και τη ζωντάνια των λόγων του στην υπηρεσία της οπισθοδρόμησης, της ξενοφοβίας και της συμμαχίας με τον διάβολο –αυτό είναι όχι μόνο εγγενής αντίφαση, αλλά ξεπεσμός. Που δεν αφορά μόνο, ούτε καν κυρίως, τον ίδιο, αλλά τον αυστριακό λαό που αφέθηκε, με την ψήφο του και το γλίστρημα στη νοοτροπία του, σε αυτόν τον ξεπεσμό.

Πίσω από την αστραφτερή εν είδει οδοντόπαστας επιφάνεια, ο Κουρτς υποσχέθηκε και θα φέρει στην εξουσία τρεις βασικές επιλογές: στροφή στις χριστιανικές και οικογενειακές αξίες, με λόγια και με έργα πάταξη της μετανάστευσης και του «εξισλαμισμού», συνεργασία, στην κυβέρνηση πιθανότατα, ως προς τις αρχές σίγουρα, με τη ναζιστογενή άκρα Δεξιά. Στην πράξη αυτά σημαίνουν, σε μια χώρα βαθιάς σοσιαλδημοκρατικής παράδοσης, οπισθοδρόμηση των δικαιωμάτων, της κοινωνικής πολιτικής, του μπολιάσματος των πολιτισμών και συμπόρευση με τους σημερινούς Χάιντερ και Ορμπαν της Ευρώπης. Τα δημαγωγικά του λόγια –«ανοχή μηδέν», «πραγματική αλλαγή», «τέλος των υπερβολών στην κοινωνική πολιτική» –δεν ήταν καν πρωτότυπα κι όμως, υπό το προκάλυμμα των νιάτων, ξεγέλασαν. Κι έτσι ο κύκλος της φρούδας νεότητας κλείνει: μετά τον «αριστερό ριζοσπάστη» δικό μας Πρωθυπουργό και τον «τολμηρό κεντρώο» γάλλο πρόεδρο, έρχεται για την Ευρώπη ο πιο επικίνδυνος «ακροδεξιός στην ψυχή».

Από τον νεαρό Τέρλες, τον ήρωα του Μούζιλ που δοκίμαζε τα όρια της ελευθερίας του, στον νεαρό Κουρτς, τον άνθρωπο από τον οποίο ίσως (ξανα)μπουν οι ναζιστές στην εξουσία. Δεν χρειάζεται να έχει διαβάσει κάποιος λογοτεχνία για να θλίβεται και να ανησυχεί.

Ο Κώστας Μποτόπουλος είναι συνταγματολόγος

Τελευταία Νέα