Ξεκινούν την Τετάρτη οι διερευνητικές για τον σχηματισμό κυβέρνησης με την Χριστιανική Ένωση, τους Φιλελεύθερους και τους Πράσινους. Στο επίκεντρο κοινωνικά θέματα που απασχολούν τους πολίτες.
Ποια από τις τρεις «γεύσεις» θα επικρατήσει; Στη μακρά και δύσκολη πορεία προς σχηματισμό κυβέρνησης συνασπισμού που ξεκινά σήμερα στο Βερολίνο με διερευνητικές συνομιλίες, έχει ξεκινήσει αγώνας δρόμου ανάμεσα στους πιθανούς εταίρους, τη Χριστιανική Ένωση, τους Φιλελεύθερους και τους Πράσινους, για θέματα κοινωνικά. Στον προεκλογικό αγώνα του Χριστιανοδημοκρατικού Κόμματος θέματα όπως η φτώχεια, η εγγυημένη σύνταξη και οι καλές θέσεις εργασίας δεν έπαιξαν βασικό ρόλο. Τώρα όμως η καγκελάριος Μέρκελ εξήγγειλε ότι η κοινωνική πολιτική αποτελεί βασικό πεδίο στις προσπάθειες εξεύρεσης κοινού τόπου για μια κυβέρνηση συνασπισμού «Τζαμάικα».
Δύσκολα θέματα σε ωραίο περιβάλλον
Μια πιο προσεκτική ματιά στις θέσεις των επιμέρους κομμάτων αναδεικνύει τους αντίθετους στόχους των πιθανών εταίρων και τις αναμενόμενες εντάσεις. Μετά τις εκλογικές απώλειες του Χριστιανοδημοκρατικού Κόμματος, τόσο στις βουλευτικές εκλογές όσο και τις τοπικές εκλογές στην Κάτω Σαξονία, η Μέρκελ εξήγγειλε ως θέματα πρώτης προτεραιότητας ένα βιώσιμο σύστημα κοινωνικής ασφάλειας, οικονομίας και εργασίας, εξίσωση των συνθηκών διαβίωσης σε ολόκληρη τη χώρα και τη συνεργασία της κοινωνίας «υπό την οπτική γωνία της οικογένειας». Το πρόβλημα της εσωτερικής ασφάλειας ανέφερε η καγκελάριος αμέσως μετά.
Τα ποσοστά μιλούν από μόνα τους. 15,7 % των Γερμανών κατά μέσον όρο απειλείται από τη φτώχεια. Η σχέση εισοδήματος με τη σύνταξη μέχρι το 2047 θα μειωθεί από το 47,8% στο 41,6%. Στα νοσοκομεία και στους οίκους ευγηρίας λείπει προσωπικό. Ο αριθμός εκείνων που δουλεύουν σε δύο δουλειές ή χρειάζεται να το κάνουν μέσα σε 10 χρόνια υπετριπλασιάστηκε.
Στο ωραίο κτήριο που στεγάζεται η Γερμανική Ένωση Κοινοβουλευτικών, απέναντι από το Ράιχσταγκ, αρχίζουν λοιπόν ξεχωριστές διερευνητικές επαφές, πρώτα με το FDP και μετά με τους Πράσινους. Από την πτέρυγα βουλευτών της CDU με εξειδίκευση σε κοινωνικά θέματα αναμένεται να ασκηθούν πιέσεις. «Πρόκειται για μια πολιτική που θα πρέπει να δίνει στους πολίτες την αίσθηση ότι αντιλαμβανόμαστε τις ανησυχίες τους», λέει ο επικεφαλής της ομάδας εργαζομένων της Κ.Ο. της Χριστιανικής Ένωσης Πέτερ Βάις. «Πρέπει να γίνει σαφές σε όλους ότι γίνονται συγκεκριμένα βήματα προόδου για να επιστρέψει το αίσθημα εμπιστοσύνης», είπε επικρίνοντας τον αρχηγό του αδελφού Χριστιανοκοινωνικού Κόμματος, τον βαυαρό πρωθυπουργό Χορστ Ζεχόφερ, για τη στροφή του προς τα δεξιά μετά την εκλογική επιτυχία του ακροδεξιού AfD.
Χρόνος συνταξιοδότησης
Αλλά και το Φιλελεύθερο FDP αναμένεται να φέρει δυσκολίες στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων. Από τη μια θέλει ανώτατο όριο στις κοινωνικές δαπάνες, από την άλλη ζητά «νέο τρόπο σκέψης». Δεν του πολυαρέσει ότι η Χριστιανική Ένωση σύμφωνα με το πρόγραμμά της θέλει να συστήσει επιτροπή για το ενδεχόμενο μελλοντικών μεταρρυθμίσεων στο συνταξιοδοτικό. «Είναι αφελές να λέμε το 2017 ότι μέχρι το 2030 όλα είναι καλά», υπογραμμίζει η Μαρία Άγκνες Τσίμερμαν, μέλος του προεδρείου του κόμματος. «Τα προβλήματα είναι γνωστά».
Από την πλευρά τους οι Πράσινοι ζητούν σταθερό επίπεδο σύνταξης που κοστίζει δισεκατομμύρια. Αλλά και οι εγγυήσεις που ζητούν με το οικονομικό κόστος να καλύπτεται από χρήματα φορολογουμένων μπορεί να δυσκολέψει ακόμη περισσότερο τις διαπραγματεύσεις. Από την πλευρά τους οι Φιλελεύθεροι θέλουν ελαστικό όριο ηλικίας συνταξιοδότησης.
Σε όλα αυτά θα πρέπει να προστεθεί και το μεταναστευτικό, όπου ναι μεν στη θεωρία υπάρχουν σημεία ταύτισης με τους Πράσινους, αλλά κανείς δεν ξέρει πως θα υλοποιηθούν στην πράξη. Η Κάτριν Γκέρινγκ Έκαρντ από τους Πράσινους είναι πιο πρακτική, τονίζοντας ότι «τα κοινωνικά θέματα μόνο στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων ξεκαθαρίζονται».