Με την αυτοκρατορική εμφάνιση του Σι Τζινπίνγκ στο 19ο Συνέδριο του Κινεζικού Κομμουνιστικού Κόμματος, και τις μαοϊκού τύπου αναφορές του στο κινεζικό έθνος που υψώνει με αποφασιστικότητα το ανάστημά του στην Ανατολή, αποκρυσταλλώνεται η νέα παγκόσμια τάξη. Ο «προσεκτικός αλλά αμείλικτος κινεζικός ιμπεριαλισμός», όπως γράφει ο διευθυντής της «Libération» Λοράν Ζοφρέν, έχει εξέχουσα θέση σε αυτή την τάξη. Η Κίνα επωφελείται από την αμερικανική υποχώρηση για να ανοιχτεί στις διεθνείς αγορές, εντείνοντας ταυτόχρονα την καταστολή στο εσωτερικό της. Διαψεύδει έτσι έμπρακτα όσους πίστεψαν ότι το ελεύθερο εμπόριο οδηγεί «μοιραία» στην πολιτική φιλελευθεροποίηση. Οχι, το μοντέλο που διαφημίζει η Κίνα, μαζί με τη Ρωσία και την Τουρκία, είναι ένα μείγμα οικονομικού φιλελευθερισμού και πολιτικού αυταρχισμού.

Η απάντηση της Ευρώπης είναι μια απροσδόκητη επίδειξη ενότητας. Τέσσερις παράγοντες συνέβαλαν αποφασιστικά στον τερματισμό της «εποχής της αθωότητας». Η απειλή του Τραμπ, ο οποίος έχει αποκηρύξει τον ρόλο του ηγέτη του ελεύθερου κόσμου καταγγέλλοντας πολυμερείς συμφωνίες και αποχωρώντας από διεθνείς οργανισμούς. Ο κίνδυνος των λαϊκιστών, που ύστερα από ένα μικρό διάλειμμα κάνουν και πάλι την απειλητική εμφάνισή τους στην Αυστρία, στην Τσεχική Δημοκρατία, αλλά και στην Ισπανία. Ο δυναμισμός του Μακρόν, ο οποίος είναι αποφασισμένος να προωθήσει τις προτάσεις του για επανίδρυση της ευρωζώνης ακόμη και με μια αποδυναμωμένη Μέρκελ. Και, φυσικά, το Brexit.

Ηνωμένες Πολιτείες κάτω, Ευρώπη και Κίνα πάνω, Ρωσία πάνω – κάτω: σε αυτή την παγκόσμια τάξη καλείται να τοποθετηθεί η Ελλάδα των ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ. Μέχρι τώρα έχει περάσει από όλα τα στάδια: αντιευρωπαϊσμός και φλερτ με τη Ρωσία και την Κίνα, στροφή προς την Ευρώπη μετά τη διάψευση των ελπίδων και την προοπτική ενός «διαβολικού» Τραμπ, προσέγγιση τώρα με τις Ηνωμένες Πολιτείες και υπογραφή συμφωνιών εν αγνοία της Ευρώπης. Ισως μόνο το πρώτο στάδιο να ήταν ειλικρινές: οι περισσότεροι από τους ιδεολόγους του εθνικολαϊκιστικού κυβερνητικού συνασπισμού είναι πιο κοντά στη Μόσχα παρά στο Βερολίνο ή το Παρίσι. Τα επόμενα στάδια υπακούουν περισσότερο σε ρεαλιστικές ανάγκες ή εντάσσονται σε κάποια διασπαστικά γεωπολιτικά παιχνίδια.

Στην πραγματικότητα, οποιαδήποτε απομάκρυνση της Ελλάδας από τον σκληρό ευρωπαϊκό πυρήνα θα είναι καταστροφική. Οχι για γεωγραφικούς ή οικονομικούς λόγους, αλλά για λόγους βαθύτατα πολιτικούς. Επειδή το ευρωπαϊκό μοντέλο δημοκρατίας, με σεβασμό των ελευθεριών και του κράτους δικαίου, πρέπει όχι μόνο να προστατευθεί, αλλά και να ενισχυθεί. Οχι μόνο για να αντιμετωπιστούν οι προκλήσεις (διαιώνιση των ανισοτήτων, μετανάστευση, αυτονομιστικά κινήματα), αλλά και για να οικοδομηθεί ένα κοινό μέλλον. «Περάσαμε δέκα χρόνια προσπαθώντας να διαχειριστούμε κρίσεις», λέει ένας ευρωπαίος αξιωματούχος στη «Monde». «Ηρθε ο καιρός της ευρωπαϊκής αφύπνισης, πρέπει επιτέλους να πάρουμε πρωτοβουλίες, να διαχειριστούμε την αισιοδοξία».

Από το ταξίδι του Πρωθυπουργού στην Ουάσιγκτον μέχρι το συνέδριο των κινέζων κομμουνιστών, είχαμε αυτή την εβδομάδα την ευκαιρία να δούμε τις εναλλακτικές λύσεις.

Τελευταία Νέα