Αναζήτηση
«Εμείς είμαστε με το μέρος όσων προάγουν μεγαλύτερη ολοκλήρωση και κοινές ευρωπαϊκές πολιτικές» δήλωσε πρόσφατα ο ιταλός πρωθυπουργός ενώ συμπλήρωσε πως «οι επόμενοι 15 μήνες θα είναι καθοριστικοί για την Ευρώπη, αν επωφεληθούμε κάποιων ευκαιριών». Λεπτομέρεια: Ο ίδιος είναι μη εκλεγμένος σε μια σειρά επίσης μη εκλεγμένων πρωθυπουργών στη χώρα του. Και επίσης, ακόμη κι αν είναι αυτό το μέλλον όπως το περιγράφει, η Ιταλία θα έχει στο τιμόνι της το αδιανόητα λαϊκίστικο Κίνημα των Πέντε Αστέρων και άρα όχι εκείνον. Δεν είναι ο μόνος που φαντάζει προσωρινός. Και δεν είναι ο μόνος που μοιάζει αναντίστοιχος με τον λαό του.
Αν σήμερα κάτι χαρακτηρίζει την Ευρωπαϊκή Ενωση, είναι μια διττή πραγματικότητα. Από τη μία η στρατηγική των ελίτ τη θέλει όντως ολοκληρωμένη θεσμικά. Δηλαδή πιο συγκεντρωτική, περισσότερο κράτος παρά ένωση. Αυτό το δεύτερο θα έχει ως επόμενα βήματα τον κοινό στρατό και το κοινό ταμείο. Βέβαια μέχρι εκεί δεν θα φτάσουν όλες οι χώρες. Ούτε η διαδικασία θα αφορά το σύνολο των λαών τους. Αόρατα ή μη τείχη αποκλεισμών εξάλλου ορθώνονται όλο και πιο ψηλά στο εσωτερικό του κόσμου της εργασίας.
Στρατηγική ολοκλήρωσης όμως υφίσταται. Και είναι προφανές πως οι δυνάμεις που στέκονται ευρωσκεπτικιστικά αλλά ταυτόχρονα και συστημικά δεν είναι ικανές να ανακόψουν την πορεία συγκεντροποίησης. Ενδεχομένως την επιτείνουν κιόλας. Ετσι κι αλλιώς, σήμερα στην Ευρώπη οι φωνές που μιλούν κριτικά για την ΕΕ είναι πολλών ειδών. Και πάντως οι πλειοψηφικές δεν είναι –δυστυχώς –οι αριστερές. Αντίθετα, είναι ή ακροδεξιές ή παράξενα κράματα όπως το Κίνημα των Πέντε Αστέρων στην Ιταλία. Ετσι, όποιος διατυπώνει ενστάσεις για το ευρωπαϊκό μοντέλο, τη γερμανοποίησή του, τη συνταγματοποίηση της λιτότητας, τη φτωχοποίηση ως τάση είναι πιο εύκολο από τον κυρίαρχο λόγο να καταγραφεί στις δυνάμεις του λαϊκισμού νέτα σκέτα.
Κοινώς: την ίδια ώρα που η ΕΕ θα ολοκληρώνεται ως κράτος, με στόχο τον καλύτερο ανταγωνισμό των ελίτ της με δυνάμεις όπως η Κίνα, η δημοκρατία στο εσωτερικό της θα διανύει μια νέα φάση δοκιμασίας, όπου θα σφυρηλατηθεί και μια νέα έννοια: ο ευρωφρονηματισμός. Κάθε αντίπαλος αυτού θα λογίζεται ως εσωτερικός εχθρός. Ενώ όλο και συχνότερα οι ηγέτες που θα προκύπτουν δεν θα λαμβάνουν ευρεία νομιμοποίηση από τους λαούς τους. Θα στέκονται μακριά τους. Τα παραπάνω δεν θα μπορούν να ανακοπούν παρά με ένα νέο κοινωνικό συμβόλαιο που θα εντάσσει τον κόσμο με αξιώσεις και δικαιώματα στη ζωή και την εργασία. Αυτό το δεύτερο προϋποθέτει και νέες επεξεργασίες.
