Για κάποιους, είμαστε απλώς αλήτες και ρουφιάνοι. Για κάποιους άλλους, είμαστε παραγωγοί fake news. Οπως λέει κι ο Ντόναλντ Τραμπ –ξέρετε, αυτός ο τύπος που νομίζαμε ότι είναι διαβολικός αλλά τελικά καταλάβαμε ότι πάντα προσεγγίζει την πολιτική για καλό -, «είναι πραγματικά αηδιαστικό να μπορεί ο Τύπος να γράφει ό,τι θέλει». Γι’ αυτό άλλωστε ο γενικός γραμματέας Επικοινωνίας και Ενημέρωσης θέλει να υπάρξει ένα ΕΣΡ και για τις εφημερίδες, για να μπει επιτέλους λίγη τάξη.
Στην Ντάφνι Καρουάνα Γκαλιζία, πάλι, δεν άρεσε η τάξη. Κι έτσι βάλθηκε να επεξεργαστεί επί δύο χρόνια τα εκατομμύρια αρχεία των Panama Papers για τη διαφθορά στη Μάλτα και αποκάλυψε τις σχέσεις του πρωθυπουργού Τζόζεφ Μουσκάτ, της συζύγου του και των συνεργατών του με οφσόρ εταιρείες και πληρωμές από ξένες κυβερνήσεις. Ούτε η δημοσιογραφική ευπρέπεια τής άρεσε, έγραφε ευθέως στο μπλογκ της για τους απατεώνες που έχουν γεμίσει τα πολιτικά κόμματα, την αστυνομία και τα δικαστήρια. Κι αφού την προειδοποίησαν, την απείλησαν και προσπάθησαν να τη σταματήσουν, τελικά την τίναξαν στον αέρα.
Το όνομα του Μουσκάτ δεν μπορεί να διαχωριστεί πια από το τέλος που βρήκε την περασμένη Δευτέρα η Καρουάνα Γκαλιζία, όπως το όνομα του Πούτιν θα παραμείνει άρρηκτα συνδεδεμένο με την άγρια δολοφονία της Ανα Πολιτκόφσκαγια πριν από έντεκα χρόνια. Κι εμείς δεν μπορούμε παρά να βγάλουμε το καπέλο σε αυτές τις γενναίες δημοσιογράφους και να προσπαθούμε να εμπνευστούμε από το παράδειγμά τους.
Δεν είναι οι μόνες. Οι Δημοσιογράφοι Χωρίς Σύνορα έχουν καταγράψει φέτος άλλες 40 δολοφονίες δημοσιογράφων σε ώρα καθήκοντος, μόνο που δεν προκαλούν τόσο μεγάλες αντιδράσεις επειδή σημειώνονται σε χώρες όπως η Τουρκία, η Ινδία και οι Φιλιππίνες. Ας το θυμόμαστε κάθε φορά που κάποιος ηγέτης (διαβολικός ή λιγότερο διαβολικός) ή κάποια απίθανη ιστοσελίδα (της άκρας Δεξιάς ή της άκρας Αριστεράς) επιτίθενται στον «συστημικό» Τύπο. Γιατί όπως έγραψε και ο γιος της Καρουάνα Γκαλιζία, δημοσιογράφος κι αυτός, «να τι συμβαίνει όταν αποδυναμώνονται οι θεσμοί του κράτους: ο τελευταίος που μένει όρθιος είναι συχνά ένας δημοσιογράφος».
Οχι πως δολοφονείται πάντα –υπάρχουν κι άλλοι τρόποι να εξουδετερωθεί. Μερικές φορές, μάλιστα, την πρωτοβουλία την παίρνει το ίδιο το μέσο στο οποίο εργάζεται. Η ισπανική «El Pais», έτσι, απέλυσε τον ηλικίας 61 ετών Τζον Κάρλιν, που εργαζόταν στην εφημερίδα από το 1999, επειδή σε άρθρο του στους «Times» επέκρινε τον πρωθυπουργό Μαριάνο Ραχόι και τον βασιλιά Φελίπε για τους χειρισμούς τους στο θέμα της Καταλωνίας. Αλλά αυτά συμβαίνουν στην ιδιωτική πρωτοβουλία, είναι στο παιχνίδι, και στο κάτω κάτω δεν έτρεξε αίμα όπως λέγαμε μικροί για να παρηγορήσουμε κάποιον που χτύπησε.
Το βέβαιο είναι ότι, αν με τέτοιους αιματηρούς και λιγότερο αιματηρούς τρόπους εξασφαλίζεται πρόσκαιρα η σιωπή ή η συναίνεση, δεν μπορεί να επιβληθεί η τάξη.