Λίγο απροετοίμαστος ή απρόσεκτος να είναι κανείς, μπορεί να κάνει απανωτά λάθη ακόμη και σε μια παροιμία. Και ο Αλέξης Τσίπρας πρόσφερε ένα καλό δείγμα μιας τέτοιας απροσεξίας στο ινστιτούτο Brooking, όταν επιχείρησε να συμπυκνώσει σε μια ελληνική παροιμία την πορεία που έχει διαγράψει η Ελλάδα στα χρόνια της κρίσης και το σημείο όπου βρίσκεται τώρα. «Εχουμε μια έκφραση στην Ελλάδα», είπε στο κοινό που τον παρακολουθούσε. «Φάγαμε την καμήλα και μας έμεινε η ουρά».
Αν το ένα λάθος ήταν στο είδος της πανίδας, το άλλο ήταν στη μεταφορά της λέξης «ουρά» στην αγγλική γλώσσα. Εκεί ο πρωθυπουργός χάθηκε στη μετάφραση. Και κάπως έτσι το ακροατήριό του σχημάτισε μάλλον την εντύπωση ότι στην Ελλάδα κυκλοφορούν καμήλες, ότι τρώγονται κι ότι για κάποιον λόγο στη συνέχεια θα πρέπει να σταθεί κανείς στην ουρά –ή κάτι τέτοιο. Οι πιο ευέλικτοι στη σκέψη θα υπέθεσαν ότι ο ομιλητής στο βήμα του Brookings απλώς έκανε ένα ασήμαντο λάθος χρησιμοποιώντας την ουρά που σχηματίζουν οι άνθρωποι αντί εκείνης που έχουν τα ζώα και που στα αγγλικά είναι διαφορετικές λέξεις.
Εντάξει, το επεισόδιο είναι ανεκδοτολογικού χαρακτήρα. Αλλά η αξία του δεν έγκειται στο γεγονός ότι προσφέρεται για τρολάρισμα. Αν έχει κάποια σημασία η καταγραφή του, είναι επειδή αποδεικνύει ότι οι παροιμίες δεν χάνουν τη σοφία τους –υπάρχει πάντα ένα δίδαγμα που μπορεί να αντλήσει κανείς ακόμη κι όταν είναι γεμάτες λάθη. Και το δίδαγμα που αντλείται από την παροιμία της καμήλας είναι ότι ένας πρωθυπουργός απροετοίμαστος, απρόσεκτος ή και τα δυο μαζί μπορεί να κάνει πολλά μικρά λάθη σε μια επίσημη επίσκεψη και ένα τεράστιο εάν ξέρει τι θα δώσει χωρίς να ξέρει πώς θα πάρει γι’ αυτό που θα δώσει.
«Give the Devil his due». Αυτή δεν είναι ελληνική αλλά αμερικανική παροιμία. Κι αν δεν χαθεί κανείς στη μετάφραση, το νόημά της γίνεται απολύτως σαφές: «Δώσε στον Διάβολο το μερίδιό του». Είτε τη γνωρίζει είτε όχι, ο Αλέξης Τσίπρας δεν έκανε λάθος: έδωσε στον Ντόναλντ Τραμπ, τον πρόεδρο που «μπορεί να φαίνεται διαβολικός αλλά ό,τι κάνει το κάνει για καλό», μια παραγγελία ύψους 2,4 δισεκατομμυρίων δολαρίων για την αναβάθμιση των F-16. Τι πήρε όμως για την επιταγή που έκοψε; Η, με αμερικανικούς όρους, τι πήρε από τον Διάβολο;
Και κάπου εδώ αρχίζουν τα μεγάλα και τα μεγαλύτερα λάθη. Ενα μεγάλο λάθος, ας πούμε, ήταν το εγκώμιο που επεφύλαξε ο έλληνας Πρωθυπουργός στον αμερικανό πρόεδρο –ή μάλλον σε αυτόν τον αμερικανό πρόεδρο. Ηταν ακόμη ένα μερίδιο τούρτας με μια σος πολιτικής δουλοπρέπειας σε έναν Διάβολο ο οποίος δεν είχε γίνει ποτέ έως τώρα αποδέκτης μιας τέτοιας αβρότητας από κανέναν συνομιλητή του –ούτε καν από τον γάλλο πρόεδρο Εμανουέλ Μακρόν, τον πρώτο που έκανε ένα βήμα προσέγγισης και κατανόησης του φαινομένου Τραμπ με τετ α τετ συνάντηση. Λάθος ήταν και η υπόσχεση για εισαγωγή σχιστολιθικού αερίου, η υιοθέτηση δηλαδή μιας πολυτραγουδισμένης «πολυδιάστατης» ενεργειακής πολιτικής που δεν θα αφήνει κανέναν παίκτη της περιοχής ικανοποιημένο: ούτε τη Μόσχα που πουλάει φυσικό αέριο ούτε την Ευρώπη που αναζητά το άγιο δισκοπότηρο της ενεργειακής αυτονομίας. Ακόμη και η κάπως χατζηαβάτικη σπουδή να συστηθεί ως μείζων γεωστρατηγικός σύμμαχος των ΗΠΑ σε μια περίοδο που έχει αρχίσει να μυρίζει επικίνδυνα μπαρούτι στην ευρύτερη περιοχή και με την Τουρκία να ανακαλύπτει τον σοσιαλισμό των ηλιθίων, δηλαδή τον μπρούτο αντιδυτικισμό, δεν είναι ακριβώς μια σοφή επιλογή.
Αν ο Αλέξης Τσίπρας έδωσε όλα αυτά για να πάρει σε αντάλλαγμα ένα φιλικό χτύπημα στην πλάτη για τη «φοβερή» πρόοδο που έχει κάνει η Ελλάδα και μια ευχή για τη διευθέτηση του χρέους, δεν πήρε τίποτε απολύτως. Στο ριάλιτι λεξιλόγιο του Ντόναλντ Τραμπ, το μόνο που ξέρει και χρησιμοποιεί, όλα είναι «φοβερά», «καλά» ή «άσχημα». Είναι ένας διανοητικός πρωτογονισμός για τον οποίο οι αποχρώσεις στη σκέψη είναι άχρηστες, μια περιττή πολυτέλεια, ένα ανόητο χάσιμο χρόνου. Για τη διευθέτηση του χρέους, αρκεί να ανακαλέσει κανείς στη μνήμη του τις ανάλογες πιέσεις του Μπαράκ Ομπάμα, ενός προέδρου που δεν έχασε ποτέ το κύρος του και την αποδοχή του στην Ευρώπη. Κι έπειτα να παίζει σε λούπα μια δήλωση στα γερμανικά: «Εάν η Αμερική θέλει να κουρευτεί το ελληνικό χρέος, να το πληρώσει αυτή». Τότε το είχε πει ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, σήμερα θα το επαναλάβει ο φιλελεύθερος διάδοχός του στο υπουργείο Οικονομικών.
Υπάρχει και κάτι άλλο που μπορεί να πήρε ο Πρωθυπουργός. Κι αυτό να είναι η πρόσκληση στον Λευκό Οίκο. Αν όμως έδωσε 2,4 δισ. στον Διάβολο και άλλα ακόμη, τότε πλήρωσε την πιο ακριβή, την πιο ασύμφορη πρόσκληση στον κόσμο. Θα το ‘λεγε αλλιώς ο ίδιος ο Αλέξης Τσίπρας αν επέμενε να αντλήσει έμπνευση από τη σοφία των παροιμιών, των γνωμικών και των εκφράσεων. Θα έλεγε ότι πιάστηκε Αμερικανάκι. Κι αυτή τη φορά δεν θα έκανε λάθος.
Τελευταία Νέα