Η παραγωγή της «Ηλέκτρας» με την οποία η Εθνική Λυρική Σκηνή εγκαινίασε τη νέα περίοδο χαρακτηρίστηκε διεθνούς επιπέδου. Οχι μόνο επειδή τη σκηνοθετεί ο Γιάννης Κόκκος ούτε μόνο επειδή συμμετέχουν η Αγνή Μπάλτσα, ο κάτοικος Φρανκφούρτης Βασίλης Χριστόπουλος και ο Δημήτρης Τηλιακός. Η διεθνής απήχησή της φαίνεται ήδη στα πρώτα δημοσιεύματα του ευρωπαϊκού Τύπου. Στην εκτενή κάλυψή του για το γερμανικό περιοδικό «Σπίγκελ» ο Βόλφγκανγκ Χέμπελ γράφει: «Η διοργάνωση της documenta, που πραγματοποιήθηκε κατά το ήμισυ στην Ελλάδα, είχε ως σύνθημα –προκαλώντας μέχρι και γέλιο –το «Μαθαίνοντας από την Αθήνα». Στην περίπτωση της νέας Εθνικής Λυρικής πρέπει κανείς να το πάρει στα σοβαρά». Ο Γιόζεφ Ούρλαϊν της «Φρανκφούρτερ Αλγεκμάινε» σχολιάζει εκτός άλλων τη συμμετοχή της Αγνής Μπάλτσα: «Με την επιβλητική ακόμη παρουσία της δανείζει στον χαρακτήρα (της Κλυταιμνήστρας) κάτι από την «αιχμηρή» φιγούρα της». Θετικές και οι κριτικές στην ισπανική «El Pais» («Ο Σοφοκλής και ο Στράους στην υπηρεσία της Ελλάδας») και στο δημοσίευμα του Γαλλικού Πρακτορείου Ειδήσεων («Η Εθνική Λυρική έτοιμη να ξαναβρεί τη φωνή της»). Την πρεμιέρα της Λυρικής παρακολούθησαν και τρεις λυρικές ερμηνεύτριες που γνωρίζουν βιωματικά τις ανάγκες και τις δυσκολίες μιας τέτοιας παραγωγής.
Κική Μορφονιού
«Συντονισμένη ορχήστρα»
«Η πρεμιέρα ήταν υψηλοτάτου επιπέδου και δεν είχε να ζηλέψει τίποτε από τις αντίστοιχες παραστάσεις του εξωτερικού. Αισθάνθηκα συγκίνηση βλέποντας όλους τους συντελεστές της Λυρικής να δίνουν τον καλύτερό τους εαυτό. Ηταν ένα δώρο να ακούμε την Αγνή Μπάλτσα, που θαυμάζω και αγαπώ. Στη μεγάλη επιτυχία συνετέλεσε η επιλογή από τον καλλιτεχνικό διευθυντή Γιώργο Κουμεντάκη μιας όπερας με θέμα αρχαιοελληνικό που άγγιξε το κοινό. Εβλεπα τους άλλους γύρω μου να έχουν υπερένταση, να είναι χαρούμενοι. Η Λυρική άνοιξε το νέο της σπίτι και μας υποδέχτηκε. Οι τραγουδίστριες, οι σοπράνο ήταν άριστες. Το ίδιο και οι μονωδοί που ήταν όλοι στη θέση τους. Η ορχήστρα ήταν πάρα πολύ συντονισμένη, γεγονός που βοηθάει στο θεατρικό κομμάτι της παράστασης και δίνει άλλον αέρα στον καλλιτέχνη. Τα σκηνικά ήταν υπέροχα και η σκηνοθεσία του Γιάννη Κόκκου το ίδιο. Πιστεύω ότι δεν έχουμε να ζηλέψουμε σε τίποτα από αντίστοιχες παραγωγές του εξωτερικού».
Η Κική Μορφονιού αποφοίτησε το 1956 από το Εθνικό Ωδείο με Α΄ βραβείο και Αριστείο εξαιρετικής επίδοσης. Συνέχισε τριετείς σπουδές με κρατική υποτροφία στο Μιλάνο δίπλα στους αρχιμουσικούς Αντόνιο Τονίνι και Αντόνιο Ναρντούκι. Το 1958 προσλήφθηκε ως χορωδός στην ΕΛΣ και το 1959 υπέγραψε συμβόλαιο μονωδού ως μόνιμο στέλεχος. Μεταξύ 1958 και 1978 τραγούδησε βασικούς ρόλους μεσοφώνου σε 40 όπερες, σε 93 παραγωγές ή αναβιώσεις παραγωγών. Εμφανίστηκε στο Φεστιβάλ Επιδαύρου δίπλα στη Μαρία Κάλλας ως Νέρις στη «Μήδεια» (1960) και ως Ανταλτζίζα στη «Νόρμα» (1961).
Δάφνη Ευαγγελάτου
«Εξαιρετική σκηνοθεσία και σκηνικά»
«Ηταν μια λαμπρή πρεμιέρα με εξαίρετους καλλιτέχνες και εξέχουσα την Αγνή Μπάλτσα. Δεν ξεχνάω τις δύο γερμανίδες Ζαμπίνε Χογκρέφε και Γκουν-Μπριτ Μπάρκμιν, που ήταν εξαιρετικές. Αλλά και τον Δημήτρη Τηλιακό, που ξεχωρίζει για ό,τι κάνει. Η ορχήστρα τα κατάφερε καλά αντιμετωπίζοντας τη συγκεκριμένη μουσική φιλολογία, με την οποία οι δικές μας ορχήστρες κατά τα άλλα δεν είναι εξοικειωμένες. Σ’ αυτό οφείλεται βέβαια το γεγονός ότι έπαιξαν κάτω από τη διεύθυνση του Βασίλη Χριστόπουλου. Εξαιρετικός ήταν και ο χώρος, ο οποίος μπορεί να σταθεί δίπλα στα μεγάλα θέατρα του εξωτερικού. Το ίδιο ισχύει και για τη σκηνοθεσία και τα σκηνικά του Γιάννη Κόκκου. Η “Ηλέκτρα” είναι ένα μεγάλο έργο και πολύ φιλόδοξο να ξεκινήσεις με τέτοια παραγωγή την πορεία στο Ιδρυμα Σταύρος Νιάρχος. Αρχίζει μια νέα εποχή για τη Λυρική και θα δούμε πώς θα εξελιχθεί. Θα επιθυμούσα να δοθούν ευκαιρίες στους νέους Ελληνες και να δημιουργηθεί φυτώριο απ’ το οποίο θα βγουν σπουδαίοι καλλιτέχνες».
Η Δάφνη Ευαγγελάτου σπούδασε φωνητική στο Ελληνικό Ωδείο με τη Νουνούκα Φραγκιά – Σπηλιοπούλου (η δασκάλα και της Αγνής Μπάλτσα). Συνέχισε σπουδές στη Βιέννη και στο Στούντιο Οπερας της Κρατικής Οπερας της Βαυαρίας (Μόναχο). Πρωτοεμφανίστηκε στο Φεστιβάλ του Ζάλτσμπουργκ, στη συνέχεια στην Αμερική το 1985 και στο Τόκιο το 1987. Μέχρι το 1995 υπήρξε βασική ερμηνεύτρια της Κρατικής Οπερας της Βαυαρίας. Διδάσκει στην Ανώτατη Σχολή Μουσικής του Μονάχου (1993 κ.εξ.) καθώς και στη Βασιλική Μουσική Ακαδημία της Κοπεγχάγης (2004 κ.εξ.). Κόρη του συνθέτη Αντίοχου Ευαγγελάτου και αδελφή του προσφάτως εκλιπόντος Σπύρου Ευαγγελάτου.
Μαρίνα Κρίλοβιτς
«Κάτι μοναδικό όταν βγαίνει η Μπάλτσα»
Ενιωσα σαν να βρίσκομαι σε παράσταση του εξωτερικού. Η Ζαμπίνε Χογκρέφε ήταν καταπληκτική, μ’ ένα εξαιρετικό παίξιμο κοντά στην ελληνική τραγωδία. Οταν άνοιξε η αυλαία έμεινα άφωνη με τα σκηνικά. Παρότι η μουσική αυτή είναι ραφινέ και δεν αρέσει σε πολλούς, εγώ γύρισα σπίτι εκστασιασμένη. Και ήταν η πρώτη φορά που δεν ακουγόταν ούτε ένας βήχας. Τους είδα όλους να κάθονται με υπομονή και να απολαμβάνουν το θέαμα. Ηταν πολύ καλή η ιδέα του Γιώργου Κουμεντάκη να φέρει την Αγνή Μπάλτσα, με την οποία γνωριζόμαστε από μικρές και την εκτιμώ. Η ορχήστρα και ο μαέστρος ήταν εξαίρετοι. Οταν ο τελευταίος μπήκε στη σκηνή, δεν παρατήρησα ποιος διεύθυνε, αλλά μετά το τέλος που ανέβηκε στη σκηνή υποκλίθηκα. Τα intervention της χορωδίας με εντυπωσίασαν. Φαίνεται πια πως η Λυρική μπήκε σε μια νέα εποχή. Η δωρεά του Ιδρύματος Νιάρχος εμπνέει και δίνει δυνατότητες. Δεν μπορείς να κάνεις πια κάτι μέτριο εκεί. Οπως όταν πρωτοάνοιξε το Μέγαρο Μουσικής ο Χρήστος Λαμπράκης. Θέλω να συγχαρώ όλους τους συντελεστές. Ο Δημήτρης Τηλιακός μου άρεσε πάρα πολύ ενώ όταν η Αγνή Μπάλτσα βγαίνει στη σκηνή, συμβαίνει κάτι μοναδικό».
Η ρουμανικής καταγωγής καλλιτέχνις, η οποία παντρεύτηκε τον επίσης διάσημο βαρύτονο Κώστα Πασχάλη, έχει εμφανιστεί στα μεγαλύτερα λυρικά θέατρα του κόσμου όπως του Αμβούργου, της Βιέννης, του Σικάγου, στη Μετροπόλιταν της Νέας Υόρκης, στο Κόβεντ Γκάρντεν, της Ρώμης, του Βερολίνου, του Παρισιού, της Λισαβόνας, του Μονάχου, του Μόντρεαλ, του Αμστερνταμ κ.ά.
Τελευταία Νέα