Δημοσιονομικά και μέρισμα στο τραπέζι της τρόικας

Οι επικεφαλής των δανειστών επέστρεψαν και η προσγείωση στην πραγματικότητα της τρίτης αξιολόγησης είναι απότομη για την κυβέρνηση. Μάλιστα έχει όλες τις προϋποθέσεις για ισχυρές αναταράξεις. Οι Ευρωπαίοι βλέπουν δημοσιονομικό κενό στον προϋπολογισμό του 2018 λόγω της υστέρησης στα έσοδα και συζητούν ήδη το ενδεχόμενο λήψης πρόσθετων μέτρων σχεδόν 1 δισ. ευρώ. Μάλιστα πριν επιστρέψουν στην Αθήνα έσπευσαν να κόψουν την όρεξη της κυβέρνησης που θέλει από το φετινό υπερπλεόνασμα να μοιράσει 1.000 ευρώ σε 1 εκατ. πολίτες πριν τα Χριστούγεννα.

Σήμερα, στις 3 το μεσημέρι, Βελκουλέσκου, Κοστέλο, Ντρούνι και Τζιαμαρόλι θα καθήσουν ξανά στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων. Απέναντί τους θα έχουν τον αναπληρωτή υπουργό Οικονομικών Γιώργο Χουλιαράκη και όχι τον Ευκλείδη Τσακαλώτο, ο οποίος βρίσκεται στα Γιάννενα για να μιλήσει το βράδυ στο 5ο Περιφερειακό Συνέδριο για την Ανάπτυξη στην Ηπειρο.

Πρώτο πιάτο στο τραπέζι της νέας διαπραγμάτευσης είναι τα δημοσιονομικά. Εδώ θα ανοίξουν όλα τα θέματα. Νούμερα, επιδόσεις και προβλέψεις θα περάσουν από την κρησάρα του κουαρτέτου. Από το πρωτογενές πλεόνασμα του 2017, τις αστοχίες στα έσοδα, το κοινωνικό μέρισμα που θέλει να μοιράσει η κυβέρνηση, τις καθυστερήσεις στα 95 προαπαιτούμενα, το προσχέδιο του νέου προϋπολογισμού, τα μέτρα για το πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ το 2018 μέχρι τα ληξιπρόθεσμα χρέη του Δημοσίου προς τους ιδιώτες.

Η κυβέρνηση μπορεί να ξορκίζει το ενδεχόμενο λήψης νέων μέτρων για το 2018 αλλά στους κόλπους των δανειστών συζητείται ήδη και τα πρώτα σενάρια δείχνουν πρόσθετα μέτρα της τάξεως του 0,5% του ΑΕΠ ή κάτι λιγότερο από 1 δισ. ευρώ. Οι δανειστές βλέπουν δημοσιονομικό κενό το 2018 λόγω της τρύπας που εκτιμάται ότι θα ανοίξει στα έσοδα του προϋπολογισμού.

Ο πήχης του φετινού πλεονάσματος θα πάει από 1,75% του ΑΕΠ στο 2,2% ή ενδεχομένως και λίγο ψηλότερα παρά την υστέρηση που καταγράφεται στις φορολογικές εισπράξεις. Μόνο από τον φόρο εισοδήματος φυσικών προσώπων οι απώλειες εσόδων θα φθάσουν στα 945 εκατ. ευρώ σε σχέση με τον στόχο.

Τα νέα, ήδη ψηφισμένα μέτρα που θα ενεργοποιηθούν το 2018 είναι αμφίβολο αν μπορούν να κάνουν τη διαφορά και να καλύψουν το όποιο κενό. Ετσι, το ενδεχόμενο να απαιτηθούν από τους Ευρωπαίους πρόσθετα μέτρα για να επιτευχθεί ο στόχος που έχουν βάλει για πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ είναι ένα σενάριο που έρχεται όλο και πιο κοντά.

Βέβαια πολλά θα εξαρτηθούν από τον έλεγχο που έκαναν την περασμένη εβδομάδα τα τεχνικά κλιμάκια πάνω στην πορεία υλοποίησης του προϋπολογισμού και θα συνεχίσουν οι επικεφαλής. Θα εστιάσουν στα έσοδα, τα οποία υπολείπονται σημαντικά έναντι των στόχων.

Για το κοινωνικό μέρισμα που θέλει να μοιράσει φέτος η κυβέρνηση η γραμμή του κουαρτέτου είναι πως αν υπάρξει υπεραπόδοση έναντι του στόχου για πρωτογενές πλεόνασμα 1,75%, τότε το επιπλέον ποσό που μάζεψε το κράτος δεν θα πρέπει να μοιραστεί με τη μορφή του έκτακτου βοηθήματος των 1.000 ευρώ αλλά να πάει αλλού. Οι δανειστές θέλουν:

– Ενα μέρος από τα χρήματα αυτά να δοθεί για να αποπληρωθούν τα ληξιπρόθεσμα χρέη του κράτους προς τον ιδιωτικό τομέα τα οποία φτάνουν τα 6,2 δισ. ευρώ (στοιχεία Αυγούστου) και για να εκδοθούν συντάξεις που εκκρεμούν.

– Ενα τμήμα τους να μπει στο μαξιλάρι ρευστότητας που ετοιμάζει η κυβέρνηση με σκοπό να υποβοηθήσει την καθαρή έξοδο της Ελλάδας από το Μνημόνιο τον Αύγουστο του 2018 και τη σταδιακή επιστροφή στις αγορές.

Ψηλά στην ατζέντα του σημερινού διπλού ραντεβού που θα έχουν στο Χίλτον οι επικεφαλής των θεσμών με τον Γιώργο Χουλιαράκη (σ.σ. θα υπάρξει συνάντηση και στις 5:30 απόγευμα) βρίσκονται τα κρατικά φέσια. Ο υπουργός θα παρουσιάσει στο κουαρτέτο τα στοιχεία για την πορεία αποπληρωμής των ληξιπρόθεσμων οφειλών του κράτους προς τους ιδιώτες. Κυβερνητικές πηγές δηλώνουν ότι ο στόχος έχει επιτευχθεί και δεν υπάρχει κίνδυνος να χαθεί η υποδόση των 800 εκατ. Δηλαδή οι πληρωμές ληξιπρόθεσμων οφειλών αντιστοιχούν στο 80% της προηγούμενης υποδόσης που ήταν και αυτή 800 εκατ. ευρώ. Πάλι την τελευταία στιγμή και υπό τον φόβο να χαθεί πολύτιμη ρευστότητα, το υπουργείο Οικονομικών αναγκάστηκε να ανεβάσει ταχύτητες πληρώνοντας ληξιπρόθεσμες οφειλές, επιστρέφοντας φόρους και εκκαθαρίζοντας νέες συντάξεις. Στη συνεδρίαση του ΕuroWorking Group την Πέμπτη θα εξετασθούν τα στοιχεία και θα κριθεί η εκταμίευση της δόσης των 800 εκατ. ευρώ.

Τα ανοιχτά μέτωπα της τρίτης αξιολόγησης έχουν στο πυρήνα τους τις καθυστερήσεις που καταγράφονται στα 95 προαπαιτούμενα: η διαχείριση των κόκκινων δανείων, οι ηλεκτρονικοί πλειστηριασμοί ακινήτων, τα ενεργειακά, οι αποκρατικοποιήσεις, τα κοινωνικά επιδόματα παραμένουν ανοιχτά. Και αυτό δείχνει ότι η αξιολόγηση έχει όλες τις προδιαγραφές να τραβήξει σε μάκρος.

Οι θεσμοί θα μείνουν στην Αθήνα μέχρι και την Παρασκευή, για έναν πρώτο γύρο επαφών και παρατηρήσεων και θα επιστρέψουν τον Νοέμβριο.