Πρώτον, το ερώτημα του δημοψηφίσματος δεν αφορά την ανεξαρτησία, είναι για περισσότερη αυτονομία. Δεύτερον, το ίδιο το δημοψήφισμα έχει καθαρά συμβουλευτικό χαρακτήρα και επομένως καμία πραγματική ισχύ. Τρίτον, η διεξαγωγή του και με αυτό το ερώτημα προβλέπεται από το ιταλικό Σύνταγμα –καμία παρανομία επομένως.
Ακόμη κι έτσι πάντως, ακόμη κι αν δεν μύρισε μπαρούτι όπως στη Βαρκελώνη, οι κάλπες που στήθηκαν στη Λομβαρδία και το Βένετο έχουν την αξία τους. Σε αυτές τις δυο περιοχές του ιταλικού Βορρά άνθισε η Λέγκα, το ξενοφοβικό, αυτονομιστικό και λαϊκιστικό κόμμα που ίδρυσε τον Ιανουάριο του 1991 ο Ουμπέρτο Μπόσι με βασικό αίτημα την απόσχιση από την «κλέφτρα Ρώμη».
Ο ίδιος ο Μπόσι εξαναγκάστηκε σε παραίτηση τον Απρίλιο του 2012 όταν αποκαλύφθηκε ότι χρησιμοποιούσε κρατικό χρήμα για τα οικογενειακά του έξοδα. Χθες πάντως που ψήφισε επέμενε: «Το όνειρό μου είναι η ανεξαρτησία», δήλωσε στους εκπροσώπους των μέσων ενημέρωσης. Υποστήριξε μάλιστα ότι σε περίπτωση που οι δυο περιοχές τύχουν περισσότερης αυτονομίας θα υπονομευτεί το όνειρο της ανεξαρτησίας, δηλαδή η δημιουργία ενός κράτους με δική του σημαία που δεν θα έχει καμία σχέση διοικητικά με την Ιταλία.
Και οι συμπατριώτες του; Από τη συμμετοχή και μόνο φαίνεται το θέμα της αυτονομίας να παραμένει στην καρδιά τους. Στο Βένετο η συμμετοχή ξεπέρασε το 50% περίπου στις 7 η ώρα το απόγευμα, ποσοστό που είναι απαραίτητο για να έχει ισχύ το δημοψήφισμα. Λίγο αργότερα η Λομβαρδία θα ανακοίνωνε ότι στις κάλπες είχε προσέλθει περίπου το 30% των ψηφοφόρων. Οριο συμμετοχής εκεί δεν υπάρχει για την εγκυρότητα του δημοψηφίσματος, ωστόσο το 50+ έχει τη συμβολική του σημασία.
Τη σημασία του έχει και το γεγονός ότι για πρώτη φορά στην εκλογική ιστορία της Ιταλίας η ψηφοφορία στη Λομβαρδία ήταν ηλεκτρονική. Το ραντεβού αυτό με την τεχνολογία δεν έγινε χωρίς γκρίνια. Αφενός καταγγέλθηκαν παρατυπίες –«προκαλεί ανησυχία ο αριθμός των ανωμαλιών που διαπιστώνονται από χθες [σ.σ. προχθές]» έγραψε στο facebook ο αντιπεριφερειάρχης Αλεσάντρο Αλφιέρι. Αφετέρου, η ηλεκτρονική ψήφος κόστισε ακριβά στον λομβαρδό φορολογούμενο –έφτασε τα 50 εκατ. ευρώ, όταν το κόστος στο Βένετο δεν ξεπέρασε τα 16 εκατ. Η διαφορά, γράφει ο ιταλικός Τύπος, οφείλεται στα 24.700 τάμπλετ που υποχρεώθηκε να εγκαταστήσει στα εκλογικά τμήματα η περιφέρεια για τις ανάγκες της ψηφοφορίας.
Τουλάχιστον από οικονομικής άποψης, η αυτονομία κοστίζει ακριβά. Σε τι συνίσταται όμως; Εάν επικρατήσει το Ναι στο δημοψήφισμα, οι δυο περιφέρειες θα αναλάβουν την υποχρέωση να ξεκινήσουν διαπραγματεύσεις με την κυβέρνηση για νέο διαμερισμό των αρμοδιοτήτων σε είκοσι τομείς που οι αρμοδιότητες είναι μοιρασμένες –ανάμεσά τους είναι τα δημόσια οικονομικά, η αγορά εργασίας, η ενέργεια και οι υποδομές. Διαπραγματεύσεις θα γίνουν και για τρεις τομείς που έως σήμερα είναι αποκλειστική αρμοδιότητα του κράτους: τα ειρηνοδικεία, η εκπαίδευση και η πολιτιστική κληρονομιά.
Επόμενη στάση, πρωτεύουσα
Και στις δυο αυτές περιφέρειες της Βόρειας Ιταλίας, τη Λομβαρδία και το Βένετο, οι πρόεδροι προέρχονται από τη Λέγκα του Βορρά. «Οποιο και να είναι το αποτέλεσμα θα πάμε στη Ρώμη να διαπραγματευτούμε» δηλώνει ο ηγέτης του κόμματος Μάριο Σαλβίνι.
