Πρεμιέρα με γκρίζες ζώνες

Το 2018 έχει ήδη όλα τα χαρακτηριστικά μιας δύσκολης χρονιάς. Οι εκπρόσωποι των δανειστών ήρθαν στην Αθήνα με σημειώσεις πιθανών αποκλίσεων της τάξεως του 0,5% του ΑΕΠ σε σχέση με τον στόχο για πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ το επόμενο έτος, ενώ δεν θέλουν καν να ακούσουν για το ενδεχόμενο διανομής κοινωνικού μερίσματος με χαρακτηριστικά 13ου μισθού στο τέλος του τρέχοντος.

Η κυβέρνηση ξορκίζει μεν τη λέξη «μέτρα», αλλά δηλώνει ταυτόχρονα έτοιμη να καλύψει ενδεχόμενο κενό, όπως είπε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος. «Δεν υπάρχουν νέα μέτρα καταρχήν. Εάν υπάρξει πράγματι δημοσιονομικό κενό, θα βρούμε τρόπο για να το καλύψουμε, καθώς αποτελεί υποχρέωση της ελληνικής κυβέρνησης να πιάνει ένα συγκεκριμένο πρωτογενές πλεόνασμα» τόνισε χαρακτηριστικά ο Δημήτρης Τζανακόπουλος (Ant1).

Προς το παρόν, δημοσιονομικό κενό του 2018 και διανομή μερίσματος για το 2017 παραμένουν σε καθεστώς γκρίζας ζώνης. Οι προβλέψεις για το 2018 αναμένεται να συζητηθούν την Πέμπτη σε νεότερη συνάντηση του οικονομικού επιτελείου με το κουαρτέτο, ενώ είναι ανοιχτό το ενδεχόμενο η κουβέντα να κρατήσει ακόμα και έως τις 20 Νοεμβρίου, οπότε θα πρέπει να κατατεθεί στη Βουλή το τελικό σχέδιο του προϋπολογισμού 2018. Για το μέρισμα, αξιωματούχος του υπουργείου Οικονομικών είπε χθες «όσο νωρίτερα τόσο καλύτερα». Οι δανειστές από την πλευρά τους δεν πρόκειται να ανοίξουν τη συζήτηση πριν η κυβέρνηση να ξεκαθαρίσει τι θέλει να κάνει.

Για το 2017, οι δανειστές συμφωνούν με την κυβέρνηση πως θα υπάρξει υπέρβαση του στόχου για πρωτογενές πλεόνασμα 1,75%, θέτοντας τον πήχη πάνω από το 2% του ΑΕΠ. Από αυτήν τη διαπίστωση έως τη διανομή μερίσματος η απόσταση είναι μεγάλη, ιδίως εάν η υπέρβαση είναι σχετικά μικρή. Οι χθεσινές αναθεωρήσεις από την ΕΛΣΤΑΤ των επιδόσεων του 2016 είναι ενδεικτικές των αποστάσεων ασφαλείας που κρατούν οι δανειστές. Τον περασμένο Απρίλιο η Eurostat επικύρωσε τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ για πρωτογενές πλεόνασμα 3,9% του ΑΕΠ με βάση τη μεθοδολογία ESA 2010 (4,2% του ΑΕΠ κατά πρόγραμμα). Οι νεότερες χθεσινές ανακοινώσεις χαμήλωσαν το πλεόνασμα κατά πρόγραμμα στο 3,8% του ΑΕΠ ή περίπου 450 εκατ. ευρώ χαμηλότερα. Αν η φετινή υπέρβαση δεν είναι εξίσου θεαματική με την περσινή όταν ο στόχος ήταν 0,5% του ΑΕΠ, τα περιθώρια διανομής του υπερπλεονάσματος στενεύουν ακόμα περισσότερο.

Η κυβέρνηση πάντως υποστηρίζει πως ακόμα και μετά τη διανομή μερίσματος 800 εκατ. ευρώ το πρωτογενές πλεόνασμα θα ξεπεράσει το 2,2% του ΑΕΠ ενώ ο Ευκλείδης Τσακαλώτος μιλώντας από το Περιφερειακό Αναπτυξιακό Συνέδριο Ηπείρου δήλωσε εμφατικά: «Δεν ισχύει ότι δεν θα κλείσει η αξιολόγηση, δεν ισχύει ότι δεν θα πάρουμε την υποδόση, δεν ισχύει ότι θα μας αναγκάσουν να πάρουμε νέα μέτρα, δεν ισχύει, δεν ισχύει…».

ΞΕΚΛΕΙΔΩΣΕ Η ΔΟΣΗ. Στη χθεσινή πρεμιέρα της τρίτης αξιολόγησης, το οικονομικό επιτελείο είχε ένα καλό νέο για να επισκιάσει τις καθυστερήσεις στην υλοποίηση των 95 προαπαιτουμένων και την αγωνία για το ορατό ενδεχόμενο να απαιτηθούν ουσιαστικές διορθώσεις στο προσχέδιο του προϋπολογισμού. Εστω και στο παρά πέντε, διαπιστώθηκε ότι στο διάστημα Απριλίου – Σεπτεμβρίου υπάρχει καθαρή μείωση των ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων του Δημοσίου κατά 1,5 δισ. ευρώ, εκ των οποίων 1,25 δισ. ευρώ στο τρίμηνο Ιουλίου – Σεπτεμβρίου. Τα στοιχεία εστάλησαν χθες στους δανειστές, αξιολογήθηκαν σε τεχνικό επίπεδο και αναμένεται να ανοίξουν την πύλη της εκταμίευσης της υποδόσης των 800 εκατ. ευρώ σε συνεδρίαση του ESM την ερχόμενη Πέμπτη. Η διαθεσιμότητα των συγκεκριμένων κεφαλαίων λήγει στις 31 Οκτωβρίου και προκειμένου να μη χαθούν τα χρήματα, αφενός η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων προχώρησε σε μαζικές επιστροφές φόρων τον Σεπτέμβριο, αφετέρου οι εργαζόμενοι στον ΕΦΚΑ αναγκάστηκαν να δουλέψουν Σαββατοκύριακο για να εκδώσουν όσο το δυνατό περισσότερες από τις εκκρεμούσες εδώ και μήνες συντάξεις.

Στην πρεμιέρα της αξιολόγησης, την κυβέρνηση εκπροσώπησαν ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών Γιώργος Χουλιαράκης και ο υφυπουργός παρά τω Πρωθυπουργώ Δημήτρης Λιάκος.

ΑΙΣΙΟΔΟΞΙΑ. «Είμαστε καλύτερα από κάθε άλλη φορά» σχολίασε ο Πρωθυπουργός σε δημοσιογραφικό πηγαδάκι σχετικά με την αξιολόγηση, αμέσως μετά τη χθεσινή συνάντησή του με τον κορεάτη ομόλογό του Λι Νακ Γιον. Ερωτηθείς μάλιστα για τον χρόνο ολοκλήρωσής της, ο Αλέξης Τσίπρας πρόσθεσε: «Αρκεί να είμαστε εντός των στόχων». Εξού και οι συσκέψεις στο Μαξίμου διαδέχονται η μία την άλλη και οι υπουργοί έχουν τεθεί υπό στενή παρακολούθηση, με στόχο τα προαπαιτούμενα να έχουν ολοκληρωθεί έως το τέλος Νοεμβρίου.

Μέχρι χθες, από τα 95 προαπαιτούμενα είχαν ολοκληρωθεί περίπου είκοσι, αν και κυβερνητικό στέλεχος εκτιμούσε πως τις επόμενες ημέρες θα υπάρξει ραγδαία βελτίωση των επιδόσεων.

Οι εκπρόσωποι των δανειστών πάντως δεν θα περιμένουν στην Αθήνα για να διαπιστώσουν την πρόοδο. Ο πρώτος κύκλος συναντήσεων θα ολοκληρωθεί το πρωί της Παρασκευής και οι Ντέλια Βελκουλέσκου, Ντέκλαν Κοστέλο, Φραντσέσκο Ντρούντι και Νικόλα Τζιαμαρόλι θα ανανεώσουν το ραντεβού τους με την κυβέρνηση όταν η λίστα των προαπαιτουμένων κοντεύει να κλείσει. Αν αυτό συμβεί στα τέλη Νοεμβρίου, όπως σχεδιάζει η κυβέρνηση, η επόμενη επίσκεψη θα γίνει τότε. Αλλιώς, αργότερα, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για χρονοδιαγράμματα και σχεδιασμούς.