Πέντε πρώην πρόεδροι των ΗΠΑ, Ρεπουμπλικανοί και Δημοκρατικοί, όλοι όσοι βρίσκονται εν ζωή, βρέθηκαν στην ίδια σκηνή το Σάββατο στο Κόλετζ Στέισον του Τέξας για τον ίδιο σκοπό: τη συγκέντρωση χρημάτων για τους πληγέντες από τους φονικούς τυφώνες που χτύπησαν το τελευταίο διάστημα το Τέξας, τη Φλόριδα, το Πουέρτο Ρίκο και άλλες περιοχές των ΗΠΑ. Τραγούδησαν όλοι μαζί τον αμερικανικό ύμνο προτού καθήσουν στην πρώτη σειρά για να παρακολουθήσουν μία φιλανθρωπική συναυλία με τη συμμετοχή πολλών γνωστών καλλιτεχνών, ανάμεσά τους και η Lady Gaga, η οποία επέτρεψε να συγκεντρωθούν συνολικά 31 εκατομμύρια δολάρια από περίπου 80.000 δωρητές. Ο Ντόναλντ Τραμπ δεν έδωσε το «παρών», διαμήνυσε απλώς μέσω βίντεο τη «βαθιά ευγνωμοσύνη» του. Θα μπορούσε πάντως να πει κανείς πως τα αισθήματα δεν είναι αμοιβαία. Τζίμι Κάρτερ, Τζορτζ Μπους ο πρεσβύτερος, Μπιλ Κλίντον, Τζορτζ Μπους ο νεότερος και Μπαράκ Ομπάμα (κατά σειρά θητείας) έχουν πολλές διαφορές αλλά και ένα κοινό: έχουν όλοι παραβιάσει τον κανόνα που λέει πως ένας πρώην πρόεδρος δεν ασκεί κριτική στον νυν ένοικο του Λευκού Οίκου.
«Δεν ξέρει πολλά πράγματα. Αν υπάρχει κάτι που ξέρει, είναι πώς να κάνει λευκούς οργισμένους άνδρες να τον ψηφίζουν», είχε δηλώσει μετά την εκλογή του Ντόναλντ Τραμπ ο Μπιλ Κλίντον. Λίγους μήνες αργότερα, τον Σεπτέμβριο, ο 92χρονος Κάρτερ είχε επικρίνει έντονα την πολιτική του Τραμπ έναντι της Βόρειας Κορέας: «Προσωπικά, θα έστελνα στην Πιονγκγιάνγκ τον καλύτερο διπλωμάτη μου, αν δεν πήγαινα εγώ ο ίδιος. Οσο δεν συνομιλούμε μαζί τους και δεν τους αντιμετωπίζουμε με σεβασμό –ως ανθρώπινα πλάσματα, που είναι –δεν πιστεύω πως θα σημειώσουμε την οποιαδήποτε πρόοδο», είχε σχολιάσει. Μετά τα δραματικά γεγονότα στη Σάρλοτσβιλ, και την προκλητική δήλωση του Τραμπ για τους λευκούς ακροδεξιούς, Μπους πατήρ και υιός είχαν εκδώσει κοινό ανακοινωθέν ώστε να πάρουν αποστάσεις από τον νυν Ρεπουμπλικανό πρόεδρο –κάτι εξαιρετικά ασυνήθιστο: «Η Αμερική οφείλει πάντα να απορρίπτει τη φυλετική μισαλλοδοξία, τον αντισημιτισμό και το μίσος κάθε μορφής», είχαν σημειώσει. Ο Ομπάμα είχε αντιδράσει τότε μέσω twitter: «Οι άνθρωποι μαθαίνουν να μισούν και, αν μπορούν να μάθουν να μισούν, μπορούμε να τους μάθουμε να αγαπούν».
Παρότι έχει τηρήσει γενικά διακριτική στάση μετά τη συνταξιοδότησή του, ο Μπαράκ Ομπάμα έχει ασκήσει πολλές φορές κριτική στον διάδοχό του, χωρίς ποτέ να τον κατονομάσει, είτε πρόκειται για την προσπάθειά του να καταργήσει το Obamacare, την έξοδο των ΗΠΑ από τη συμφωνία του Παρισιού για το κλίμα ή το αντιμεταναστευτικό του διάταγμα. Την περασμένη Πέμπτη, σε διάστημα λίγων ωρών, Ομπάμα και Μπους ο νεότερος άσκησαν εκ νέου κριτική στον Τραμπ, χωρίς και πάλι να τον κατονομάσουν: «Το επίπεδο των συζητήσεών μας κατεβαίνει, στη βάση μιας αμέριμνης σκληρότητας. Η αδιαλλαξία μοιάζει να ενθαρρύνεται. Οι πολιτικές μας συζητήσεις μοιάζουν πιο ευάλωτες στις θεωρίες συνωμοσίας και τη χειραγώγηση», είχε δηλώσει ο Ρεπουμπλικανός πρώην πρόεδρος στη Νέα Υόρκη, στη διάρκεια συνεδρίου που οργάνωσε το ινστιτούτο το οποίο φέρει το όνομά του. «Κάποιοι προσπαθούν εσκεμμένα να συνδαυλίσουν την οργή, να δαιμονοποιήσουν όσους έχουν διαφορετικές ιδέες προκειμένου να κινητοποιήσουν τη βάση τους, διότι αυτό τους προσφέρει βραχυπρόθεσμα ένα τακτικό πλεονέκτημα», είχε καταγγείλει ο Ομπάμα από το Νιου Τζέρσεϊ, όπου συμμετείχε σε προεκλογική συγκέντρωση του Δημοκρατικού επίδοξου κυβερνήτη Φίλιπ Μέρφι.
«Η γενική ιδέα», επισημαίνει στο «Politico» ο Στιούαρτ Αϊζενχατ, επικεφαλής σύμβουλος εσωτερικής πολιτικής του Τζίμι Κάρτερ, «είναι πως υπάρχει κάτι το τόσο μοναδικό και ιδιαίτερο στην προεδρία που, σε πείσμα των βαθιών πολιτικών διαφορών και των προσωπικών απόψεών σου, δαγκώνεις τη γλώσσα σου και σιωπάς. Δεν προσπαθείς να υπονομεύσεις την προεδρία διότι γνωρίζεις την επίπτωση που θα είχε κάτι τέτοιο αν βρισκόσουν ακόμα εσύ σε αυτή τη θέση». Μόνο που ο Τραμπ είναι ειδική περίπτωση. Και οι «5» μοιάζει να έχουν αποφασίσει πως αυτό που δεν τους επιτρέπεται είναι να σιωπήσουν.
