Για εκατομμύρια κορίτσια σε ολόκληρο τον κόσμο ο γάμος είναι αναγκαστική υπόθεση και μάλιστα πριν τα 18 τους. Μια απόφαση των γονιών με μοιραίες συνέπειες. Νοικοκυριό, εγκυμοσύνη, παιδική θνησιμότητα.
Το πρόβλημα όχι μόνο υφίσταται αλλά παίρνει και μεγαλύτερες διαστάσεις. Σύμφωνα με εκτιμήσεις της Unicef κάθε χρόνο 15 εκατομ. κορίτσια αναγκάζονται να παντρευτούν πριν συμπληρώσουν το 18ο έτος της ηλικίας τους, μερικά μάλιστα μπορεί να είναι μόλις 10 χρονών. Διακόπτουν το σχολείο για να ασχοληθούν με το νοικοκυριό και τον σύζυγό τους, που ούτε καν έχουν δει πριν παντρευτούν και αποκτούν παιδιά παρά το ότι το σώμα τους δεν είναι ακόμη έτοιμο γι’ αυτήν την ταλαιπωρία.
Ανοδική τάση
Αυτό έχει μοιραίες συνέπειες. Σύμφωνα με μελέτη της Οργάνωσης Προστασίας Παιδιών Save the childern υπάρχει άμεση σχέση ανάμεσα στον πρώιμο γάμο, την εγκυμοσύνη και την παιδική θνησιμότητα. «Κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης και του τοκετού αυξάνονται οι κίνδυνοι για τη νεαρή μητέρα» εφιστά την προσοχή η Σουζάνε Σρέτερ, επικεφαλής του ερευνητικού Ινστιτούτου «Παγκόσμιο Ισλάμ» στη Φραγκφούρτη. Η εθνολόγος ερευνά μεταξύ άλλων την εξέλιξη των φύλων στον ισλαμικό κόσμο όπως και τον γάμο ανηλίκων, που αποτελεί ένα πρόβλημα, το οποίο αφορά κατά κύριο λόγο τις κοπέλες.
Αλλά ποιοι λόγοι οδηγούν στην αύξηση αυτού του φαινομένου; «Υπάρχουν πολλοί λόγοι» πιστεύει η Σουζάνε Κρίγκερ από το γερμανικό παράρτημα της οργάνωσης Save the children. «Καταρχήν λόγω των πολεμικών συγκρούσεων στον κόσμο και της φτώχειας. Ναι μεν καταγράφουμε πτωτικά ποσοστά φτώχειας σε ορισμένες χώρες, αλλά από την άλλη πλευρά όσοι ζουν σε χώρες με φτώχεια η κατάστασή τους γίνεται όλο και χειρότερη». Από το 2015 αυξήθηκαν παγκοσμιως τα ποσοστά γάμων ανηλίκων από 11,3 σε 11,5 εκατο., μια τάση που είναι ανοδική. Παρά τις διεθνείς εκστρατείες και την ευαισθητοποίηση υπάρχουν ακόμη 82,8 εκατομ. κορίτσια ηλικίας από 12 μέχρι 17 χρονών που δεν βρίσκονται υπό νομική προστασία.
Οικονομικές πιέσεις
Εάν μάλιστα σε αυτό τον αριθμό προσθέσουμε και περιπτώσεις που γονείς ή δικαστές σε έκτακτες περιπτώσεις δίνουν την άδεια για γάμους ανηλίκων, τότε ο αριθμός ανεβαίνει στα 96,1 εκατομ. κορίτσια, τα οποία δεν προστατεύονται από κάποιο νομικό πλαίσιο, κυρίως στην Εγγύς Ανατολή, τη βόρεια, κεντρική και δυτική Αφρική ή τη νότια Ασία.
«Πολλοί γονείς δεν οδηγούνται πάντα στην απόφαση να παντρέψουν με το ζόρι το ανήλικο παιδί τους επειδή το θέλουν» συμπληρώνει η Κρίγκερ. « Όταν για παράδειγμα ζουν σε χώρα με πολεμικές συρράξεις υπάρχει το στοιχείο της προστασίας των παιδιών, που τους οδηγεί να τα παντρέψουν. Στα μάτια τους είναι πιο ασφαλή έτσι. Αλλά και η φτώχεια εξαναγκάζει πολλές οικογένειες να παντρεύουν τα παιδιά τους. Πολλές μάλιστα δεν έχουν καν τη δυνατότητα να ξεφύγουν από την οικονομική πίεση. Και μια πολύ διαδομένη διέξοδος είναι ο γάμος, αφού έτσι δεν χρειάζεται να τα στηρίζουν οικονομικά, πόσο μάλλον που μπορεί να πάρουν και χρήματα από τον γαμπρό. Συνήθως πρόκειται για οικογένειες με πολλά παιδιά».
