Είναι μόδα, φαινόμενο ή… η επόμενη φούσκα που θα σκάσει στην αγορά των ακινήτων;

Η Airbnb, η ηλεκτρονική πλατφόρμα βραχυχρόνιας μίσθωσης ακινήτων και η Greek Golden Visa, το πρόγραμμα χορήγησης άδειας διαμονής σε ξένους πολίτες τρίτων χωρών που αγοράζουν ακίνητα αξίας άνω των 250.000 ευρώ, έχουν αρχίσει να κινούν την ελληνική κτηματαγορά.
Στον χορό μπαίνουν οι ξένοι που βλέπουν να ανοίγει η ταλαιπωρημένη αγορά ακινήτων στην Ελλάδα. Ξένα funds «πολιορκούν» κατοικίες κυρίως στην καρδιά της Αθήνας στοχεύοντας στην απόκτησή τους και στη συνέχεια την υπενοικίασή τους μέσω Airbnb.
Σύμφωνα με πληροφορίες, έχουν χτυπήσει ήδη την πόρτα των τραπεζών ζητώντας να αγοράσουν ακίνητα με αποκλειστικό σκοπό την εκμετάλλευσή τους στον χώρο της μισθωμένης κατοικίας.
Οι ξένοι βιάζονται. Θέλουν να προλάβουν να αποκτήσουν ακίνητα κόκκινων δανειοληπτών που έχουν οι τράπεζες πριν αυτές τα βγάλουν στο σφυρί μέσω των ηλεκτρονικών πλειστηριασμών που προβλέπεται να ξεκινήσουν στις 29 Νοεμβρίου. Εκτός από το κέντρο της Αθήνας βολιδοσκοπούν πολυτελείς κατοικίες σε δημοφιλή νησιά όπως Μύκονο, Σαντορίνη, Κεφαλονιά, Κέρκυρα, Σκιάθος.

ΑΓΟΡΑΖΟΥΝ ΠΟΛΥΚΑΤΟΙΚΙΕΣ. Την ίδια ώρα, Κινέζοι, Ρώσοι, Τούρκοι και Αιγύπτιοι ταξιδεύουν στην Ελλάδα κυνηγώντας τη «χρυσή βίζα». Περισσότερα από 2.500 «χρυσά» συμβόλαια έχουν υπογραφεί μέχρι σήμερα ενώ, όπως δηλώνει στα «ΝΕΑ» ο πρόεδρος Κτηματομεσιτών Αθηνών – Αττικής Γιάννης Ρεβύθης, τους τελευταίους έξι μήνες οι αγοραπωλησίες κατοικιών μέσω του προγράμματος Golden Visa εκτοξεύθηκαν κατά 50%.

«Οι Κινέζοι αγοράζουν ακόμα και ολόκληρες πολυκατοικίες» λέει ο Γιάννης Ρεβύθης και πωλούν τα διαμερίσματα στους συμπατριώτες τους για να πάρουν τη χρυσή βίζα. Στα χέρια Κινέζων βρέθηκαν το τελευταίο διάστημα 12 πολυκατοικίες. Πολλά ακίνητα πωλήθηκαν σε σκοτωμένες τιμές αφού οι ιδιοκτήτες τους που βρίσκονται σε οικονομική ασφυξία τα έδωσαν όσο όσο στους ξένους.

Η ΜΟΔΑ ΤΟΥ AIRBNB. Η κατάρρευση στις τιμές των ακινήτων ξεκίνησε από το 2008 σχεδόν ταυτόχρονα με την έναρξη της κρίσης. Τότε έσκασε με πάταγο η φούσκα που είχε δημιουργηθεί και πολύ γρήγορα η αγορά έπιασε πάτο. Σήμερα, ύστερα από μία δεκαετία, φαίνεται πως κάτι κινείται. Οι εμπορικές αξίες των ακινήτων έχουν αρχίσει να ανεβαίνουν ειδικά σε κάποιες περιοχές και όπως προβλέπει ο Γιάννης Ρεβύθης το 2018 θα είναι μια πολύ καλή χρονιά.

Ηδη καταγράφεται μια βελτίωση της εικόνας τόσο στις τιμές όσο και τους δείκτες στην κτηματαγορά. Τα επαγγελματικά ακίνητα έχουν μια άνοδο 7% – 8% στις τιμές, στα νότια προάστια της Αττικής λόγω της «χρυσής βίζας» παρατηρείται αύξηση στις εμπορικές αξίες περίπου κατά 3% όπως και στο κέντρο της Αθήνας. Την ίδια ώρα οι τιμές των ενοικίων βρίσκονται σε άνοδο ειδικά στις νέες κατοικίες, γεγονός που καταγράφεται ως μια από τις παρενέργειες του Airbnb.

Το φαινόμενο Airbnb, η ηλεκτρονική πλατφόρμα βραχυχρόνιας μίσθωσης ακινήτων που δημιούργησαν τον Αύγουστο του 2008 τρεις φοιτητές στον Σαν Φρανσίσκο της Καλιφόρνιας, έχει αλλάξει τον χάρτη της αγοράς των ακινήτων. Εχει κατακτήσει τον χώρο της μισθωμένης κατοικίας, έχει προκαλέσει φρενίτιδα αλλά και έντονο πονοκέφαλο στην τουριστική αγορά. Ταυτόχρονα, όπως σημειώνουν παράγοντες της αγοράς, έχει προκαλέσει αρκετές δυσλειτουργίες με αποκορύφωμα την εξεύρεση κατοικίας προς αστική μίσθωση που στο κέντρο της Αθήνας είναι είδος προς εξαφάνιση.

Οσοι αναζητούν σπίτι σε συνοικίες του κέντρου όπως Κουκάκι, Πετράλωνα, Φιλοπάππου, Μακρυγιάννη ή ακόμη και Εξάρχεια διαπιστώνουν ότι τα ενοικιαστήρια είναι ελάχιστα, τα ενοίκια υψηλά και η ποιότητα των διαμερισμάτων χαμηλή. Ωστόσο, στις ίδιες περιοχές υπάρχουν δεκάδες σπίτια που είναι διαθέσιμα μέσω Airbnb. Οι ιδιοκτήτες τους για να μεγιστοποιήσουν τα κέρδη τους προτιμούν να ενοικιάζουν τα ακίνητά τους μέσω της διαδικτυακής πλατφόρμας και όχι με τον παραδοσιακό τρόπο.

Οπως μας εξηγεί ο Γιάννης Ρεβύθης εκτός από τους ιδιοκτήτες υπάρχουν και εταιρείες που δραστηριοποιούνται στην αγορά. Υπογράφουν συμφωνητικό με τους ιδιοκτήτες, τα μισθώνουν για εκμετάλλευση μέσω Airbnb και συνήθως πληρώνουν αρκετά υψηλότερο μίσθωμα από αυτό που θα πλήρωνε ένας ιδιώτης.

ΤΖΙΡΟΣ ΚΑΙ ΜΑΥΡΟ ΧΡΗΜΑ. Ο τζίρος του Airbnb υπολογίζεται σε πάνω από 1,5 δισ. ευρώ και όπως λένε οι ξενοδόχοι το κράτος θα μπορούσε να έχει έσοδα 341 εκατ. ευρώ, εάν φορολογούσε τα εισοδήματα αυτά με τον ίδιο τρόπο που φορολογούνται και τα ξενοδοχεία.

«Τα λεφτά είναι πολλά και σε πολλές περιπτώσεις είναι μαύρα» λένε γνώστες της αγοράς για να προσθέσουν ότι όσο το υπουργείο Οικονομικών καθυστερεί να ξεκαθαρίσει το τοπίο, τα φαινόμενα φοροδιαφυγής θα αυξάνονται. Οι επιτήδειοι έχουν βρει τρόπους να ξεγλιστρούν. Τα ακίνητα μπορεί να εμφανίζονται στην ηλεκτρονική πλατφόρμα αλλά η συμφωνία δεν κλείνεται μέσω αυτής. Κλείνεται μεταξύ του πελάτη – ταξιδιώτη και του ιδιοκτήτη του ακινήτου. Το ενοίκιο των τριών έως πέντε ημερών πληρώνεται με μετρητά μόλις ο πελάτης εμφανιστεί στο σπίτι που έχει κλείσει. Ετσι, ο πελάτης γλιτώνει την προμήθεια προς την πλατφόρμα και ο ιδιοκτήτης του ακινήτου γλιτώνει και την προμήθεια και τον φόρο.

ΤΟ ΚΟΛΠΟ ΤΟΥ ΜΕΣΙΤΗ. Στο παιχνίδι έχουν μπει και μεσίτες. Οι ιδιοκτήτες που θέλουν να πουλήσουν τα ακίνητά τους δίνουν τα κλειδιά των σπιτιών τους στους μεσίτες για να τα δείχνουν σε υποψήφιους αγοραστές. Ομως δεν είναι λίγοι αυτοί που έχουν βρει το κόλπο να καθυστερούν για πολλούς μήνες τις πωλήσεις κατοικιών για να εκμεταλλεύονται οι ίδιοι τα ακίνητα μέσω Airbnb. Υπάρχουν αρκετές καταγγελίες κυρίως από ιδιοκτήτες που πωλούν επιπλωμένα σπίτια σε νησιά ή άλλες περιοχές τα οποία βρίσκονται μακριά από τον τόπο μόνιμης κατοικίας τους και δεν μπορούν να τα ελέγξουν. Πρόσφατα μάλιστα μεσίτης πέρασε από πειθαρχικό συμβούλιο και του επιβλήθηκαν ποινικές κυρώσεις καθώς πιάστηκε να εκμισθώνει μέσω Airbnb την κατοικία που είχε αναλάβει να πουλήσει, να εισπράττει ο ίδιος τα μισθώματα για πολλούς μήνες και να παραμυθιάζει την ιδιοκτήτρια λέγοντάς της ότι προσπαθεί να πετύχει για εκείνη καλύτερο τίμημα.