Εμφραγμα στα χειρουργεία

Με βαριές αρρυθμίες διαγιγνώσκονται οι καρδιοχειρουργικές κλινικές στο ΕΣΥ. Ο Ευαγγελισμός και το Ιπποκράτειο καλούνται να αντιμετωπίσουν τεράστιο βάρος –δυσανάλογο των δυνάμεών τους –καθώς ο μεγαλύτερος όγκος των καρδιοχειρουργικών περιστατικών καταλήγει (είτε από επιλογή είτε από ανάγκη) στην Αθήνα.

Τα στατιστικά δεδομένα περιγράφουν με τον πλέον γλαφυρό τρόπο την κατάσταση όπως είχε διαμορφωθεί πέρυσι. Ειδικότερα, στις δημόσιες καρδιοχειρουργικές κλινικές της χώρας διενεργήθηκαν 4.574 επεμβάσεις. Από αυτές, το 65% προγραμματίστηκε ή διακομίστηκε από άλλη περιοχή της χώρας ως υπερεπείγον περιστατικό στα νοσοκομεία της Αθήνας.

Υπό τις ασφυκτικές αυτές συνθήκες ο Ευαγγελισμός σηκώνει το βάρος των καρδιοχειρουργικών περιστατικών της Αττικής και της Στερεάς Ελλάδας, εξ ημισείας με το Ιπποκράτειο (δεδομένου ότι τις καθημερινές εφημερεύουν εναλλάξ). Μοιραία, οι κλινικές των δύο νοσηλευτικών ιδρυμάτων κατέγραψαν το 2016 αριθμό – ρεκόρ στις καρδιοχειρουργικές επεμβάσεις καθώς συνολικά στις χειρουργικές τράπεζές τους έλαβαν αναισθησία 1.133 ασθενείς.

Οξυγόνο παρέχει και το Ωνάσειο Καρδιοχειρουργικό Κέντρο, που εφημερεύει κάθε Σαββατοκύριακο για επείγοντα, διαγνωσμένα καρδιοχειρουργικά περιστατικά, τα οποία μεταφέρονται στο νοσοκομείο με ασθενοφόρο του ΕΚΑΒ. Ομως από το σύστημα εφημεριών των καρδιοχειρουργικών κλινικών απέχουν το Αττικόν και το Στρατιωτικό Νοσοκομείο 401, στερώντας στα υπόλοιπα δημόσια νοσοκομεία λειτουργικές ανάσες.

Κι όμως, η ευθεία γραμμή –που δεν συνεπάγεται κάτι «καλό» –στο φετινό καρδιογράφημα των καρδιοχειρουργικών κλινικών του ΕΣΥ δείχνει ότι το λειτουργικό πρόβλημα μεγεθύνεται.

ΧΩΡΙΣ ΓΙΑΤΡΟΥΣ. Ερμητικά κλειστή παραμένει από τον περασμένο Απρίλιο η κλινική στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Πάτρας μετά την αποχώρηση του καθηγητή Καρδιοχειρουργικής Δημήτρη Δουγένη. Σημειωτέον δε, ότι πρόκειται για τη μοναδική δημόσια καρδιοχειρουργική κλινική στην Πελοπόννησο.

Και ενώ η 6η Υγειονομική Περιφέρεια –αναγνωρίζοντας εγκαίρως τα σημάδια του…εμφράγματος –έχει προκηρύξει δύο θέσεις ειδικευμένων γιατρών, οι κρίσεις δεν έχουν ολοκληρωθεί. Το αποτέλεσμα είναι βαριά περιστατικά που έχουν άμεση ανάγκη χειρουργικής αντιμετώπισης να διακομίζονται στην Αθήνα με ό,τι κινδύνους συνεπάγεται η πολύωρη μεταφορά τους.

Σημειωτέον ότι το Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Πάτρας βρίσκεται σε ρόλο «τροχονόμου» καθώς στην πράξη περιορίζεται στο να ρυθμίζει τη διαδρομή των καρδιοχειρουργικών περιστατικών λόγω της αδυναμίας να αντιμετωπιστούν εκεί –παραπέμπει κάποιους ασθενείς και στο μακρινό Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Ιωαννίνων.

Παρά ταύτα, στη γεωγραφική περιοχή της Ηπείρου η κατάσταση δεν είναι καλύτερη. Στην κλινική του πανεπιστημιακού ιδρύματος στα Ιωάννινα διενεργήθηκαν πέρυσι 151 καρδιοχειρουργικές επεμβάσεις, όμως στο όμορο Γενικό Νοσοκομείο Χατζηκώστα ο αντίστοιχος αριθμός για το 2016 ήταν μηδενικός. Και αυτό διότι το δεύτερο δημόσιο νοσοκομείο της πόλης δεν διαθέτει καρδιοχειρουργική κλινική.

Μοιραία οι καρδιοχειρουργοί της πανεπιστημιακής κλινικής εφημερεύουν τις μονές ημέρες του μήνα! Τις υπόλοιπες οι ασθενείς διακομίζονται στα υπόλοιπα νοσοκομεία της χώρας –η πυξίδα των ασθενοφόρων συνήθως δείχνει τα νοσοκομεία της Θεσσαλονίκης ή της Λάρισας.

Ομως σε αρκετές περιπτώσεις τα χιλιόμετρα που αναγκάζονται να διανύσουν οι ασθενείς –με τους διασώστες του ΕΚΑΒ και τους γιατρούς να δίνουν μάχη με τα μέσα που έχουν στη διάθεσή τους –ροκανίζουν τον πολύτιμο για την υγεία χρόνο τους.

ΤΡΑΓΙΚΗ ΚΑΤΑΛΗΞΗ. Τα όσα εκτυλίχθηκαν πρόσφατα στην Εθνική Οδό προς Αθήνα μαρτυρούν το υψηλό ρίσκο στο οποίο υποβάλλονται οι καρδιοπαθείς. Στο Νοσοκομείο Πρέβεζας ασθενής διαγνώσθηκε με διαχωρισμό της αορτής. Πρόκειται για την πιο επείγουσα πάθηση που μπορεί να αντιμετωπίσει η σύγχρονη καρδιοχειρουργική. Ο χρόνος αποτελεί το κύριο σύμμαχο των γιατρών. Και αυτό διότι για κάθε ώρα που περνάει ο κίνδυνος θανάτου για τον ασθενή αυξάνεται κατά 2%, το θετικό ωστόσο είναι ότι αρκεί ένας υπέρηχος για να διαπιστωθεί η πάθηση και να αντιμετωπιστεί χειρουργικά άμεσα.

Οι εφημερεύοντες ιατροί στην Πρέβεζα δεν δυσκολεύτηκαν να καταλήξουν στη διάγνωση. Βρήκαν όμως τεράστια εμπόδια όταν διαπίστωσαν ότι έπρεπε άμεσα να διακομίσουν το περιστατικό σε καρδιοχειρουργική κλινική. Η πιο κοντινή των Ιωαννίνων δεν εφημέρευε. Αρνητική ήταν η απάντηση που έλαβαν και από τη Θεσσαλονίκη, εξαιτίας ενός εν εξελίξει χειρουργείου.

Η λύση της Αθήνας ήταν πλέον μονόδρομος, όπου εφημέρευε ο Ευαγγελισμός. Παρά τις προσπάθειες των γιατρών και του οδηγού του ασθενοφόρου του ΕΚΑΒ, ο χρόνος είχε ήδη αρχίσει να μετρά αντίστροφα για τον ασθενή, με αποτέλεσμα να χάσει τη μάχη για τη ζωή του.

ΟΙ ΠΑΡΕΝΕΡΓΕΙΕΣ. Εν τω μεταξύ, η δυσανάλογη εισροή ασθενών στα νοσοκομεία της Αθήνας προκαλεί στα δημόσια νοσηλευτικά ιδρύματα της πρωτεύουσας οικονομικές παρενέργειες. Το κόστος για τις καρδιοχειρουργικές επεμβάσεις –όπως προκύπτει από το κρατικό τιμολόγιο –κυμαίνεται κατά μέσο όρο στα 8.000- 9.000 ευρώ. Το αποτέλεσμα είναι να φουσκώνει υπερβολικά ο λογαριασμός για τα νοσοκομεία Ευαγγελισμός και Ιπποκράτειο, όταν εν μέσω οικονομικής ύφεσης οι δαπάνες των νοσοκομείων βρίσκονται υπό στενή… αστυνόμευση, με αποτέλεσμα τις συνεπακόλουθες περικοπές.

Αρκεί κανείς να αναλογιστεί ότι η ευκαιρία της ενίσχυσης της Β’ Καρδιολογικής Κλινικής του Ευαγγελισμού με έναν σύγχρονο αγγειογράφο (δωρεά από ιδιωτική εταιρεία) στραγγαλίζεται. Αιτία το κόστος των αναλώσιμων που εν έτει 2017 είναι απαγορευτικό εξαιτίας του ανεπαρκούς προϋπολογισμού.

«Δεν προσδιορίζεται στην περίπτωση λήψης θετικής απόφασης η αύξηση των δαπανών που θα επιφέρει η χρήση του νέου αγγειογράφου, καθώς θα αυξηθεί ο αριθμός των πράξεων που θα διενεργούνται με την τρίτη αίθουσα της Ηλεκτροφυσιολογίας, με δεδομένα τα ανελαστικά όρια πιστώσεων του προϋπολογισμού του νοσοκομείου και τους ελέγχους που καθημερινά υφιστάμεθα για τη συγκράτηση των δαπανών» αναφέρεται σε σχετικό έγγραφο της προϊσταμένης Διεύθυνσης διοικητικής υπηρεσίας, θέτοντας το θέμα προσωρινά στον πάγο.

ΓΕΡΝΑΕΙ ΤΟ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟ. Επιπλέον, ο φόρτος εργασίας στις καρδιοχειρουργικές κλινικές (και όχι μόνον) του ΕΣΥ διώχνει τους ειδικευόμενους γιατρούς με αποτέλεσμα να διογκώνεται η μαύρη τρύπα των ελλείψεων σε προσωπικό (κυρίως νοσηλευτικό). Αρκεί κανείς να αναλογιστεί ότι το 2009 η λίστα αναμονής για την ειδικότητα της θωρακοχειρουργικής ξεπερνούσε ακόμη και τα πέντε χρόνια. Οκτώ χρόνια μετά η εικόνα έχει αλλάξει άρδην: Στην Αθήνα και τον Πειραιά οι προβλεπόμενες θέσεις είναι 48, εκ των οποίων οι 32 είναι ακάλυπτες –με ό,τι αυτό συνεπάγεται.

Μοιραία, το προσωπικό στο ΕΣΥ γερνάει χωρίς να υπάρχει η αναγκαία ανανέωση. Ειδικότερα, σήμερα οι γιατροί που υπηρετούν στις καρδιοχειρουργικές κλινικές είναι μεγαλύτεροι από 55 χρόνων, χωρίς να έχουν στο πλευρό τους νέους γιατρούς. Συνεπώς, εάν δεν ανατραπεί η ηλικιακή εικόνα στις κλινικές των δημόσιων νοσοκομείων η ασυνέχεια αυτή θα αποδειχθεί οδυνηρή για τις ανάγκες του κόσμου.