Σε κάποιες διαβάζεις το θέμα τους και η περιέργεια χτυπάει κόκκινο. Αλλες τις είχες σταμπάρει σε προγράμματα εγχώριων κινηματογραφικών φεστιβάλ, τις έχασες όμως λόγω sold out. Και μερικές ακόμα σε «τραβάνε» μόνο και μόνο λόγω προσωπικού γούστου. Τα έχει αυτά το IN-EDIT, το μεγαλύτερο φεστιβάλ μουσικών ντοκιμαντέρ στον κόσμο, γι’ αυτό και από το 2003 που άρχισε στη Βαρκελώνη έχει ταξιδέψει μέχρι σήμερα σε δεκάδες πόλεις του κόσμου, παρουσιάζοντας τις πιο γοητευτικές ή ξεσηκωτικές ιστορίες από την επικράτεια της μουσικής. Στην Αθήνα επιστρέφει φέτος για τέταρτη χρονιά, παρουσιάζοντας στη Στέγη του Ιδρύματος Ωνάση 17 ντοκιμαντέρ, από τις 4 ώς τις 7 Νοεμβρίου, με θέματα που εκτείνονται από τις συναρπαστικές περιοδείες των Μπιτλς και τη ζωή του τζαζίστα Μπιλ Εβανς μέχρι το σύγχρονο αραβικό underground και την αντικουλτούρα στο Δυτικό Βερολίνο, μία δεκαετία πριν από την πτώση του Τείχους.
ΝΙΚ ΚΕΪΒ. Αναλυτικότερα, στο «One More Time with Feeling» του Αντριου Ντόμινικ, ο Νικ Κέιβ προσπαθεί να συμφιλιωθεί με την απώλεια του γιου του εν μέσω των ηχογραφήσεων του άλμπουμ «Skeleton Tree» (4, 6/11), ενώ στο «Gimme Danger» του Τζιμ Τζάρμους οι Stooges του Ιγκι Ποπ αποτυπώνονται ως μια μπάντα που σήμερα αποτελεί μύθο, αλλά στην εποχή της θεωρήθηκε αποτυχημένη (4, 7/11). Το «Rolling Stones Olé, Olé, Olé!: A Trip Across Latin America» (7/11) του Πολ Ντάγκντεϊλ ακολουθεί τη γνωστή παλιοπαρέα σε δέκα χώρες της Νότιας Αμερικής (με αποκορύφωμα μια λαοφιλή συναυλία τους στην Αβάνα), ενώ το «Beatles: Eight Days a Week – The Touring Years» που σκηνοθέτησε ο Ρον Χάουαρντ εξερευνά την ιστορία των «σκαθαριών» μέσα από τις περιοδείες τους (5/11). Ο Τζέιμς Λαβέλ των UNKLE είναι ο «Man from Mo’Wax» και αφηγείται τη ζωή του στην κάμερα του Μάθιου Τζόουνς (4, 7/11). Οι Eagles of Death Metal επιστρέφουν στο παριζιάνικο Μπατακλάν για να ολοκληρώσουν τη συναυλία που διακόπηκε βίαια τον Νοέμβριο του 2015, με τον Κόλινκ Χανκς να τους σκηνοθετεί (6/11). Και οι Βραζιλιάνοι Sepultura είναι απλώς μία από τις σημαντικότερες μέταλ μπάντες της δεκαετίας του ’90, η ιστορία της οποίας αποτυπώνεται στο «Sepultura Endurance» (5/11) του Οτάβιο Τζουλιάνο.
Στο πιο «υπόγειο» κομμάτι του προγράμματος, το «Yallah! Underground» του Φαρίντ Εσλάμ καταγράφει τα όνειρα και τους φόβους των εκπροσώπων της σύγχρονης εναλλακτικής αραβικής κουλτούρας (6/11), το «Raving Iran» της Σουζάνε Ρεγκίνα Μόιρες ακολουθεί δύο νέους Ιρανούς που επιχειρούν να παίξουν ηλεκτρονική μουσική κόντρα στο καθεστώς (4/11), ενώ στο «Placebo: Alt.Russia» ο Τσάρλι Τάργκετ-Ανταμς σκηνοθετεί την αδιάφορη για φύλα και φυλές μπάντα του Μπράιαν Μόλκο να εμφανίζεται ζωντανά σε δέκα πόλεις της Ρωσίας (5/11). Ο Μαρκ Ρίντερ αποτυπώνει τη μουσική, την τέχνη και το χάος του Δυτικού Βερολίνου της δεκαετίας του ’80 στο «Β-Movie: Lust & Sound in West Berlin 1979-1989» (6/11), ενώ δύο ακόμα ντοκιμαντέρ αποτίνουν φόρο τιμής σε μία από τις σημαντικότερες μουσικές αντικουλτούρες του 20ού αιώνα: το «Punk: Attitude» του Ντον Λετς ανθολογεί τα συγκροτήματα που διαμόρφωσαν την αμερικανική και τη βρετανική σκηνή (7/11), τη στιγμή που το «Public Image is Rotten» (4, 7/11) του Τάμπερτ Φίιλερ βάζει τον ιδρυτή των Sex Pistols και των PiL, Τζόνι Λάιντον, να θυμάται και να εξιστορεί τη σόλο καριέρα του.
ΤΖΑΖ. Στις τζαζ διαδρομές, μπορεί κανείς να δει τη σύντομη καριέρα του Λι Μόργκαν, του τρομπετίστα που δολοφονήθηκε από τη σύζυγό του στα 33 του, να ξεδιπλώνεται στο «I Called Him Morgan» του Κάσπερ Κόλιν (5/11). Στο «Bill Evans: Time Remembered» που σκηνοθέτησε ο Μπρους Σπίγκελ συντίθεται το παζλ της ζωής ενός από τους επιδραστικότερους πιανίστες της τζαζ (5/11). Το «Charles Bradley: Soul of America» διά χειρός Πουλ Μπρίεν τιμά έναν μουσικό που τον περασμένο Σεπτέμβριο πέθανε σε ηλικία 68 ετών, έχοντας κάνει υπομονή 48 χρόνια μέχρι να κυκλοφορήσει έναν προσωπικό δίσκο (6/11), ενώ το πρόγραμμα συμπληρώνεται με το «Landfill Harmonic» των Μπραντ Ολγκουντ και Γκράχαμ Τάουνσλεϊ (5/11), ένα ντοκιμαντέρ που ακολουθεί την ορχήστρα μιας μικρής πόλης της Παραγουάης εξαιτίας μιας μικρής ιδιαιτερότητάς της: τα όργανά της είναι φτιαγμένα από σκουπίδια.
ΑΛΛΕΣ ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ. Οι εκτός οθόνης εμπειρίες του φετινού IN-EDIT δίνουν, ως είθισται, στο πρόγραμμά του σάρκα και οστά με τη βοήθεια τεσσάρων καλεσμένων: ο Τζέιμς Λαβέλ («The Man from Mo’Wax») θα παίξει μουσική στο Ρομάντσο (Αναξαγόρα 3-5) την Παρασκευή 3 Νοεμβρίου, ενώ την επομένη θα συνομιλήσει με το κοινό τού ντοκιμαντέρ αμέσως μετά την προβολή· ο Μαρκ Ρίντερ, από το «Β-Movie: Lust & Sound in West Berlin 1979-1989», θα τον συναγωνιστεί την Κυριακή στην Εφημερίδα (Σίνα και Βησσαρίωνος), μία ημέρα πριν συζητήσει και εκείνος με τους θεατές της ταινίας του· ο Ντον Λετς θα δώσει επίσης το «παρών» μετά το ντοκιμαντέρ «Punk: Attitude» (και κατόπιν θα επιλέξει μουσική στο Μπελ Ρέυ, Φαλήρου 88, για το κλείσιμο της διοργάνωσης), ενώ τέλος οι Μάλι και Ζάιντ, δύο εκ των μουσικών που εμφανίζονται στο «Yallah! Underground», θα παρουσιάσουν μετά το τέλος της ταινίας μια ζωντανή περφόρμανς, φέρνοντας στη Στέγη κάτι από την εναλλακτική αραβική σκηνή.
INFO
IN-EDIT Athens Edition, 4-7/11, στη Στέγη Ιδρύματος Ωνάση (Συγγρού 107, τηλ. 210-9005.800). Εισιτήρια: 6 ευρώ (κανονικό), 8 ευρώ (προβολή και live performance), 4 και 5 ευρώ (μειωμένο, ανέργων, ΑμεΑ, παρέα 5+ ατόμων). Λεπτομέρειες στα www.in-edit.gr και www.sgt.gr