Ηταν στις λίστες παρακολούθησης των ομοσπονδιακών Αρχών, είχε δεσμούς με υπόπτους για τρομοκρατία και οι κοντινοί του άνθρωποι φοβούνταν ότι έτεινε προς τον εξτρεμισμό. Το προφίλ του Σαϊφούλο Σαΐποφ, του δράστη της επίθεσης στη Νέα Υόρκη, που σκότωσε οκτώ ανθρώπους ρίχνοντας το φορτηγάκι που οδηγούσε πάνω σε ποδηλάτες και πεζούς στο Μανχάταν, ταιριάζει με το προφίλ και άλλων πρωταγωνιστών σε τρομοκρατικές ενέργειες στο παρελθόν, στις ΗΠΑ αλλά και στην Ευρώπη. Και το ερώτημα έρχεται στο προσκήνιο άλλη μία φορά: Μπορεί να γίνει κάτι για να εμποδιστούν τέτοιου είδους δράστες;

Ο κυβερνήτης της Πολιτείας της Νέας Υόρκης Αντριου Κουόμο δήλωσε ότι ο 29χρονος άνδρας που έφθασε από την πατρίδα του, το Ουζμπεκιστάν, στις ΗΠΑ το 2010, ριζοσπαστικοποιήθηκε μετά την άφιξή του εκεί και πλέον πιστεύεται ότι συνδέεται με το Ισλαμικό Κράτος. Αλλος ένας «μοναχικός λύκος». Η επικινδυνότητα του οποίου είχε εντοπιστεί, χωρίς όμως να γίνει εφικτό να υπάρξει πρόληψη, παρότι, όπως όλα δείχνουν, προετοίμαζε την επίθεση πολλές εβδομάδες. Πρόκειται για την πλέον πολύνεκρη τρομοκρατική επίθεση στη Νέα Υόρκη μετά την 11η Σεπτεμβρίου.

Ο Σαΐποφ, που άφησε χειρόγραφο σημείωμα στο οποίο δηλώνει πίστη στο Ισλαμικό Κράτος, νοίκιασε το μεσημέρι της Τρίτης ένα λευκό φορτηγάκι στο Νιου Τζέρσεϊ και πήγε στο Κάτω Μανχάταν, στο μονοπάτι για ποδήλατα που υπάρχει κατά μήκος του ποταμού Χάντσον. Εκεί έβαλε στον στόχο ποδηλάτες και πεζούς και έπεσε επάνω τους. Οταν το φορτηγάκι συγκρούστηκε με σχολικό λεωφορείο, ο Σαΐποφ βγήκε έξω κρατώντας ένα όπλο του paintball και φωνάζοντας «Ο Αλλάχ είναι μεγάλος». Αστυνομικός τον πυροβόλησε και τώρα νοσηλεύεται φρουρούμενος στο νοσοκομείο Μπελβιού. Στο εσωτερικό του οχήματος βρέθηκαν πολλά μαχαίρια και ένα σημείωμα που έγραφε ότι «το Ισλαμικό Κράτος θα αντέξει για πάντα».

Ο τρόπος που ήταν διατυπωμένο το σημείωμα θυμίζει έντονα, σύμφωνα με τους ερευνητές, τις οδηγίες που έδωσε το Ισλαμικό Κράτος στο περιοδικό του «Rumiyah», τον περασμένο Νοέμβριο, ζητώντας από τους οπαδούς του να πραγματοποιήσουν επιθέσεις με φορτηγά και να αφήνουν πίσω τους σημειώματα στα οποία θα εκφράζουν την υποστήριξή τους στους τζιχαντιστές. «Φαίνεται ότι έχει ακολουθήσει κατά γράμμα τις οδηγίες του Ισλαμικού Κράτους» δήλωσε ο υπαρχηγός της αστυνομίας της Νέας Υόρκης Τζον Μίλερ, προσθέτοντας ότι ο δράστης φαίνεται να διασυνδέεται με υπόπτους για τρομοκρατία και ιδιαίτερα με έναν ύποπτο από το Ουζμπεκιστάν, τον οποίο ερευνούσε η αστυνομία της πόλης. Παρά το σοκ και τις μνήμες που ξύπνησε στη Νέα Υόρκη η τρομοκρατική επίθεση, ο δήμαρχος της πόλης Μπιλ ντε Μπλάζιο υποσχέθηκε στους Νεοϋορκέζους ότι δεν θα ζουν μέσα στον φόβο. Τόνισε ότι ο Μαραθώνιος που ήταν προγραμματισμένος για την Κυριακή στη Νέα Υόρκη θα διεξαχθεί κανονικά, αλλά τα μέτρα ασφαλείας θα είναι ενισχυμένα. «Προχωράμε και περιμένουμε με ανυπομονησία τον Μαραθώνιο της Κυριακής. Θα διεξαχθεί όπως είναι προγραμματισμένος. Θα υπάρχουν μέτρα προστασίας, όπως πάντα, και θα λάβουμε και επιπλέον μέτρα ασφαλείας» δήλωσε ο δήμαρχος της αμερικανικής μεγαλούπολης.

Η επίθεση στη Νέα Υόρκη δείχνει να έχει πολλά κοινά με προηγούμενες επιθέσεις στην Ευρώπη, στις οποίες χρησιμοποιήθηκαν οχήματα για να χτυπηθούν πεζοί –στο Λονδίνο, τη Νίκαια, το Βερολίνο και τη Στοκχόλμη. Μάλιστα, στην επίθεση που έγινε στη σουηδική πρωτεύουσα τον Απρίλιο ο δράστης είχε καταγωγή από το Ουζμπεκιστάν. Ετσι τώρα δεν είναι λίγοι εκείνοι που προειδοποιούν για την απειλή του εξτρεμισμού που ενισχύεται σε χώρες της Κεντρικής Ασίας, όπως το Ουζμπεκιστάν, το Κιργιστάν και το Καζακστάν. «Είναι μια περιοχή ιδιαίτερα ευάλωτη και προσφέρεται για στρατολόγηση» σχολιάζει η Λίβια Πάτζι, ειδικός στην Κεντρική Ασία σε think tank. «Οι ρίζες βρίσκονται στην οικονομική κρίση που αφήνει έκθετο μεγάλο κομμάτι των κοινωνιών αυτών». Η απαγόρευση εισόδου που προσπαθεί να επιβάλει ο πρόεδρος Τραμπ αφορά άλλες χώρες, όμως χθες υπονόησε ότι προτίθεται να συμπεριλάβει σε αυτήν και χώρες της Κεντρικής Ασίας.