Είναι λες και άφησε ο ίδιος κάτι σαν όρντινο, σαν παραγγελιά: «Πριν πεθάνει», έλεγε ο γιος του Ανταμ, «μου έδωσε μια λίστα με οδηγίες. “Βάλε με σε πεύκινο φέρετρο δίπλα στους γονείς μου, στήσε μια σεμνή τελετή στο Λος Αντζελες για τους κοντινούς φίλους και την οικογένεια κι αν θέλεις και μια εκδήλωση για το κοινό, κάνε την στο Μόντρεαλ”». Δεν ακούγεται ανέφικτος στόχος, η υλοποίησή του όμως ενδιαφέρει χιλιάδες θαυμαστές: «Στην πρώτη επέτειο του θανάτου του», δήλωνε με τη σειρά του ο παραγωγός Χαλ Γουίλνερ, «θα προσπαθήσουμε να αποδώσουμε έναν φόρο τιμής σε κάποιον παγκοσμίως αποδεκτό ως έναν από τους μεγαλύτερους ποιητές και τραγουδοποιούς όλων των εποχών». Καθόλου παράξενο λοιπόν που η προγραμματισμένη εδώ και καιρό συναυλία για τον έναν χρόνο από την 7η Νοεμβρίου 2016, την ημέρα που ο Λέοναρντ Κοέν εγκατέλειψε τον μάταιο τούτο κόσμο, αρχίζει να συγκεντρώνει όλο και περισσότερα βλέμματα –ή αιτήματα για αγορά εισιτηρίων. Σύμφωνα με την επιθυμία του μακαρίτη, θα λάβει χώρα στη γενέτειρά του. Και οι καλλιτέχνες που θα συμμετέχουν είναι μερικοί μόνο από τους μουσικούς επιγόνους ή συνοδοιπόρους του.

ΜΙΑ ΣΥΝΑΥΛΙΑ. Στινγκ, Φίλιπ Γκλας, Ελβις Κοστέλο, Λάνα Ντελ Ρέι, ο Ανταμ Κοέν φυσικά, η Καναδή k.d. lang, οι συμπατριώτες της Πάτρικ Γουάτσον και Feist, ο Ντάμιεν Ράις, ο Τζερεμάια Φρέιτς και ο Γουέσλεϊ Σουλτς των Lumineers, αλλά και ονόματα που ακόμα δεν έχουν οριστικοποιηθεί, θα ανέβουν στη σκηνή του Bell Centre του Μόντρεαλ τη Δευτέρα 6 Νοεμβρίου, δίνοντας την εκκίνηση μιας σειράς εορτασμών που θα διαρκέσουν μία εβδομάδα, παρόντος μέχρι και του πρωθυπουργού της χώρας, Τζάστιν Τριντό. Το πρόγραμμα δεν θα περιλαμβάνει μόνο μουσική: θα πραγματοποιηθούν και αναγνώσεις ποιημάτων του Κοέν, από ηθοποιούς που επίσης πρόκειται να γνωστοποιηθούν εντός των ημερών, ενώ μια έκθεση στο Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης της πόλης, με τίτλο «A Crack in Everything», θα εξερευνά τη μουσική, τους στίχους ή και τη φωνή του Κοέν, με τη βοήθεια εικαστικών, μουσικών ή σκηνοθετών από τον Καναδά και από όλο τον κόσμο.

ΠΕΡΦΟΡΜΑΝΣ. Ο αμερικανός σκηνοθέτης Ζακ Ρίχτερ έχει ετοιμάσει μια περφόρμανς εικονικής πραγματικότητας με θέμα το διασημότερο ίσως τραγούδι του Κοέν, «Hallelujah». Ο ισραηλινός ομότεχνός του Αρι Φόλμαν έχει δημιουργήσει το επονομαζόμενο «Κουτί της κατάθλιψης», με τη βοήθεια του οποίου οι επισκέπτες θα εισέρχονται στον «συναισθηματικό χώρο» του τραγουδοποιού και θα «αντιμετωπίζουν» τους δαίμονές του. Ο Ιρακινοαμερικανός Μάικλ Ράκοβιτζ θα αναζητήσει στο αρχείο του Καναδού τη σχέση του με το Ισραήλ, τη Μέση Ανατολή και τον ιουδαϊσμό, ο Γάλλος Κριστόφ Σασόλ θα «μουσικοποιήσει» με τη βοήθεια τεχνικών μέσων μια ηχογραφημένη απαγγελία του ποιήματος «The only tourist in Havana turns his thoughts homeward», ενώ καθ’ όλη τη διάρκεια της έκθεσης στην οροφή του μουσείου θα υπάρχει μια προβολή που θα απεικονίζει ένα «Πουλί, πάνω σε σύρμα».

ΤΟΙΧΟΓΡΑΦΙΕΣ. Αρκετές συζητήσεις πάντως έχουν προκαλέσει μέχρι στιγμής δύο υπερμεγέθεις τοιχογραφίες με τη μορφή του ανδρός που κοσμούν το Μόντρεαλ εδώ και λίγους μήνες: η μία, διά χειρός Κέβιν Λέντο, βρίσκεται σε μια εννιαώροφη πολυκατοικία της Λεωφόρου Σεν Λορέν και επαινείται από τους περισσότερους· η άλλη, ζωγραφισμένη από τους Ζιν Πεντόν και Ελ Μεκ, καταλαμβάνει τη μια πλευρά ενός εικοσαώροφου κτιρίου και θεωρείται, όχι μόνο λόγω μεγέθους, αποκρουστική. Αμφότερες απεικονίζουν τον Κοέν των ύστερων χρόνων, με τη μαύρη φεντόρα και τη σχεδόν αιώνια μελαγχολία, ίσως γιατί η κληρονομιά και η επίδρασή του δεν έπαψαν να εξαπλώνονται μετά το μεσουράνημά του.

Για του λόγου το αληθές, μπορεί κανείς να παραθέσει τις πλέον των τριακοσίων διασκευές του «Hallelujah», αλλά και καλλιτέχνες όπως ο Νικ Κέιβ, ο Ρούφους Γουέινραϊτ, ο Τζεφ Μπάκλεϊ, ο Ρίτσαρντ Χόουλεϊ, η PJ Harvey και η Ρεγκίνα Σπέκτορ, που τόσα του οφείλουν. Μπορεί επίσης να επισημάνει τα λογοτεχνικά έργα του, που τον Οκτώβριο του 2018 αναμένεται να αυξηθούν κατά ένα, ονόματι «Η φλόγα», με τα τελευταία ποιήματά του ή ακόμα και τις πρόσφατες εκδηλώσεις στην αγαπημένη του Υδρα, όπου τον Ιούνιο μετονομάστηκε ένας δρόμος για χάρη του και ένα παγκάκι, με τη σχετική αναμνηστική πλακέτα, τοποθετήθηκε απέναντι από τη θάλασσα. Μπορεί κάποιος ακόμα και να κρατήσει σαν φυλακτό το τελευταίο άλμπουμ του Καναδού, το «You want it darker», κυκλοφορημένο λίγες εβδομάδες πριν από τον θάνατό του, που με στίχους όπως «οι αιχμάλωτοι παρατάσσονται και οι στρατιώτες σημαδεύουν» σαν να προφήτευε τον κόσμο που έρχεται, αλλά και σαν να τον ξόρκιζε με εκείνη τη μία λέξη, το εβραϊκό «hineni», που σημαίνει ένα μόνο πράγμα: «Είμαι έτοιμος, Κύριέ μου».

Τελευταία Νέα