Ξενόπουλος και Κεχαΐδης

Αφιερωμένα στην ελληνική δραματουργία είναι τα Δευτερότριτα στο θέατρο Δημήτρης Χορν και στο θέατρο Αποθήκη και μάλιστα με δύο προσεγμένες παραστάσεις που αναδεικνύουν ανθρώπινες ιστορίες μέσα από μια σύγχρονη ανάγνωση. Η παράσταση «Στέλλα Βιολάντη», που βασίζεται στο έργο του Γρηγόριου Ξενόπουλου, ανεβαίνει στο Χορν για δεύτερη σεζόν με τη σφραγίδα της ομάδας Μπουλούκι. Ο Γιώργος Λύρας συνεχίζει τη μελέτη του ελληνικού έργου και επαναφέρει την ιστορία της ηρωίδας-συμβόλου, σε μια προσέγγιση μακριά από ηθογραφικούς περιορισμούς, στον χρόνο του μύθου και σε τόπο που καθορίζεται μόνο από το συναίσθημα. Σύμφωνα με την υπόθεση, η Στέλλα Βιολάντη, κόρη του ζακυνθινού μεγαλεμπόρου Παναγή Βιολάντη, ενδίδει στην ερωτική πολιορκία ενός ξεπεσμένου ευγενούς, του Χρηστάκη Ζαμάνου, χωρίς να υπολογίσει την αντίδραση του ασφυκτικού αστικού περίγυρου των αρχών του 20ού αιώνα.

Η απόφασή της, ωστόσο, θα της στοιχίσει ακριβά. Γι’ αυτό και η παράσταση φέρει τον υπότιτλο «Ερως Εσταυρωμένος», μια αναφορά στην ομώνυμη νουβέλα του Ξενόπουλου που ήρθε στη σκηνή έπειτα από παραγγελία της Μαρίκας Κοτοπούλη. Ο Λύρας φωτίζει αυτήν την ιστορία στήνοντας μια ηρωίδα που είναι παράλληλα αθώα και πολύπλοκη, ευγενική αλλά και «των άκρων», πληγωμένη, ηρωική και αφοπλιστική, τρυφερή και εμμονική, εξιδανικευμένη και ταυτόχρονα γήινη και γεμάτη ζωή. Και βάζει την Ευγενία Δημητροπούλου να υποδύεται τη Βιολάντη στο πλάι των Δημήτρη Παπανικολάου και Νεκταρίας Γιαννουδάκη.

«ΤΟ ΤΑΒΛΙ». Δύο χρόνια μετά την τελευταία τους ζαριά, ο ΣαμουήλΑκίνολα και ο Στέφανος Μουαγκιέ κάθονται στην αυλή τους και ανοίγουν ξανά «Το τάβλι». Η ρεαλιστική κωμωδία του Δημήτρη Κεχαΐδη ανεβαίνει στο θέατρο Αποθήκη. Ο Δημήτρης Λάλος προσεγγίζει το έργο επιλέγοντας δύο παράδοξους πρωταγωνιστές και έτσι το απελευθερώνει. Δύο κολλητοί, φίλοι και συγγενείς, τσακώνονται, γελάνε, φιλοσοφούν και κάπου κάπου συμφωνούν. Επιδίδονται σε ένα γνήσιο ελληνικό σπορ: το τάβλι. Ο Φώντας είναι ο εγκέφαλος πίσω από το σχέδιο που θα τους φέρει χρήματα και θα τους «μπάσει» αυτόν και τον Κόλια στην ελίτ της κοινωνίας. «Μεταφέρουμε το κέντρο του έργου φωτίζοντας όχι μόνο το ρατσιστικό και ταξικό θέμα που θέτει ο Κεχαΐδης με αυτό το εμβληματικό κείμενο, αλλά το προχωράμε και λίγο παρακάτω. Δηλαδή όχι μόνο πώς μπορεί να εκμεταλλευτεί η μια φυλή την άλλη ή μια τάξη την άλλη, αλλά τελικά πώς ο άνθρωπος είναι έτοιμος να πουλήσει τον άνθρωπο με κάθε κόστος!» τονίζει ο ίδιος ο σκηνοθέτης.

Κάπως έτσι, μοιάζει αναμενόμενο οι ηθοποιοί της παράστασης να είναι δύο Ελληνες αφρικανικής καταγωγής. Είναι η πρώτη φορά που ένα νεοελληνικό έργο επιστρατεύει έναν συγκεκριμένο φυλετικό προσανατολισμό για τους πρωταγωνιστές του προκειμένου να αποδείξει ότι η σκέψη ενός λαού δεν είναι θέμα χρώματος ούτε DNA. Είναι απλώς μεταδοτική! Οι δυο τους αυτοσαρκάζονται ακροβατώντας ανάμεσα στην αιώνια ελληνική τσαντίλα, τη φιλία και την αλληλεξάρτηση.