«Με ανοικτές πόρτες σε όλους»

Λίγα στενά μακρύτερα από τη Χαριλάου Τρικούπη, σε έναν άλλο κεντρικό δρόμο των Εξαρχείων, μια παρέα σαραντάρηδων πειράζει τον μπόμπιρα – ατραξιόν του γραφείου. Την ίδια στιγμή, ο πατέρας του ετοιμάζεται να δώσει συνέντευξη, όχι όμως πριν παραγγείλει τα απαραίτητα σουβλάκια για τον μικρό –τον οποίο όλη αυτή την περίοδο μάλλον βλέπει λιγότερο απ’ όσο θα ‘θελε. Ο Νίκος Ανδρουλάκης, ο δεύτερος υποψήφιος για την ηγεσία του νέου φορέα της Κεντροαριστεράς, είναι σχεδόν στην ίδια ηλικία με τον Αλέξη Τσίπρα και φιλοδοξεί να βρεθεί απέναντί του στην επόμενη Βουλή.

Ο Ανδρουλάκης ξεκίνησε την κούρσα για τις εκλογές μάλλον στιγματισμένος ως «παιδί του κομματικού σωλήνα». Η έντονη, αν και ποτέ προσωπική, κόντρα με την Φώφη Γεννηματά, η οποία πήρε διαστάσεις την περασμένη άνοιξη, τον κατέταξε γρήγορα στη συνείδηση μεγάλης μερίδας της κοινής γνώμης ως το αντίπαλο δέος της προέδρου του ΠΑΣΟΚ. Αρχικά αυτή η εικόνα μάλλον δεν τον βοήθησε. Ο μεγάλος φόβος του επιτελείου του ήταν πως δεν είναι αρκετά γνωστός εκτός ΠΑΣΟΚ –και τη στιγμή που όλοι εκτιμούσαν πως ο Ανδρουλάκης δεν θα περνούσε καν στον δεύτερο γύρο αν η συμμετοχή ξεπερνούσε τις 150.000, αυτός κατάφερε να ξεχωρίσει από τους υπόλοιπους αντιπάλους του. Τελικά, δεν είχε ιδιαίτερη σημασία αν τον ήξεραν εκτός κόμματος γιατί αυτοί που τον ήξεραν τον εμπιστεύτηκαν.

«Θέλω να έχω δίπλα μου μια ομάδα νέων, με επάρκεια στο γνωστικό τους αντικείμενο, οι οποίοι ξέρουν τα ευρωπαϊκά, ξέρουν πώς κινείται η αγορά –την πληγωμένη γενιά της κρίσης», λέει ο ίδιος, σκιαγραφώντας τα χαρακτηριστικά της υποψηφιότητάς του. «Θα χρησιμοποιήσω την εμπειρία μόνο εκείνων που έχουν ένα θετικό πρόσημο, εκείνων που στα χρόνια της “μπελ επόκ” της Ελλάδας μιλούσαν μεταρρυθμιστικά. Αντίθετα, όσους έπαιζαν με το δημόσιο συμφέρον, με ρουσφέτια και μεγάλα λόγια, δεν θα τους έχω στην πρώτη γραμμή». Αυτές οι εκλογές για τον Ανδρουλάκη ήταν η κατάλληλη ευκαιρία να μετρήσει όσους συντάσσονται μαζί του. «Κανείς δεν πίστευε ότι θα φέρω αυτό το αποτέλεσμα. Και μόνο που φτάσαμε εδώ που φτάσαμε είναι επιτυχία», αναφέρει, τονίζοντας πως δεν χρησιμοποιεί παλιές πρακτικές ούτε έχει παλιές ιδέες: «τα στερεότυπα είναι για να τα γκρεμίζουμε και εγώ το έχω κάνει ήδη».

Το διπλό µήνυµα

Για τον Ανδρουλάκη η μαζική συμμετοχή της πρώτης Κυριακής ήταν «ένας χείμαρρος που απέδειξε πως απευθυνόμαστε πολιτικά σε ένα μεγάλο κοινό. Ο κόσμος που ήρθε θέλει να δει την παράταξη αυτή να πρωταγωνιστεί». Παράλληλα, συμφωνεί με την άποψη ότι η κάλπη χρησιμοποιήθηκε και ως ψήφος διαμαρτυρίας απέναντι στο δίπολο Αλέξης Τσίπρας – Κυριάκος Μητσοτάκης. «Οι πολίτες μετέτρεψαν τις εκλογές για τον νέο φορέα σε δημοψήφισμα διαμαρτυρίας απέναντι στην προοπτική να μην υπάρχει ο χώρος» σχολιάζει. «Ο Αλέξης Τσίπρας δεν εκπροσωπεί τη σοσιαλδημοκρατία, είναι το alter ego του Πάνου Καμμένου. Αυτό ο κόσμος το κατάλαβε και έστειλε το μήνυμά του –όχι μόνο στην κυβέρνηση, αλλά και στην αξιωματική αντιπολίτευση. Είπαν στον Κυριάκο Μητσοτάκη πως η ΝΔ δεν αλλάζει, παρά μένει προσκολλημένη στο χθες».

Η επιστροφή των ψηφοφόρων στην παράταξη ήταν ιδιαίτερα σημαντική για τον Ανδρουλάκη, καθώς του απέδειξε πως υπάρχει ανοιχτό πεδίο ώστε να γίνουν κι άλλα βήματα διερεύνησης του ευρύτερου κεντροαριστερού χώρου. «O κόσμος θέλει να γυρίσει με κάποιον τρόπο και οι πόρτες του νέου φορέα θα είναι ανοιχτές σε όλους». Σε όλους; Οχι. «Εκτός από εκείνους που στελέχωσαν άλλα κόμματα. Κλείνουμε την πόρτα στον τυχοδιωκτισμό», επισημαίνει. Σ’ αυτό το θέμα ο Ανδρουλάκης δεν αστειεύεται. Ακόμα κι αν δεν εκλεγεί, είναι έτοιμος να δημιουργήσει ανάχωμα για την επιστροφή στελεχών. Από την πρώτη στιγμή που αποφάσισε να μπει στη διαδικασία για την εκλογή του νέου ηγέτη έκανε σαφή τη θέση του –και τη γνώμη του –για όσους εγκατέλειψαν την παράταξη στις πιο δύσκολες στιγμές της για να διεκδικήσουν κυβερνητική θέση με τον ΣΥΡΙΖΑ –γι’ αυτούς, η πόρτα του νέου φορέα έκλεισε πριν καν ανοίξει. «Το νέο δεν πέφτει από τον ουρανό. Είναι προϊόν τολμηρών συγκρούσεων και πρωτοβουλιών», απαντά όταν ερωτάται πώς θα μπορέσει να σταθεί απέναντι στην αντίδραση απ’ όσους επέλεξαν να ενταχθούν στις ομάδες του Τσίπρα. «Εγώ στην πορεία μου πάντα το έκανα αυτό».

Σύγχρονο κόµµα

Ο ευρωβουλευτής της Ελιάς, που με 300.000 ψήφους κέρδισε μια κοινοβουλευτική θέση στο Στρασβούργο, είναι μια παράξενη μείξη ανθρώπου που έχει ζήσει από κοντά τόσο την παραδοσιακή όσο και την κοσμοπολίτικη πλευρά της Ελλάδας. Αυτές τις αντιθέσεις, αλλά και τις ομοιότητες του κόσμου των Βρυξελλών και του Ηρακλείου φιλοδοξεί να φέρει στην κεντρική πολιτική ζωή της χώρας. Η εμπειρία του στο Ευρωκοινοβούλιο τον έκανε σοφότερο βλέποντας πολλούς συναδέλφους του να μεταπηδούν από τον ευρωπαϊκό στον εγχώριο στίβο με επιτυχία και μαθαίνοντάς του ότι η πολιτική δεν γίνεται μόνο με αρνήσεις, αλλά κυρίως με ανοίγματα και συνεργασίες που βασίζονται σε προγραμματικές συμφωνίες. Με κύριο σύνθημα την ανανέωση του πολιτικού συστήματος και τη δημιουργία μιας διευρυμένης, καινούργιας προοδευτικής παράταξης, φιλοδοξεί να δημιουργήσει ένα σύγχρονο, ευρωπαϊκό κόμμα. Ξεκίνησε πιο ριζοσπαστικός, επηρεασμένος από την ευρωπαϊκή σοσιαλιστική ιστορία: μιλούσε για «Επινέ», για μια ενιαία κομματικά οργανωτική δομή, με άμεση αυτοδιάλυση των υφιστάμενων κομμάτων, κατά τα πρότυπα του Γαλλικού Σοσιαλιστικού Κόμματος.

Το αποτέλεσμα, όμως, της προηγούμενης Κυριακής, καθώς και τα χαρακτηριστικά όσων ήρθαν να ψηφίσουν τού έδειξαν πως μια μεταβατική περίοδος είναι απαραίτητη. Ετσι, το γαλλικό πρότυπο επανεξετάστηκε και έγινε ιταλικό. «Το πρώτο βήμα θα είναι η δημιουργία ενός ενιαίου φορέα με τάσεις και κόμματα, όπως συνέβη στην ιταλική Ελιά υπό τον Ντ’Αλέμα», εξηγεί. «Ετσι θα πορευτούμε προς το Συνέδριο. Θα υπάρχει ένας ενιαίος φορέας που θα παίρνει τις αποφάσεις για όλους, όμως ο καθένας θα μπορεί να εκφράζεται με τη δική του διακριτή παρουσία». Το δεύτερο βήμα; «Οταν ωριμάσει ο χρόνος, θα προχωρήσουμε με οδηγό τη σύσταση του Δημοκρατικού Κόμματος της Ιταλίας, με σταδιακή ένωση κομμάτων και κινήσεων υπό μία ηγεσία. Στην Ιταλία, με την πάροδο των ετών, η πολυκομματική Ελιά εξελίχθηκε σε ένα ενιαίο κόμμα».

Ισότιµη κάθε ψήφος

Αν εκλεγεί αρχηγός ο Ανδρουλάκης τοποθετεί το ιδρυτικό Συνέδριο στις αρχές Μαρτίου για να προλάβει η παράταξη τυχόν εκλογικές εξελίξεις. «Θα εκλεγεί ένας ενιαίος θεσμός χωρίς ποσοστώσεις ο οποίος θα παίρνει τις αποφάσεις. Η κάθε ψήφος του έλληνα πολίτη είναι ισότιμη και θα μπορεί να καθορίσει τη μορφή του Συνεδρίου», αναφέρει χαρακτηριστικά, περιγράφοντας την επόμενη μέρα υπό την ηγεσία του. Μέχρι τότε, όμως, ο φορέας δεν θα μείνει ακυβέρνητος. «Στα μέσα του Δεκέμβρη σχεδιάζω μια μεγάλη συνδιάσκεψη, στην οποία όποιος θέλει μπορεί να παρευρεθεί και να δηλώσει παρών, ακόμα και οι δυνάμεις εκείνες που δεν συμμετείχαν σ’ αυτές τις εκλογές. Από εκεί και πέρα θα ξεκινήσει η διαδικασία οργάνωσης του Συνεδρίου, στην οποία θα μπορούν να συμμετάσχουν όλοι», τονίζει, κλείνοντας το μάτι στις κινήσεις του ευρύτερου χώρου που παρέμειναν επιφυλακτικές απέναντι στο εγχείρημα.

Σ’ αυτήν τη μάχη ο Ανδρουλάκης είναι το αουτσάιντερ. Ακόμα όμως κι αν δεν κερδίσει ο ίδιος και η γενιά που εκπροσωπεί, κομμάτι της οποίας τον στήριξε με πάθος, κέρδισε με το σπαθί του μια θέση στον νέο φορέα.