Με ένα τσουνάμι εντολών ελέγχου η φορολογική διοίκηση θα επιχειρήσει και φέτος να αντιμετωπίσει τον κίνδυνο παραγραφής μεγάλων ανέλεγκτων υποθέσεων οι οποίες «πεθαίνουν» φορολογικά στις 31 Δεκεμβρίου 2017.

Στο τέλος του έτους παραγράφονται οι ανέλεγκτες υποθέσεις του 2011 αλλά και οι υποθέσεις του 2006 για τις οποίες υπάρχουν συμπληρωματικά στοιχεία εξωτερικού, φέρνοντας στο προσκήνιο περίπου εκατό καυτούς φακέλους της λίστας Λαγκάρντ. Αν δεν ελεγχθούν ώς τις 31 Δεκεμβρίου, οι υποθέσεις αυτές, όπως και χιλιάδες άλλες, περνούν στην Ιστορία.

Οι πληροφορίες αναφέρουν ότι ο διοικητής της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων έχει δώσει αυστηρές εντολές στον ελεγκτικό μηχανισμό να τρέξει όσο αντέχει έως τις 31 Δεκεμβρίου ώστε να μην παραγραφούν υποθέσεις μεγάλου φορολογικού ενδιαφέροντος.

Δεδομένο είναι ότι φέτος χιλιάδες υποθέσεις θα «πεθάνουν». Οι αλλεπάλληλες αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας για τον χρόνο παραγραφής των ανέλεγκτων φορολογικών υποθέσεων έχουν φέρει τα πάνω κάτω, ενώ ακόμα και η πρακτική που εφαρμοζόταν μέχρι πέρυσι, με την οποία η έκδοση εντολής ελέγχου πριν από την εκπνοή του χρόνου ήταν ικανή να διατηρήσει ελεγκτικά ανοιχτές για δύο ακόμα χρόνια υποθέσεις με μεγάλο φορολογικό ενδιαφέρον, δεν έχει πρακτική εφαρμογή. Για πρώτη φορά φέτος δεν θα υπάρξει καμία νομοθετική ρύθμιση για την επέκταση του χρόνου παραγραφής. Το ΣτΕ έβαλε οριστικά τέλος σε αυτή την πρακτική.

40ήμερο – φωτιά

Με αυτά τα δεδομένα τις επόμενες σαράντα ημέρες ο ελεγκτικός μηχανισμός αναμένεται να πάρει φωτιά αποστέλλοντας σωρηδόν ραβασάκια, με μορφή συστημένων επιστολών, σε φορολογουμένους, με τα οποία θα τους γνωστοποιείται ότι έχουν επιλεγεί για έλεγχο, αναφέροντας τον αριθμό της εντολής και την ημερομηνία έκδοσής της. Στόχος να ξεκινήσουν οι έλεγχοι ώστε να μην παραγραφούν.

Οι περίπου εκατό υποθέσεις της λίστας Λαγκάρντ για τις οποίες υπάρχουν συμπληρωματικά στοιχεία και ενδείξεις πιθανής μεγάλης φοροδιαφυγής βρίσκονται στην αιχμή του δόρατος, αλλά και «υποθέσεις με μεγάλα νούμερα και μεγάλο ενδιαφέρον», όπως αναφέρουν χαρακτηριστικά πηγές με γνώση του θέματος.

Εντός της εβδομάδας άλλωστε αναμένεται μία ακόμα εγκύκλιος οδηγιών προς τον ελεγκτικό μηχανισμό αναφορικά με την προτεραιοποίηση των υποθέσεων, στη βάση και της νεότερης απόφασης του Συμβουλίου της Επικρατείας με την οποία ορίζεται ότι οι ελεγκτές δεν μπορούν να διευρύνουν τον χρόνο παραγραφής των υποθέσεων στη δεκαετία, επικαλούμενοι νεότερα στοιχεία από τραπεζικές καταθέσεις εσωτερικού. Με βάση την απόφαση του ΣτΕ, την καθαρογραφή της οποίας αναμένουν στο υπουργείο Οικονομικών, οι καταθέσεις φορολογουμένων στις τράπεζες του εσωτερικού πριν από το 2012 δεν μπορεί να λαμβάνονται υπόψη από τον ελεγκτικό μηχανισμό ως «νεότερο στοιχείο» προκειμένου να επεκτείνεται ο έλεγχος πέραν της πενταετίας. Επιπλέον, δεν θεωρούνται συμπληρωματικά στοιχεία τραπεζικές καταθέσεις μετά την πρώτη πενταετία του φορολογικού ελέγχου, όποτε αυτός και εάν έγινε χρονικά.

Παρά την κινητοποίηση του ελεγκτικού μηχανισμού και την πλημμυρίδα ελέγχων, τα αποτελέσματα στο ταμείο είναι πενιχρά. Οπως αποκαλύπτουν τα στοιχεία τα οποία ενσωματώνονται στην τελευταία έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την εφαρμογή του τρίτου Μνημονίου, φέτος αναμένεται να βεβαιωθούν 2,244 δισ. ευρώ από ελέγχους σε φορολογουμένους μεγάλου πλούτου αλλά στο ταμείο δεν αναμένεται να καταλήξουν περισσότερα από 131 εκατ. ευρώ.

Το πρόβλημα είναι διαχρονικό και οι επιδόσεις αποκαρδιωτικές. Την πενταετία 2013-17 οι βεβαιώσεις φόρων έπειτα από ελέγχους σε «μεγάλους» φορολογουμένους και φορολογουμένους μεγάλου πλούτου ανέρχονται σε 8,620 δισ. ευρώ και οι εισπράξεις μετά βίας φτάνουν τα 1,298 δισ. ευρώ. Εισπραξιμότητα 15% με το ζόρι.

Επιμέρους, στην πενταετία, το υψηλότερο ποσοστό εισπραξιμότητας σημειώνεται το 2013, αγγίζοντας το 30%, με τα ποσά όμως να είναι εξαιρετικά χαμηλά. Βεβαιώθηκαν 380 εκατ. ευρώ και εισπράχθηκαν 114 εκατ. ευρώ.
Την επόμενη χρονιά, το 2014, η εισπραξιμότητα κάνει ελεύθερη πτώση στο 14% (βεβαιώθηκαν 2,5 δισ. ευρώ και εισπράχθηκαν 349 εκατ. ευρώ), το 2015 η εικόνα είναι ανάλογη, με την εισπραξιμότητα στο 17% και το 2016 τα ποσά των φόρων που βεβαιώνονται μειώνονται παραπάνω από το μισό (στα 1,064 δισ. ευρώ) με τις εισπράξεις στα 295 εκατ. ευρώ (εισπραξιμότητα 27,7%).

Δεν πληρώνουν

Τις δραματικές αυτές επιδόσεις αρμόδιες πηγές εξηγούν στη βάση της «ανέχειας». Φόροι και πρόστιμα τα οποία επιβάλλονται είναι υπερβολικά υψηλά, σε ένα περιβάλλον ακραίας υπερφορολόγησης και δραματικής μείωσης των εισοδημάτων.

Εν τέλει, δεν πληρώνονται ακόμα και μετά την ολοκλήρωση των ελέγχων. Ο μοναδικός τρόπος υποχρεωτικής είσπραξης φόρων και προστίμων έχει τη μορφή κατασχέσεων τραπεζικών λογαριασμών, μέτωπο στο οποίο επίσης αργά ή γρήγορα η δεξαμενή θα στερέψει.

Πληροφορίες αναφέρουν ότι η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Οικονομικών σε συνεργασία με τα τεχνικά κλιμάκια της Κομισιόν μελετούν για μία ακόμα φορά το θέμα των προστίμων και δεν αποκλείεται σύντομα να υπάρξουν αποφάσεις εξορθολογισμού ιδίως για πρόστιμα τα οποία έχουν επιβληθεί πριν από την εφαρμογή του Κώδικα Φορολογικών Διαδικασιών.

Εξετάζεται μάλιστα και η καθιέρωση κινήτρων συμμόρφωσης των φορολογουμένων.