Στη νέα του, σπονδυλωτή ταινία με τίτλο «Lines» που προβάλλεται αυτές τις ημέρες, ο Βασίλης Μαζωμένος καταπιάνεται με την πιο σκοτεινή πτυχή της οικονομικής κρίσης. Οπως και οι ταινίες του, έτσι και ο ίδιος δεν μασάει τα λόγια του.
Πώς αποφάσισες να δουλέψεις στο θέμα της αυτοκτονίας;
Ακουσα αυτή την ιστορία στην Κυψέλη. Γιος και μητέρα ζούσαν χωρίς ρεύμα, σε άθλιες συνθήκες, και μια μέρα ανέβηκαν στην ταράτσα του σπιτιού. Ο γιος έσπρωξε τη μάνα και μετά πήδησε και ο ίδιος. Ετσι μπήκα σε μια διαδικασία πολύ βαθιά. Να ερευνήσω πρώτα απ’ όλα τι σημαίνει ψυχική καταστροφή τον καιρό της κρίσης. Ολοι μιλούν για το οικονομικό περιεχόμενο, αλλά κανένας δεν συζητά για την παράπλευρη αυτή απώλεια, πολύ σημαντική, φτάνει στα όρια μιας κωμόπολης ελληνικής. Μιλώ για τις αυτοκτονίες βεβαίως. Και δεν βάζω μέσα την ψυχολογική κατάρρευση που τυχαίνει να μην οδηγεί εκεί: τις κρίσεις πανικού, τις καταθλίψεις, τα ψυχοφάρμακα… Που στην Ελλάδα οι παλαιότερες γενιές τα κρύβουν κάτω από το χαλί. Ντρέπονται να το εκφράσουν. Ντρέπονται. Εχουμε μια επίθεση στις ψυχές των ανθρώπων τούτης της χώρας, οι οποίες ράγισαν. Πολλοί δεν άντεξαν, ίσως όχι μόνο το παρόν, αλλά και την αβεβαιότητα του μέλλοντος. Γι’ αυτό και όλες οι σκηνές διαδραματίζονται τη νύχτα: η Ελλάδα είναι βυθισμένη στο σκότος. Ειρωνικό δεν είναι; Η χώρα που φημίζεται για τον ήλιο της.
Ολες οι ιστορίες συνδέονται κάπως μεταξύ τους, αλλά υπάρχει και κάτι βαθύτερο που τις ενώνει πραγματικά.
Οι ιστορίες συνδέονται μέσω του ανθρώπου που εργάζεται στο τηλεφωνικό κέντρο ψυχολογικής υποστήριξης, που εσκεμμένα είναι στημένος στο βιτρό αυτής της εκκλησίας γιατί λειτουργεί περίπου σαν Θεός. Είναι προσευχές αυτές οι κλήσεις. Νομίζω, είναι η πρώτη φορά που το λέω αυτό. Προσευχές που ο ίδιος αδυνατεί να εκπληρώσει.
Σε μια σεκάνς, ακούμε στο ραδιόφωνο μια «είδηση» για τις εισπράξεις ενός χολιγουντιανού μπλοκμπάστερ. Ακούγεται βαθιά καυστικό.
Πολύ σωστό! Είναι ένα σχόλιο πάνω στη Δύση. Μα σκέψου το λίγο, την ίδια στιγμή που καταστρέφεται το σύμπαν, τα μίντια και οι πάντες ασχολούνται με… τους σούπερ ήρωες. Αλλά την ίδια στιγμή καταφεύγουμε στον Μπάτμαν όπως σε ένα σύγχρονο παραμύθι. Να σου πω την αλήθεια, τον Μπάτμαν τον ξεχωρίζω, γι’ αυτό και τον τοποθετώ στην ταινία μου, έστω με τη μορφή ενός παιδιού που είναι ντυμένο με τη στολή του. Είναι ένας ήρωας διαφορετικός από τους άλλους. Δεν έχει δικές του υπερδυνάμεις και, κυρίως, είναι ένας αστός που προδίδει την τάξη του. Και αυτό ιδεολογικά με συγκινεί!
Δεν άφησες πίσω σου πάντως εκείνη τη χαρακτηριστική πλαστικότητα των πρώτων ταινιών σου.
Οπως είδες, στην ταινία, σε μια σειρά από ήρωες έχουμε την έννοια του γδυσίματος –που όντως τους κινηματογραφώ σαν αγάλματα. Οπως λέει ο λαός μας, «βγαίνω από τα ρούχα μου». Η Αντριάνα Λιν, πανεπιστημιακός στο Λος Αντζελες, μίλησε για την έννοια της απώλειας της ταυτότητας μέσα από το γδύσιμο. Με ενδιέφερε πολύ αυτή η διάσταση, του να απαλλαγεί κανείς από τον κοινωνικό του ρόλο. Οπως στη σκηνή με τον ματατζή.
Θυμήθηκα τον Παζολίνι που είχε πει τότε πως οι αστυνομικοί είναι οι αληθινοί προλετάριοι…
Ναι, είχε γίνει χαμός τότε. Ζώντας στα Εξάρχεια, έχω πέσει μπροστά σε μια απίστευτη σκηνή: δυο πιτσιρικάδες, 15-16 χρονών, επιδεικνύουν ο ένας στον άλλο τα καινούργια τους iPhone και τα παπούτσια τους και με την εμφάνιση των ματατζήδων φορούν κουκούλα και πετούν μολότοφ. Φυσικά αυτό δεν αγιοποιεί τους ματατζήδες ούτε τη συμπεριφορά τους! Αλλά το ότι πρόκειται για λαϊκά παιδιά που ενδεχομένως έχουν και μια κρίση συνειδήσεως είναι κάτι που δεν μπορούμε να απορρίψουμε. Ολοι είναι θύτες και θύματα. Δεν μου αρέσει να βάζω τα πάντα σε κουτάκια. Δεν είναι όλα άσπρο – μαύρο.
INFO
H ταινία «Lines» προβάλλεται στους κινηματογράφους Ιντεάλ, Νιρβάνα, Αίγλη, Κηφισιά, Ατλαντίς, Ατταλος, Αθήναιον Cinepolis
