Φωτοβολίδα

Η ναυτική φωτοβολίδα που εκτοξεύθηκε τυφλά και πέτυχε τον βαρύτατο τραυματισμό της μάχιμης νομικού και εγκληματολόγου (και όχι δικηγόρου που αναλαμβάνει υποθέσεις όπως γράφτηκε…) Αναστασίας Τσουκαλά στα Εξάρχεια επιβεβαίωσε αυτό που ξέραμε. Και αυτό στο οποίο επενδύει ο συντηρητικός λόγος. Επιβεβαίωσε πως η περιοχή κινδυνεύει, πρώτα από όλα, από μηδενιστικές ομάδες που απλώς απεργάζονται την ομογενοποίησή της. Τονίζω αυτό το δεύτερο γιατί ανήκω σε μια γενιά που βιώσαμε –έστω και ως απόηχο –πολύχρωμη, ζωντανή και ανεξίθρησκη την Πλατεία του κέντρου της πόλης. Κύτταρο ζυμώσεων, εκδόσεων, ιδεών, διασκέδασης. Αυτό ακριβώς που σήμερα αφαιρείται ως πλαίσιο και που διευκολύνει τις προσομοιώσεις κρατικής καταστολής.

Κι όμως υπήρξαν και τα Εξάρχεια που φιλοξενούσαν μέχρι εθνικιστικούς εκδοτικούς οίκους. Η περιοχή των μποέμηδων, των εργένηδων, των μεσαίων και των επινοητικών επαγγελματιών του Μεταπολέμου και της Μεταπολίτευσης. Η περιοχή που σηματοδοτούσε ένα περίκλειστο και ταυτόχρονα ανοιχτό χωριό –μια ανάσα από την Ομόνοια. Και που σήμερα μοιάζει να βαδίζει στο τεντωμένο σχοινί ενός άκοπου μηδενισμού που δεν έχει καμία υλική ή ιδεολογική βάση, πλην της αντιπολιτικής και του πολεμικού φετιχισμού. Ετσι όμως τροφοδοτείται η ατζέντα καταστολής και εκκαθαρίσεων που προωθεί η νεοδεξιά. Μια λογική που θέλει την πόλη χωρισμένη σε υγειονομικές ζώνες στα όρια επείγουσας κατάστασης για ορισμένες από αυτές.

Σήμερα όσο ποτέ, τα Εξάρχεια πρέπει να ξανακερδίσουν τη χαμένη τους ταυτότητα. Αυτό όμως είναι υπόθεση όσων τα αγαπάνε, όσων διαμένουν σε αυτά ή ευρύτερα όσων είναι διατεθειμένοι μέσω αυτών να αγωνιστούν για μια πόλη με πλατείες, ιδέες, μνήμη και προοπτικές. Σήμερα η Αθήνα στις συμπληγάδες της ερήμωσης και της τουριστικοποίησης μέσω του airbnb μοιάζει όλο και περισσότερο να μετατρέπεται σε ένα ομοιογενές σύνολο όπου οι κάτοικοί της απεχθάνονται την επιλογή ή την ανάγκη τους να διαμένουν σε αυτή. Τα Εξάρχεια ή άλλες περιοχές, ενώ θα μπορούσαν να αποτελούν την πιο ζωντανή νησίδα στο συνεχές της, έχουν εκπέσει σε τόπο καταναλωτών και θυμωμένων. Αυτό δεν έχει μόνον άγριες συνέπειες, όπως ο τραυματισμός της μάχιμης νομικού, αλλά και επιπτώσεις σε μια ανιδιοτελή, συλλογική και πεισματάρα κινηματική έκφραση που όλο και περισσότερο νιώθει ξένη με αυτό που συντελείται στα Εξάρχεια. Ισως αυτή είναι που πρέπει να συζητήσει το πώς και το γιατί των ημερών της ιστορικής Πλατείας. Πώς η περιοχή θα επιστρέψει στον χώρο των ιδεών.