Το αδιέξοδο της Κονιόρδου και η «λύση» Κοσκινά

Σε θρίλερ για γερά νεύρα εξελίσσεται για ακόμη μια φορά η υπόθεση με τη διεύθυνση του Εθνικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης. Οσο περνούν οι μέρες και πλησιάζουμε προς την 28η Νοεμβρίου –ημερομηνία κατά την οποία λήγει η παραμονή της Κατερίνας Κοσκινά στη θέση της διευθύντριας και του Διοικητικού Συμβουλίου του μουσείου -, αυξάνεται η πίεση προς το υπουργείο Πολιτισμού που θα πρέπει να λάβει τις τελικές αποφάσεις. Και ενώ στο ΕΜΣΤ επικρατεί πυρετός και η έκθεση με τα νέα αποκτήματα προγραμματίστηκε να εγκαινιαστεί την ερχόμενη Δευτέρα ώστε να είναι εν ενεργεία η διοίκησή του, η υπουργός Πολιτισμού Λυδία Κονιόρδου αρνήθηκε να ανοίξει τα χαρτιά της χθες σχετικά με το ποιος θα κρατήσει το τιμόνι του πολύπαθου μουσείου, περιοριζόμενη στη σιβυλλική δήλωση «κάντε λίγο υπομονή, κοντός ψαλμός αλληλούια».

Εξι ημέρες πριν εκπνεύσει η θητεία της διευθύντριας, η υπουργός αρνήθηκε να αποκαλύψει αν έχει αποφασίσει ποιος θα αναλάβει καθήκοντα διευθυντή, ωστόσο εξέφρασε την πεποίθηση ότι το μουσείο θα λειτουργήσει πλήρως μέσα στο πρώτο εξάμηνο του 2018. Για να επαληθευτεί η πρόβλεψή της ωστόσο θα πρέπει ουσιαστικά να μην υπάρξει κάποια δραματική αλλαγή τουλάχιστον στο πρόσωπο που διευθύνει, δεδομένου ότι η Κατερίνα Κοσκινά υπογράφει την εγκεκριμένη μουσειολογική μελέτη και κατά κοινή ομολογία έχει συμβάλει στο να προχωρήσουν αρκετές διαδικασίες απαραίτητες ώστε το κτίριο της οδού Καλλιρρόης να λειτουργήσει επιτέλους όπως επιτάσσει ο τίτλος του, ως Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, με παρουσίαση των μόνιμων συλλογών του και όχι ως χώρος περιοδικών εκθέσεων όπως λειτουργεί τώρα.

Μια υπογραφή της Λυδίας Κονιόρδου, ωστόσο, δεν φαίνεται αρκετή για να προχωρήσει το ΕΜΣΤ στην επόμενη μέρα, κάτι που προβλέπει και την επαναδιεκδίκηση της δωρεάς του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος ύψους 3 εκατ. ευρώ μέσω της οποίας θα μπορέσει να λειτουργήσει πλήρως. Κι αυτό διότι πληροφορίες θέλουν να πρότεινε στην Κατερίνα Κοσκινά όχι μια πλήρη (τετραετή) θητεία –την οποία η ιστορικός τέχνης έχει διεκδικήσει με ένδικα μέσα –αλλά παράταση της παραμονής της για έναν ακόμη χρόνο. Γεγονός που αποτελεί κόκκινο πανί για την υπό αποχώρηση διευθύντρια.

ΣΥΜΒΙΒΑΣΜΟΙ. Και εδώ αρχίζουν τα δύσκολα και οι εκατέρωθεν συμβιβασμοί αν μέχρι τις 28 Νοεμβρίου δεν προκύψει κάποιος αστάθμητος παράγοντας. Από τη μία πλευρά το υπουργείο Πολιτισμού βρίσκεται σε σχετικά δύσκολη θέση για δύο κυρίως λόγους. Πρώτον, αναγνωρίζει ότι η Κατερίνα Κοσκινά έχει βάλει το νερό στ’ αυλάκι για να ανοίξει επιτέλους το μουσείο χωρίς αντιπαραθέσεις με το ΔΣ. Δεύτερον, οι έως τώρα προσπάθειές του να βρει αντικαταστάτη της απέβησαν άκαρπες, όσο κι αν επιχείρησε να ανακατέψει την τράπουλα. Το όνομα του καλλιτεχνικού διευθυντή της documenta14 Ανταμ Σίμτσικ, παρά το γεγονός ότι τυγχάνει της αποδοχής υψηλών κυβερνητικών στελεχών, δεν επελέγη τελικώς. Οχι τόσο επειδή ενεπλάκη σε υπόθεση που σχετίζεται με προβληματική διαχείριση των οικονομικών της διοργάνωσης, αλλά επειδή δεν διέθετε τα απαραίτητα τυπικά προσόντα.

Κρούση προς την ιδρυτική διευθύντρια του ΕΜΣΤ Αννα Καφέτση, η οποία αποπέμφθηκε στα τέλη του 2014 από τον τότε υπουργό Πολιτισμού Κώστα Τασούλα, δεν φέρεται να έγινε, καθώς συνεργάτες της Λυδίας Κονιόρδου εκτιμάται ότι δεν εισηγήθηκαν θετικά υπέρ της επιστροφής της. Προσέγγιση φαίνεται πως έγινε και προς έμπειρο ιστορικό τέχνης, δοκιμασμένο σε διεθνείς διοργανώσεις και υψηλές διοικητικές θέσεις, αλλά τελικά φαίνεται πως δεν υπήρξε σύγκλιση ανάμεσα στις δύο πλευρές. Ο συνδυασμός των δύο αυτών παραγόντων πιθανόν να κάνει το ΥΠΠΟ περισσότερο διαλλακτικό στη συζήτηση με την Κατερίνα Κοσκινά έστω και την τελευταία στιγμή.

Από την πλευρά της η διευθύντρια του ΕΜΣΤ αρνείται να σχολιάσει επισήμως οτιδήποτε σχετικά με την παραμονή της ή όχι. Εχει πολλάκις όμως εκφράσει τη δυσαρέσκειά της όταν διαπίστωσε –κατόπιν εορτής όπως υποστηρίζει –ότι η πρώτη της θητεία προέβλεπε να παραμείνει ώς το τέλος της θητείας της προκατόχου της Αννας Καφέτση (δηλαδή από τέλη του 2014 ώς τα τέλη του 2015). Ενας δεύτερος συμβιβασμός επί υπουργίας Αριστείδη Μπαλτά την οδήγησε να επιστρέψει στη θέση ύστερα από ένα μικρό κενό ώς το τέλος της θητείας του ΔΣ, δηλαδή ώς τις 26 Νοεμβρίου 2017. Και τώρα της ζητείται ένας τρίτος: να παραμείνει για έναν ακόμη χρόνο και όχι για τετραετή θητεία όπως η ίδια διεκδικεί.

Ωστόσο αν ληφθεί υπόψιν ότι ο διορισμός της έγινε το 2016 θα πρέπει να παραμείνει στη θέση ώς το 2020. Αν όμως υπολογιστεί μια τετραετής θητεία από το 2014 οπότε ανέλαβε για πρώτη φορά, η παράταση που της προτείνεται τώρα ισοφαρίζει με τη διεκδικούμενη τετραετή θητεία (2014-2018), κάτι που θα της επέτρεπε να δικαιολογήσει τόσο στον εαυτό της όσο και δημοσίως –δεδομένου ότι έχει τοποθετηθεί επανειλημμένως επί του θέματος –την πιθανή επιλογή της να δεχθεί την πρόταση της Λυδίας Κονιόρδου.