Αναζήτηση
Μπορεί οι τελευταίες εικόνες που έφταναν από το ΔΠΔ της Χάγης για την πρώην Γιουγκοσλαβία να έδειχναν έναν άνδρα γέρο και κουρασμένο, σκιά του παλιού εαυτού του, το βλέμμα και τα ξεσπάσματα του Ράτκο Μλάντιτς ωστόσο υπενθύμιζαν συχνά πυκνά πως πρόκειται για έναν από τους τρεις υπεύθυνους της πιο πρόσφατης γενοκτονίας σε ευρωπαϊκό έδαφος.
Υπηρέτησε επί τέσσερα χρόνια με ζήλο το σχέδιο της Μεγάλης Σερβίας του προέδρου Σλόμπονταν Μιλόσεβιτς και έγινε το ένοπλο χέρι και ο σύμμαχος του πολιτικού ηγέτη των Σέρβων της Βοσνίας Ράντοβαν Κάρατζιτς. «Από αμνημονεύτων χρόνων, τα σύνορα χαράζονται μέσα στο αίμα», συνήθιζε να λέει.
Η τριάδα αυτή θα αιματοκυλήσει τα Βαλκάνια, αρχίζοντας από τη Βοσνία-Ερζεγοβίνη, την πλέον πολυεθνοτική και άρα την πλέον απειλούμενη από τις έξι δημοκρατίες της Γιουγκοσλαβίας του στρατάρχη Τίτο, ο θάνατος του οποίου επέσπευσε, το 1980, την επιστροφή του πολέμου και των στρατοπέδων θανάτου στην Ευρώπη.
Γεννημένος στη Βοσνία (ο μόνος από τους τρεις) τον Μάρτιο του 1943, γιος ενός οπαδού του Τίτο που σκοτώθηκε από τους Ουστάσι, μεγαλωμένος μέσα στο μίσος των Κροατών, ο Μλάντιτς φοιτά από τα 14 σε ένα σχολείο του Βελιγραδίου, κατόπιν στην περίφημη στρατιωτική ακαδημία, «χοάνη γιουγκοσλαβισμού και κομμουνιστικής αδελφοσύνης», όπως λέει χαρακτηριστικά η γαλλική «Libération».
Κατατάσσεται στον στρατό το 1965, την καριέρα του ωστόσο την ξεκινάει ουσιαστικά στις αρχές του 1990, με τους εθνικιστικούς ανέμους να φουντώνουν στις έξι γιουγκοσλαβικές δημοκρατίες, και τον Μιλόσεβιτς να προβάλλει ως υπερασπιστής των «απειλούμενων σερβικών συμφερόντων».
Ο ομοσπονδιακός στρατός γίνεται ολοένα και περισσότερο ένα στράτευμα στην υπηρεσία των Σέρβων.
Τον Ιούνιο του 1991, όταν η Σλοβενία και η Κροατία ανακηρύσσουν την ανεξαρτησία τους, την επαύριο των πρώτων ελεύθερων εκλογών, παρεμβαίνει. Τον Οκτώβριο, ο Μλάντιτς προάγεται σε ταξίαρχο. Είναι η εποχή που τείνει το χέρι στους παραστρατιωτικούς οι οποίοι υπό τον έλεγχό του θα γίνουν περισσότερο «επαγγελματίες», πυρπολώντας, λεηλατώντας, βιάζοντας, εκδιώκοντας.
Σύντομα, θα κινούνται μαζικά στα χνάρια του ομοσπονδιακού στρατού. Η εθνοκάθαρση ξεκινά. Και ο Μλάντις είναι ικανός, δημοφιλής μεταξύ των Σέρβων, και αδίστακτος, αδιάφορος όσον αφορά τη μοίρα των αμάχων.
«Βαράτε, βαράτε χωρίς σταματημό… Πρέπει να τους τρελάνουμε», έλεγε στους στρατιώτες και τους ελεύθερους σκοπευτές που μετέτρεψαν επί 43 μήνες το Σαράγεβο σε «μεσαιωνική κόλαση», όπως την αποκάλεσαν οι εισαγγελείς στη Χάγη. «Μη φοβάστε. Ηρεμα, αφήστε τις γυναίκες και τα παιδιά να φύγουν πρώτα», είπε στους πανικοβλημένους αμάχους της Σρεμπρένιτσα, που είχαν εγκαταλειφθεί από τους ολλανδούς κυανόκρανους. Τη στιγμή που πρόφερε τα λόγια αυτά οι άνδρες του είχαν ήδη αρχίσει να εξοντώνουν ανυπεράσπιστους άνδρες και ανήλικα αγόρια.
