Μπορεί να πει κανείς ό,τι θέλει για το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο, επισημαίνει ο Λοράν Ζοφρέν, ο διευθυντής της «Libération»: πως δεν ερεύνησε παντού με την ίδια σχολαστικότητα ή την ίδια επιτυχία, πως ορισμένα εγκλήματα που διαπράχθηκαν στην πρώην Γιουγκοσλαβία –για παράδειγμα από τον UCK του Κοσόβου ή τους κροάτες πολιτοφύλακες –δεν τιμωρήθηκαν αντίστοιχα με την ωμή απανθρωπιά τους. Μπορεί επίσης να σημειώσει την ανακολουθία ορισμένων ποινών ή το γεγονός πως επικεντρώθηκε κυρίως στα εγκλήματα που διαπράχθηκαν στη Βοσνία και Ερζεγοβίνη. Ποιος μπορεί όμως να αρνηθεί την αδιαμφισβήτητη πρόοδο την οποία συνιστούν οι ποινές που επιβλήθηκαν, έπειτα από δίκαιες δίκες, εις βάρος αδίστακτων εγκληματιών, τη συντριπτική ενοχή των οποίων δεν μπορεί να αμφισβητήσει κανείς; Οι υπεύθυνοι γενοκτονιών, μαζικών σφαγών, εγκλημάτων πολέμου χάνουν έτσι την ατιμωρησία την οποία απολάμβαναν προηγουμένως χάρη σε λιγότερο ή περισσότερο δικαιολογημένες πολιτικές διευθετήσεις. Είναι καλό να τριβελίζει μονίμως το κεφάλι εκείνων που σκοτώνουν στο όνομα του αίματος ή της ράτσας η διάχυτη απειλή πως μια μέρα θα χρειαστεί να λογοδοτήσουν ενώπιον διεθνών δικαστών, πως κινδυνεύουν να μετασχηματιστούν σε αέναους φυγάδες, πως θα δουν τις παλιές τους δόξες να τις σακατεύει μια διαδικασία από την οποία δεν θα μπορούν να γλιτώσουν.

Η βουβή ανησυχία που τους κυκλώνει είναι μία ελάχιστη αλλά απαραίτητη αποζημίωση για όλα εκείνα που υφίστανται τα αναρίθμητα θύματά τους. Ετσι, οι εκστρατείες αλληλεγγύης προς τους τσακισμένους από τον πόλεμο Βόσνιους, προς τους μαρτυρικούς άνδρες και τις γυναίκες της Σρεμπρένιτσα δεν θα έγιναν για το τίποτα. Ετσι, λίγη δικαιοσύνη και λίγη ελπίδα έρχονται να φωτίσουν τη μνήμη των λαών που τυραννήθηκαν από τη βία και τον πόλεμο. Εστω και μερική, έστω και ανεπαρκής, έστω και σποραδική, καταλήγει ο Λοράν Ζοφρέν, η δράση των διεθνών δικαστών είναι ένα μικρό, σημαντικό βήμα στη μακρά διαδικασία εκπολιτισμού που επιζητούν οι υπερασπιστές του δικαίου.