Ο Αλέξης Τσίπρας αναμενόταν αργά το βράδυ της Παρασκευής από τις Βρυξέλλες, αλλά τον περιμένει ένα κολασμένο Σαββατοκύριακο. Και τη Δευτέρα μια μεγάλη μάχη στη Βουλή, την οποία προκάλεσε ο ίδιος, ώστε να μην αφήσει ακάλυπτο τον συγκυβερνήτη του. Αλλά τα νταούλια έχουν αρχίσει ήδη να χτυπούν στον ΣΥΡΙΖΑ.

Την παρέμβαση του Νίκου Φίλη, ο οποίος πρότεινε τη ματαίωση της συμφωνίας με τη Σαουδική Αραβία, ασπάζονται όλο και περισσότεροι, μολονότι ο πρώην υπουργός φέρεται ότι ενήργησε αυτοβούλως, δίχως συνεννόηση με «συντρόφους» του. Η αντίδραση Φίλη, ωστόσο, ήταν η αφορμή για να εκδηλωθούν και άλλοι. Με ένα λιτό πλην εύγλωττο «συμφωνώ» δήλωσε τη στήριξή του στην τοποθέτηση του πρώην υπουργού ο Γιώργος Κυρίτσης, κομίζοντας μάλιστα την άποψη αρκετών στελεχών της ομάδας των 53, της οποίας είναι μέλος.

Ακολούθησε ο Πάνος Σκουρλέτης, ο οποίος συνέστησε «προσοχή» σε υποθέσεις όπως αυτή της Σαουδικής Αραβίας, με τον υπουργό Εσωτερικών να τείνει να εξελιχθεί σε αιρετική φωνή εντός του Υπουργικού Συμβουλίου, όντας όλο και πιο κοντά στις θέσεις των 53, αλλά και του Νίκου Φίλη. Στις φωνές που θεωρούν «ακυρωμένη» την επίμαχη πώληση πολεμικού υλικού προστέθηκε ο Νίκος Ξυδάκης, ο οποίος σημειωτέον ότι θα αναλάβει θεσμικά την εκπροσώπηση του ΣΥΡΙΖΑ, ως κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος, στη συζήτηση της Δευτέρας, μόλις σιγήσουν οι πολιτικοί αρχηγοί. Κι όπως αναφέρουν πληροφορίες των «ΝΕΩΝ», τις απόψεις αυτές ασπάζονται βουλευτές – μέλη της Επιτροπής Εξοπλιστικών της Βουλής, στην οποία, εκτός του Νίκου Φίλη και του Γιώργου Κυρίτση, συμμετέχουν και άλλοι από την ομάδα των 53 (Θόδωρος Δρίτσας, Χρήστος Καραγιαννίδης) και ο αντιπρόεδρος της Βουλής Γιώργος Βαρεμένος.

Βρήκαν αφορµή

Στην πραγματικότητα, η συμφωνία με τη Σαουδική Αραβία για την πώληση πολεμικού υλικού είναι η αφορμή. Η αιτία είναι ο Πάνος Καμμένος και η «αναγκαστική συμβίωση» με τους ΑΝΕΛ. Ο προβληματισμός που υπήρχε εξαρχής στα «υπόγεια» της Κουμουνδούρου σιγά σιγά βγαίνει στον αφρό, καθώς αποκαλύπτονται όλο και περισσότεροι άγαρμποι χειρισμοί και ο σκοτεινός ρόλος του υπουργού Αμυνας.

Αρκετοί βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ λοιπόν δεν μπορούν να συμβιβαστούν με την ιδέα πως ο Αλέξης Τσίπρας και η κυβέρνησή του έχουν καταστεί όμηροι του υπουργού Αμυνας και ότι εκείνος δεν έχει δώσει επαρκείς εξηγήσεις όχι μόνο για την υπόθεση των εξοπλιστικών, αλλά και για άλλες: «Noor 1», καζίνο στο Λονδίνο κ.τ.λ. Αντιθέτως, ο πρόεδρος των ΑΝΕΛ οχυρώνεται πίσω από το Μαξίμου και προσωπικά τον Πρωθυπουργό, ο οποίος εισπράττει το πολιτικό κόστος στο τέλος της ημέρας. Στο εσωτερικό του ΣΥΡΙΖΑ και στο ίδιο το Μαξίμου κυριαρχεί, άλλωστε, από το καλοκαίρι η εκτίμηση ότι η πορεία προς την έξοδο από τα Μνημόνια που οραματίζεται ο Πρωθυπουργός, με το τέλος του προγράμματος, περνά μόνο μέσα από κοινωνικές πολιτικές. Τις ημέρες αυτές, ωστόσο, το κυβερνητικό αφήγημα του κοινωνικού μερίσματος, το οποίο η κυβέρνηση διαφήμισε στον υπερθετικό βαθμό λόγω της υπεραπόδοσης του πλεονάσματος, έγινε κουρέλι από την υπόθεση Καμμένου και αντέστρεψε το κλίμα, κινδυνεύοντας να βάλει ταφόπλακα στην όποια προσπάθεια του ΣΥΡΙΖΑ για δημοσκοπική ανάκαμψη.

Αντιστοίχως, προβληματισμός υπάρχει και στους (σταθερούς) ψηφοφόρους του ΣΥΡΙΖΑ, οι οποίοι από την πρώτη στιγμή είδαν πολύ επιφυλακτικά τα σφιχταγκαλιάσματα Τσίπρα – Καμμένου και τη συνεργασία με ένα κόμμα που εκφράζει ακραίες συντηρητικές θέσεις. Ουδείς φαίνεται να ξέχασε π.χ. τη δήλωση Καμμένου ότι αν η Ευρώπη στριμώξει την Ελλάδα, εμείς θα ανοίξουμε τα σύνορα και θα τους γεμίσουμε με τζιχαντιστές. Δήλωση που έρχεται ως φάρσα και τραγωδία μαζί στο προσκήνιο τις τελευταίες ημέρες, με αφορμή τους ελέγχους σε όσους ταξιδεύουν από την Ελλάδα με προορισμό τα γερμανικά αεροδρόμια.

Εγκλωβισμένος…

Είναι αλήθεια πως οι βουλευτές που εκφράζουν ενστάσεις για την κυβερνητική συνεργασία ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ είναι αρκετοί και γίνονται όλο και περισσότεροι, την ώρα που το Μαξίμου φαίνεται να αναγνωρίζει –όσο κι αν δεν μπορεί να το παραδεχθεί δημοσίως –πως οι αποκαλύψεις για τις συμφωνίες Καμμένου στο «Πεντάγωνο» κλονίζουν συθέμελα το κυβερνητικό οικοδόμημα. Κατ’ αυτόν τον τρόπο δικαιολογείται και η αμφιλεγόμενη απόφαση του υπουργείου Εξωτερικών και της Βουλής να χαρακτηρίσουν απόρρητα τα έγγραφα – ντοκουμέντα για την υπόθεση: επιχείρησαν να ρίξουν πέπλο σιωπής, για να αποφύγουν τα χειρότερα.

Το κρίσιμο ερώτημα είναι: μπορούν να αντιδράσουν οι συγκεκριμένοι βουλευτές; Και αν ναι, ποιες διεξόδους μπορεί να βρει ο Αλέξης Τσίπρας; Η προσπάθεια να ρίξει γέφυρες προς την Κεντροαριστερά, με αφορμή την εκλογή της Φώφης Γεννηματά στην ηγεσία του νέου φορέα, έπεσε σε τοίχο. Συνεπώς, ο Πρωθυπουργός μοιάζει αυτή τη στιγμή εγκλωβισμένος στη συμμαχία με τους ΑΝΕΛ. Εξού και η απόφασή του να στηρίξει μέχρι τέλους τον υπουργό Αμυνας υπαγορεύεται από την ανάγκη επιβίωσης της κυβέρνησης και της παραμονής της στην εξουσία. Επιπλέον, στο Μαξίμου γνωρίζουν πως το «αντάρτικο» των βουλευτών για τον Καμμένο θεωρείται πολύ δύσκολο έως απίθανο να οδηγήσει σε πτώση της κυβέρνησης. Διότι ουδείς θα αναλάβει την ευθύνη εκ των έσω να τη ρίξει, αλλά και διότι σχεδόν οι μισοί ή ακόμη περισσότεροι από τους βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ δεν πρόκειται να επανεκλεγούν, με βάση την πορεία που έχει προδιαγραφεί από τις δημοσκοπήσεις.

Η μεθαυριανή συζήτηση στη Βουλή θεωρείται λοιπόν κομβικής σημασίας. Μπορεί ή όχι ο Πάνος Καμμένος να πείσει για τους ισχυρισμούς του; Θα είναι ή όχι αρκετοί για να καλμάρουν τους βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ; Και μέχρι ποιου σημείου θα τον καλύψει ο Πρωθυπουργός, ο οποίος ούτως ή άλλως ισορροπεί σε λεπτό σχοινί, προκειμένου αφενός να μη διακινδυνεύσει τη συνοχή της κυβέρνησης, αφήνοντας ακάλυπτο τον υπουργό του και αφετέρου να κρατήσει τις απαραίτητες αποστάσεις για να μην ταυτιστεί απόλυτα με τον πρόεδρο των ΑΝΕΛ; Διότι αν επιλέξει αυτή την εκδοχή, κινδυνεύει να χάσει οριστικά τους βουλευτές του.

Αντιπερισπασµός

Προς τούτο, το Μαξίμου ετοιμάζει πυρετωδώς τον γνωστό του αντιπερισπασμό. Στους διαδρόμους της Βουλής και τα δημοσιογραφικά γραφεία ήδη διακινούνται πληροφορίες για ακατάσχετη σκανδαλολογία τις ώρες που μεσολαβούν έως τη συζήτηση στη Βουλή, με αποδέκτες στελέχη της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ –συμπεριλαμβανομένου του στενού περιβάλλοντος Μητσοτάκη. Στόχος είναι ο Πρωθυπουργός να μιλήσει ξανά για το διεφθαρμένο, παλιό πολιτικό σύστημα σε αντιδιαστολή με το ηθικό πλεονέκτημα της Αριστεράς.

Καλά πληροφορημένες πηγές από το κυβερνητικό στρατόπεδο αφήνουν να εννοηθεί πως δεν αποκλείεται ο Πρωθυπουργός να βγάλει από το συρτάρι του χαρτιά που αφορούν προμήθειες εξοπλιστικών από το παρελθόν, φωτογραφίζοντας κυρίως την περίοδο διακυβέρνησης Σημίτη. Η αχίλλειος πτέρνα της τακτικής αυτής, ωστόσο, είναι ότι το ηθικό πλεονέκτημα θεωρητικά αφορά μόνο την Αριστερά. Και δεν καλύπτει, ως φαίνεται, τον Πάνο Καμμένο…

Από την ερχόμενη εβδομάδα, εξάλλου, η κυβέρνηση θα βρεθεί αντιμέτωπη και με τους δανειστές για την τρίτη αξιολόγηση, καθώς καλείται έως το Eurogroup της 4ης Δεκεμβρίου να κλείσει τη συμφωνία σε τεχνικό επίπεδο, προκειμένου να τηρηθούν τα χρονοδιαγράμματα. Μολαταύτα, προαπαιτούμενα όπως οι πλειστηριασμοί δημιουργούν αντιδράσεις στο εσωτερικό του ΣΥΡΙΖΑ, ενώ και η ψήφιση του προϋπολογισμού που ακολουθεί –καίτοι δεν αναμένονται εκπλήξεις, από τη στιγμή που ισοδυναμεί με ψήφο εμπιστοσύνης προς την κυβέρνηση –γεννά προβληματισμό ως προς τις φορολογικές επιβαρύνσεις που κρύβει και τους φιλόδοξους στόχους που περιέχει και θα επιτευχθούν με… αίμα. Ηταν, άλλωστε, ο ίδιος ο Ευκλείδης Τσακαλώτος, ο οποίος, με τον γνωστό λυρισμό του, παραδέχθηκε ότι ο προϋπολογισμός δεν είναι δίκαιος, τη στιγμή που άλλοι συνάδελφοί του στην κυβέρνηση, όπως η Θεανώ Φωτίου, εμπαίζουν τη μεσαία τάξη. Κι αυτό μολονότι έχει σχεδόν εξαφανιστεί από τον χάρτη, μην αντέχοντας τα φορολογικά βάρη που της επέβαλε η κυβέρνηση και ενώ αποτελεί τον κύριο κορμό του εκλογικού σώματος που στήριξε τον ΣΥΡΙΖΑ το 2015.