Χιλιάδες ακίνητα αναμένεται να αλλάξουν χέρια εντός του 2018. Ο νέος ιδιοκτήτης των ακινήτων αυτών είναι ένας και δεν είναι άλλος από το ελληνικό Δημόσιο. Πρόκειται για τα λεγόμενα ακίνητα «αγνώστου ιδιοκτήτη» που βρίσκονται σε 111 περιοχές σε όλη την Ελλάδα και κινδυνεύουν να περάσουν στο Δημόσιο εντός του επόμενου έτους.
Οι ιδιοκτήτες των ακινήτων αυτών δεν τα δήλωσαν στο Κτηματολόγιο, για οποιονδήποτε λόγο, ή τα δήλωσαν με σοβαρά σφάλματα.
Τα ακίνητα αυτά βρίσκονται σε 111 πόλεις και περιοχές της χώρας όπου συμπληρώνονται 14 χρόνια από την ημερομηνία έναρξης λειτουργίας των πρώτων κτηματολογικών γραφείων, προθεσμία στην οποία χάνεται οριστικά η δυνατότητα δικαστικής προσφυγής και συνεπώς και το ίδιο το ακίνητο. Μετά την παρέλευση της προθεσμίας των 14 ετών «κλειδώνουν» οι αρχικές εγγραφές των «αγνώστου ιδιοκτήτη» ακινήτων, των οποίων η κυριότητα περιέρχεται στο Δημόσιο.
Μεταξύ των 111 περιοχών είναι: Νέα Σμύρνη, Ν. Ψυχικό, Βριλήσσια, Μελίσσια, Γέρακας, Ρέντης, Ελευσίνα και Νέα Πέραμος.
Μονόδρομος για να μη χάσουν τα ακίνητά τους όσοι δεν τα δήλωσαν είναι η προσφυγή στη Δικαιοσύνη, καθώς απαιτείται αμετάκλητη δικαστική απόφαση. Συγκεκριμένα, όπως αναφέρουν νομικοί, προϋπόθεση για τη διόρθωση της αρχικής εγγραφής είναι η προσφυγή στη Δικαιοσύνη. Εξαίρεση αποτελεί ένας πολύ μικρός αριθμός ακινήτων «αγνώστου ιδιοκτήτη», κατά βάση οριζόντιες ιδιοκτησίες, διαμερίσματα σε πολυκατοικίες όπου οι υπόλοιπες ιδιοκτησίες έχουν, ήδη, δηλωθεί στο Κτηματολόγιο.
Τι συμβαίνει όμως όταν παρέλθει το διάστημα των 14 ετών. Μετά την παρέλευση της 14ετίας, το Δημόσιο αποκτά αποκλειστικό δικαίωμα που δεν είναι δυνατό να ανατραπεί ούτε με δικαστική απόφαση.
ΠΟΙΟΙ ΚΙΝΔΥΝΕΥΟΥΝ. Συνήθως είναι πέντε οι κατηγορίες που έχασαν ή κινδυνεύουν να χάσουν τα ακίνητά τους. Οσοι θέλουν να αποφύγουν τις φοροεπιβαρύνσεις, οι κάτοικοι εξωτερικού, όσοι δεν έχουν τίτλους, οι συνιδιοκτήτες και οι αμελείς.
– Ο φόβος της Εφορίας. Τα τελευταία χρόνια έχει παρατηρηθεί, κυρίως σε αγροτικές περιοχές, οι ιδιοκτήτες να μη δηλώνουν τα ακίνητά τους, συνήθως αγροτεμάχια πολύ χαμηλής αξίας, για να μη φορτωθούν με επιπλέον φόρους –κυρίως να αποφύγουν την πληρωμή επιπλέον ΕΝΦΙΑ και συμπληρωματικού φόρου.
– Οι κάτοικοι εξωτερικού. Το πρόβλημα με τους κατοίκους εξωτερικού αφορά κυρίως ομογενείς τρίτης και τέταρτης γενιάς, οι οποίοι συνήθως δεν ξέρουν πού βρίσκεται η περιουσία τους και δεν μπορούν να την εντοπίσουν. Ετσι χάνουν τμήμα της περιουσίας τους, η οποία πλέον χαρτογραφείται ως «αγνώστου ιδιοκτήτη».
– Οι συνιδιοκτήτες. Υπάρχουν για παράδειγμα δύο, τρεις ή και παραπάνω συνιδιοκτήτες ενός ακινήτου, το οποίο μπορεί ο ένας να το έχει δηλώσει στο Κτηματολόγιο και οι άλλοι να το έχουν αμελήσει. Σε αυτές τις περιπτώσεις οι αμελείς χάνουν το μερίδιό τους στο ακίνητο, το οποίο περνάει στο ελληνικό Δημόσιο καθώς καταγράφεται ως «αγνώστου ιδιοκτήτη». Στην περίπτωση αυτή, ο ιδιοκτήτης που έχει δηλώσει το μερίδιό του στο Κτηματολόγιο γίνεται συνιδιοκτήτης με το Δημόσιο.
– Οσοι δεν έχουν τίτλους. Μια άλλη κατηγορία είναι οι ιδιοκτήτες που δεν διαθέτουν τίτλους, αλλά βρίσκονται στα χέρια τους ακίνητα διά λόγου, που έχουν μεταβιβαστεί από γενιά σε γενιά. Οπότε χωρίς τίτλους δεν μπορούν να κάνουν καμία δικαιοπραξία. Ετσι δεν μπαίνουν στον κόπο της καταγραφής στο Κτηματολόγιο. Πολλοί ιδιοκτήτες θεωρούν ότι χωρίς τίτλους δεν μπορούν να το κατοχυρώσουν. Βέβαια κάτι τέτοιο δεν ισχύει, αφού μπορούν να υποβάλουν έγγραφα με τα οποία αποδεικνύεται η χρησικτησία. Τέτοια έγγραφα είναι για παράδειγμα οι λογαριασμοί ρεύματος, νερού, ΟΤΕ αλλά και τα μισθωτήρια, αποδεικτικά επιδότησης, πράξη αναγνώρισης ορίων, εγγραφή υποθήκης και λοιπών βαρών, Ε9 κ.λπ. Από τα έγγραφα αυτά θα πρέπει να αποδεικνύονται 20ετής νομή και κατοχή του ακινήτου.
Ο χάρτης με τις 111 περιοχές όπου ιδιοκτήτες απειλούνται με δήμευση
Περιοχές (δήμοι/κοινότητες) και ημερομηνία συμπλήρωσης
ΝΟΜΟΣ ΑΤΤΙΚΗΣ
ΒΡΙΛΗΣΙΩΝ 19/2/2018
ΜΕΛΙΣΣΙΩΝ 3/11/2018
ΕΛΕΥΣΙΝΟΣ 30/1/2018
ΓΕΡΑΚΑ 17/9/2018
ΝΕΑΣ ΠΕΡΑΜΟΥ 23/4/2018
ΝΕΑΣ ΣΜΥΡΝΗΣ 10/11/2018
ΑΓΙΟΥ ΙΩΑΝΝΟΥ ΡΕΝΤΗ 22/12/2018
ΝΕΟΥ ΨΥΧΙΚΟΥ 14/5/2018
ΝΟΜΟΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
ΝΕΟΥ ΡΥΣΙΟΥ ΒΑΣΙΛΙΚΩΝ 11/2/2018
ΠΛΑΓΙΑΡΙΟΥ ΒΑΣΙΛΙΚΩΝ 6/4/2018
ΤΑΓΑΡΑΔΩΝ ΒΑΣΙΛΙΚΩΝ 19/5/2018
ΑΓΙΑΣ ΤΡΙΑΔΟΣ ΚΑΛΑΜΑΡΙΑΣ 13/11/2017
ΘΕΡΜΗΣ 6/12/2018
ΝΕΑΣ ΡΑΙΔΕΣΤΟΥ 30/4/2018
ΝΕΩΝ ΕΠΙΒΑΤΩΝ 16/8/2018
ΠΕΡΑΙΑΣ 23/11/2018
ΝΟΜΟΣ ΑΙΤΩΛΙΑΣ ΚΑΙ ΑΚΑΡΝΑΝΙΑΣ
ΑΓΓΕΛΟΚΑΣΤΡΟΥ 16/9/2018
ΑΙΤΩΛΙΚΟΥ 22/12/2018
ΛΥΣΙΜΑΧΕΙΑΣ 10/11/2018
ΣΤΑΜΝΑΣ 9/12/2018
ΝΟΜΟΣ ΑΡΓΟΛΙΔΑΣ
ΚΕΦΑΛΑΡΙΟΥ 15/11/2018
ΝΕΑΣ ΚΙΟΥ 24/9/2018
ΝΟΜΟΣ ΑΡΚΑΔΙΑΣ
ΑΣΤΡΟΥΣ 15/9/2017
ΔΟΛΙΑΝΩΝ 17/9/2018
ΞΗΡΟΠΗΓΑΔΟΥ 23/3/2018
ΠΑΡΑΛΙΟΥ ΑΣΤΡΟΥΣ 29/10/2017
ΝΟΜΟΣ ΑΡΤΑΣ
ΦΙΛΟΘΕΗΣ 17/12/2017
ΝΟΜΟΣ ΑΧΑΪΑΣ
ΠΑΤΡΕΩΝ 30/3/2018
ΝΟΜΟΣ ΔΡΑΜΑΣ
ΚΑΛΑΜΠΑΚΙΟΥ 6/10/2017
ΜΕΓΑΛΟΥ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ 6/10/2017
ΝΟΜΟΣ ΔΩΔΕΚΑΝΗΣΟΥ
ΠΑΤΜΟΥ 20/5/2018
ΝΟΜΟΣ ΕΒΡΟΥ
ΑΝΘΕΙΑΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥΠΟΛΗΣ 10/5/2018
ΛΟΥΤΡΟΥ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥΠΟΛΗΣ 16/7/2018
ΝΟΜΟΣ ΕΥΒΟΙΑΣ
ΜΥΤΙΚΑ ΧΑΛΚΙΔΟΣ 22/12/2018
ΝΟΜΟΣ ΖΑΚΥΝΘΟΥ
ΑΡΓΑΣΙΟΥ 30/4/2018
ΝΟΜΟΣ ΗΛΕΙΑΣ
ΑΡΕΤΗΣ 22/1/2018
ΛΕΧΑΙΝΩΝ 15/9/2018
ΜΑΝΩΛΑΔΟΣ 15/7/2018
ΝΕΑΣ ΜΑΝΩΛΑΔΟΣ 20/5/2018
ΝΟΜΟΣ ΗΜΑΘΙΑΣ
ΑΓΙΑΣ ΒΑΡΒΑΡΑΣ ΒΕΡΟΙΑΣ 20/10/2017
ΒΕΡΓΙΝΗΣ 22/3/2018
ΠΑΛΑΤΙΤΣΙΩΝ 17/9/2018
ΤΡΙΠΟΤΑΜΟΥ ΒΕΡΟΙΑΣ 9/2/2018
ΝΟΜΟΣ ΘΕΣΠΡΩΤΙΑΣ
ΑΣΠΡΟΚΚΛΗΣΙΟΥ 9/8/2018
ΠΛΑΙΣΙΟΥ 19/1/2018
ΝΟΜΟΣ ΚΑΒΑΛΑΣ
ΑΓΙΟΥ ΑΝΔΡΕΟΥ ΠΑΓΓΑΙΟΥ 17/11/2017
ΝΕΑΣ ΗΡΑΚΛΕΙΤΣΗΣ ΠΑΓΓΑΙΟΥ 17/5/2018
ΝΕΑΣ ΠΕΡΑΜΟΥ ΠΑΓΓΑΙΟΥ 6/12/2018
ΝΟΜΟΣ ΚΑΒΑΛΑΣ
ΑΒΡΑΜΥΛΙΑΣ ΧΡΥΣΟΥΠΟΛΕΩΣ 9/8/2018
ΑΓΙΑΣΜΑΤΟΣ ΧΡΥΣΟΥΠΟΛΕΩΣ 10/12/2017
ΔΙΑΛΕΚΤΟΥ ΧΡΥΣΟΥΠΟΛΕΩΣ 15/10/2018
ΚΕΡΑΜΩΤΗΣ ΧΡΥΣΟΥΠΟΛΕΩΣ 3/5/2018
ΝΕΑΣ ΚΑΡΥΑΣ ΧΡΥΣΟΥΠΟΛΕΩΣ 2/2/2018
ΞΕΡΙΑ ΧΡΥΣΟΥΠΟΛΕΩΣ 17/5/2018
ΠΗΓΩΝ ΧΡΥΣΟΥΠΟΛΕΩΣ 22/12/2017
ΝΟΜΟΣ ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ
ΜΑΥΡΟΧΩΡΙΟΥ 9/8/2018
ΝΟΜΟΣ ΚΕΦΑΛΛΗΝΙΑΣ
ΑΡΓΟΣΤΟΛΙΟΥ 22/12/2018
ΔΑΥΓΑΤΩΝ 30/4/2018
ΔΙΛΙΝΑΤΩΝ 1/4/2018
ΘΗΝΑΙΑΣ 15/7/2018
ΚΟΥΡΟΥΚΛΑΤΩΝ 10/8/2018
ΦΑΡΣΩΝ 10/8/2018
ΚΟΥΒΑΛΑΤΩΝ 12/5/2018
ΣΟΥΛΛΑΡΩΝ 25/5/2018
ΝΟΜΟΣ ΚΙΛΚΙΣ
ΑΓΙΟΥ ΠΕΤΡΟΥ 7/4/2018
ΜΕΣΙΑΣ 10/12/2017
ΠΟΛΥΠΕΤΡΟΥ 3/11/2018
ΡΥΖΙΩΝ 28/5/2018
ΑΞΙΟΧΩΡΙΟΥ 24/9/2018
ΑΣΠΡΟΥ 2/2/2018
ΠΕΥΚΟΔΑΣΟΥΣ 1/8/2017
ΠΟΛΥΚΑΣΤΡΟΥ 1/8/2017
ΝΟΜΟΣ ΚΟΖΑΝΗΣ
ΑΓΙΟΥ ΧΡΙΣΤΟΦΟΡΟΥ 15/7/2018
ΟΛΥΜΠΙΑΔΟΣ 2/1/2018
ΠΕΡΔΙΚΚΑ 30/4/2018
ΦΙΛΩΤΑ 11/8/2018
ΝΟΜΟΣ ΚΥΚΛΑΔΩΝ
ΑΠΟΛΛΩΝΙΑΣ ΣΙΦΝΟΥ 19/10/2018
ΑΡΤΕΜΩΝΟΣ ΣΙΦΝΟΥ 19/10/2018
ΓΑΛΗΣΣΑ ΣΥΡΟΥ-ΕΡΜΟΥΠΟΛΕΩΣ 9/12/2018
ΠΑΓΟΥ ΣΥΡΟΥ-ΕΡΜΟΥΠΟΛΕΩΣ 10/11/2018
ΠΟΣΕΙΔΩΝΙΑΣ ΣΥΡΟΥ-ΕΡΜΟΥΠΟΛΕΩΣ 30/11/2018
ΦΟΙΝΙΚΟΣ ΣΥΡΟΥ-ΕΡΜΟΥΠΟΛΕΩΣ 6/12/2018
ΝΟΜΟΣ ΛΑΚΩΝΙΑΣ
ΛΑΓΙΟΥ ΚΡΟΚΕΩΝ 1/4/2018
ΝΟΜΟΣ ΛΑΡΙΣΑΣ
ΑΜΠΕΛΩΝΟΣ ΤΥΡΝΑΒΟΥ 11/8/2018
ΓΙΑΝΝΟΥΛΗΣ ΤΥΡΝΑΒΟΥ 15/12/2018
ΦΑΛΑΝΗΣ ΤΥΡΝΑΒΟΥ 28/1/2018
ΝΟΜΟΣ ΛΕΥΚΑΔΑΣ
ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ 22/12/2018
ΣΦΑΚΙΩΤΩΝ 16/9/2018
ΑΠΟΛΠΑΙΝΗΣ 18/5/2018
ΤΣΟΥΚΑΛΑΔΩΝ 21/9/2018
ΝΟΜΟΣ ΜΑΓΝΗΣΙΑΣ
ΝΕΑΣ ΑΓΧΙΑΛΟΥ 30/11/2018
ΝΟΜΟΣ ΜΕΣΣΗΝΙΑΣ
ΑΝΤΙΚΑΛΑΜΟΥ ΚΑΛΑΜΑΤΑΣ 9/12/2018
ΑΣΠΡΟΧΩΜΑΤΟΣ ΚΑΛΑΜΑΤΑΣ 10/12/2017
ΚΑΛΑΜΑΤΑΣ 10/5/2018
ΛΑΙΙΚΩΝ ΚΑΛΑΜΑΤΑΣ 10/12/2017
ΝΟΜΟΣ ΞΑΝΘΗΣ
ΑΒΑΤΟΥ 6/11/2017
ΕΡΑΣΜΙΟΥ 8/12/2017
ΜΑΓΓΑΝΩΝ 5/5/2018
ΝΟΜΟΣ ΠΙΕΡΙΑΣ
ΜΕΘΩΝΗΣ 8/12/2017
ΝΕΑΣ ΑΓΑΘΟΥΠΟΛΕΩΣ 15/7/2018
ΝΟΜΟΣ ΠΡΕΒΕΖΑΣ
ΝΕΑΣ ΚΕΡΑΣΟΥΝΤΟΣ 10/11/2018
ΝΟΜΟΣΟΔΟΠΗΣ
ΑΙΓΕΙΡΟΥ 19/11/2017
ΜΕΣΗΣ (ΠΑΓΟΥΡΙΩΝ)* 28/1/2018
ΝΟΜΟΣ ΤΡΙΚΑΛΩΝ
ΑΓΙΑΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ 9/1/2018
ΓΛΙΝΟΥ 3/11/2017
ΠΑΤΟΥΛΙΑΣ 2/1/2018
ΣΕΡΒΩΤΩΝ 30/1/2018
ΝΟΜΟΣ ΦΘΙΩΤΙΔΑΣ
ΜΑΡΤΙΝΟΥ 22/9/2017
ΝΟΜΟΣ ΦΛΩΡΙΝΑΣ
ΒΑΛΤΟΝΕΡΩΝ 15/3/2018
ΛΕΒΑΙΑΣ 21/9/2018
ΚΑΛΛΙΘΕΑΣ 1/4/2018
Στο Δημόσιο, αν δεν δηλωθούν σε 14 χρόνια στο Κτηματολόγιο
Ενα ακίνητο χαρακτηρίζεται «αγνώστου ιδιοκτήτη» όταν δεν δηλωθεί σε 14 χρόνια από την ίδρυση κτηματολογικού γραφείου σε μια περιοχή για τους ιδιοκτήτες που κατοικούν τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό. Για τα προγράμματα κτηματογράφησης που εφαρμόζονται από το 2008 και μετά, το όριο είναι επτά χρόνια από την ίδρυση κτηματολογικού γραφείου τόσο για τους κατοίκους εσωτερικού όσο και εξωτερικού.
Πότε γίνεται διόρθωση με δικαστική απόφαση
Η διαδικασία διόρθωσης των αρχικών εγγραφών με αμετάκλητη δικαστική απόφαση ισχύει στις ακόλουθες περιπτώσεις:
– Εάν πρόκειται για ζήτημα ιδιοκτησιακής αμφισβήτησης, δηλαδή το ακίνητο έχει καταχωριστεί στο Κτηματολόγιο στο όνομα τρίτου ή υπέρ του ελληνικού Δημοσίου, που δεν συναινεί σε αίτηση διόρθωσης προδήλου σφάλματος. Στην περίπτωση αυτή απαιτείται η άσκηση αγωγής (αναγνωριστικής ή διεκδικητικής) ενώπιον του αρμόδιου κατά τόπο δικαστηρίου. Με ποινή απαραδέκτου της συζητήσεώς της, η αγωγή κοινοποιείται και στον προϊστάμενο του κτηματολογικού γραφείου προκειμένου να καταχωριστεί στο κτηματολογικό φύλλο του ακινήτου. Μετά την έκδοση αποφάσεως υποβάλλεται αίτηση διόρθωσης της εγγραφής στο κτηματολογικό γραφείο και ακολουθείται η διαδικασία εγγραφής πράξης.
– Εάν πρόκειται για ακίνητο με ένδειξη «αγνώστου ιδιοκτήτη», δηλαδή για ακίνητο που για οποιονδήποτε λόγο δεν δηλώθηκε στη διάρκεια της κτηματογράφησης, που δεν εμπίπτει στις κατηγορίες διόρθωσης προδήλου σφάλματος και απαιτείται η συναίνεση του Δημοσίου. Στην περίπτωση αυτή μπορεί να ακολουθηθεί η απλή και σύντομη δικαστική διαδικασία της «εκούσιας δικαιοδοσίας», με την οποία υποβάλλεται αίτηση ενώπιον του κτηματολογικού δικαστή στο Μονομελές Πρωτοδικείο της τοποθεσίας του ακινήτου και το δικαστήριο κρίνει χωρίς αντιδικία.