Το Εθνικό Κτηματολόγιο είναι ένα «σύστημα νομικών και άλλων πληροφοριών» για όλα τα ακίνητα της ελληνικής επικράτειας. Η διαδικασία κτηματογράφησης για τη δημιουργία Κτηματολογίου και η λειτουργία του διέπονται αντίστοιχα από τους νόμους 2308/1995 και 2664/1998, όπως τροποποιήθηκαν και ισχύουν σήμερα.
Είναι όμως άξιο αναφοράς πώς συντελείται η κατάρτιση του Εθνικού Κτηματολογίου. Ενώ οι ιδιοκτήτες ακινήτων διαθέτουν έγκυρους ιδιοκτησιακούς τίτλους, μεταγραμμένους στα κατά τόπους υποθηκοφυλακεία της χώρας, τους ζητήθηκε να τα ξαναδηλώσουν από την αρχή, προσκομίζοντας φωτοτυπίες των τίτλων τους. Για πολλούς ιδιοκτήτες αυτό στάθηκε αδύνατο: απόδημοι Ελληνες, ασθενείς, υπέργηροι ή νέοι ηλικιακά που δεν αντιλήφθηκαν την αναγκαιότητα της νέας δήλωσης, καθώς και λάθη σημαντικά στα στοιχεία των πρώτων εγγραφών, ακόμη και σε ποσοστό 67% επ’ αυτών!
Η κατάληξη της διοικητικής αυτής διαδικασίας είναι η περιέλευση όλων αυτών στο Ελληνικό Δημόσιο. Η προθεσμία δικαστικής αμφισβήτησης των πρώτων εγγραφών στα ήδη λειτουργούντα κτηματολογικά γραφεία, αρχικά πενταετής, έχει διαδοχικά παραταθεί μέχρι 14 έτη από την έναρξη λειτουργίας του καθενός.
Οσοι ασχολούμεθα με το θέμα γνωρίζουμε ότι η διάταξη που προβλέπει την υπέρ του Δημοσίου «δήμευση» των ακινήτων αυτών αντίκειται στο Σύνταγμα, σύμφωνα με το οποίο ουδείς στερείται την περιουσία του χωρίς αποζημίωση. Βάσιμα συνεπώς πιστεύαμε πως η προθεσμία αυτή θα συνεχίσει να παρατείνεται μέχρι τη συμπλήρωση εικοσαετίας, ώστε να εξομοιωθεί με τη σχετική προϋπόθεση της έκτακτης χρησικτησίας του Αστικού Κώδικα. Δυστυχώς, τη φορά αυτή διαπιστώνουμε όχι μόνο την πλήρη αδιαφορία του αρμόδιου υπουργείου, αλλά και την αδιαφορία του πολιτικού κόσμου, πλην ελαχίστων εξαιρέσεων, για την επερχόμενη λαίλαπα.
Ετσι, το κτηματολογικό μας σύστημα αντί να προστατεύει την ιδιοκτησία, όπως θα όφειλε, την υπονομεύει, αφού δέχεται και θα εφαρμόζει πλέον την «ηλεκτρονική χρησικτησία» και την «ηλεκτρονική δήμευση» των ιδιωτικών ακινήτων! Μέχρι το τέλος του 2018, σε 111 πόλεις και περιοχές της χώρας όπου συμπληρώνονται 14 χρόνια από την ημερομηνία έναρξης λειτουργίας των πρώτων κτηματολογικών γραφείων, προθεσμία στην οποία χάνεται οριστικά η δυνατότητα δικαστικής προσφυγής και συνεπώς και το ίδιο το ακίνητο, άρχισε η οριστικοποίηση των αρχικών κτηματολογικών εγγραφών και η αθόρυβη εφαρμογή του «αμάχητου τεκμηρίου». Ετσι, σε 111 περιοχές της χώρας, με πόλεις όπως η Πάτρα, η Καλαμάτα, το Αργοστόλι, και δήμους όπως η Νέα Σμύρνη, το Νέο Ψυχικό, τα Βριλήσσια, τα Μελίσσια, ο Γέρακας, ο Ρέντης, η Ελευσίνα και η Νέα Πέραμος, άρχισε στην ουσία η «δήμευση» ακινήτων περιουσιών από το Δημόσιο ως μέρος της διαδικασίας κατάρτισης του Εθνικού Κτηματολογίου…
Ζητούμε αυτονόητα την ανάγκη άμεσης νομοθετικής παράτασης της προθεσμίας αυτής έως τουλάχιστον την 20ετία, ώστε έστω ως προς τον χρόνο να συμβαδίζει με τις σχετικές διατάξεις του Αστικού Κώδικα περί χρησικτησίας. Σημειώνω τέλος ότι ενώ η σχετική νομοθεσία υποτίθεται ότι προβλέπει αποζημίωση των ιδιοκτητών που θα χάσουν την περιουσία τους από τη διαδικασία αυτή, στον προϋπολογισμό του κράτους δεν προβλέπεται κανένα σχετικό κονδύλι, πράγμα που σημαίνει ότι πρακτικά δεν υφίσταται ούτε η δυνατότητα αποζημίωσης, αλλά ούτε και κάποια υπηρεσία του Δημοσίου που θα υποδεχθεί, καταγράψει, προασπίσει, συντηρήσει και διαθέσει τα ακίνητα αυτά…
Ο Στράτος Ι. Παραδιάς είναι δικηγόρος, πρόεδρος ΠΟΜΙΔΑ και UIPI