Είμαι αχόρταγος συλλέκτης παλιών, συχνά σπασμένων, αντικειμένων, στα οποία θέλω να προσφέρω έναν καλό οίκο ευγηρίας στα τυπογραφικά συρτάρια του εργαστηρίου μου. Ζώντας στη φανταστική νήσο του Μανχάταν πολλές φορές καλοντυμένος, καθ’ οδόν για ένα δείπνο, σταματώ για να πάρω από τα σκουπίδια κάτι που μου τράβηξε το μάτι. Εχω υπερευαισθησία στο παλιό. Φωτογραφίζω κάστρα, ερείπια… Αν δεν είχα ασχοληθεί με την τέχνη, θα ήθελα να έχω γίνει αρχαιολόγος. Αυτός ο έρωτας ωστόσο προστατεύει από άλλου είδους χούγια. Απλώς πρέπει να κάνω λίγο παραπάνω ξεσκόνισμα για να αποφύγω άλλου είδους σκόνη. Δεν ήταν λοιπόν περίεργο το να ασχοληθώ με την αρχαία ελληνική μυθολογία, ούτε με φωτογραφίες του 19ου αιώνα.

Η τέχνη για μένα αρχίζει για πολύ εγωιστικούς λόγους και τώρα ήθελα να πειραματιστώ με τα υβριδικά ανθρωποειδή. Δεν υπήρχε καλύτερη πηγή από τα τέρατα της ελληνικής μυθολογίας, διότι είχα μια βάση πάνω στο θέμα. Αν επέλεγα τη μυθολογία ενός άλλου πολιτισμού, θα έπρεπε να κάνω έρευνα τουλάχιστον έξι ετών για να δώσω ένα αποτέλεσμα σωστό και με σεβασμό στην πηγή. Για τη συγκεκριμένη έκθεση χρειάστηκε να διαβάσω έναν χρόνο για να ξεχωρίσω έναν αρκετά καλό αριθμό χαρακτήρων. Παράλληλα είχα συγκεντρώσει αντικείμενα και πορτρέτα από τη συλλογή εικόνων της Βιβλιοθήκης του Κογκρέσου των Ηνωμένων Πολιτειών με βάθος χώρου και χρόνου κι εν συνεχεία ταίριαξα τους χαρακτήρες της μυθολογίας με τις εικόνες.

Εκ πρώτης όψεως φαίνεται ότι ένωσα μορφές που τις χωρίζει μεγάλη χρονική και γεωγραφική απόσταση, όμως στην πραγματικότητα δεν ήταν δύσκολο. Μίλησαν τα μάτια. Οι ίδιοι οι χαρακτήρες με σταμάτησαν. Αλλωστε πρόκειται για καθαρά ψυχολογικά πορτρέτα. Δεν είδα τα μυθολογικά τέρατα μέσα από τα γνωστά κλισέ, αλλά ως μια σειρά από καθρέφτες, όπου ο καθένας μπορεί να δει διαφορετικά κομμάτια του εαυτού του και μια πραγματικότητα που δεν θέλει να αντικρίσει.

Δεν άγγιξα τους ήρωες της μυθολογίας, αλλά τα τερατότερα των τεράτων κι όχι τα πλέον δημοφιλή, διότι ήθελα να αναδείξω μυστικές ιστορίες και σκιώδεις πτυχές. Με ενδιέφεραν τα πιο φρικιαστικά επειδή έχουν τύχει της λιγότερης προβολής. Τα τέρατα αυτά επισημαίνουν τη λεπτή γραμμή που χωρίζει το θύμα από τον θύτη, διότι στις περισσότερες περιπτώσεις ήταν θύματα που έγιναν θύτες κι αυτή η διάσταση –ότι τίποτα δεν είναι όπως φαίνεται –με συναρπάζει.

Για πρώτη φορά παρουσιάζω στην Αθήνα τα τέρατα αυτά ως εκτυπώσεις σε μεγάλο μέγεθος και με χρώμα. Τα έργα που είχα εκτυπώσει σε τσίγκο από την ίδια σειρά σε μικρό μέγεθος και σε ασπρόμαυρο, ως μια λιτή, χειρουργική προσέγγιση, τα είχα παρουσιάσει παλαιότερα τόσο στο Μουσείο Μπενάκη όσο και στη Νέα Υόρκη. Στο αμερικανικό κοινό, ειδικά η Ελλάδα, αποτελεί ένα πολύ δυνατό brand, είναι εξωτική. Με το μέσο που επέλεξα –το οποίο χρησιμοποιείται κυρίως για πορτρέτα –είναι ιδιαιτέρως εξοικειωμένοι και γοητεύτηκαν από το γεγονός ότι το χρησιμοποίησα για ένα ανορθόδοξο θέμα.

Επέλεξα να δείξω τη δουλειά μου στην Αθήνα της κρίσης για συναισθηματικούς λόγους, διότι τα τέρατα επιστρέφουν με την έκθεση αυτή στη γενέτειρά τους, αλλά και επειδή υπάρχουν άνθρωποι που εμπιστεύονται εμένα και τη δουλειά μου και με καλούν να εκθέσω.

Από τη στιγμή που βγαίνει το έργο, τελειώνει η δική μου ιστορία. Παίρνει τη σκυτάλη εκείνος που το αποκτά. Τώρα βρίσκομαι ήδη σε άλλη κούρσα, ερωτευμένος με άλλα πράγματα.

info

Η έκθεση του Βίκτωρος Κοέν «Bestiary» στην γκαλερί Nitra, Αλωπεκής 34. Εως 6 Ιανουαρίου