Αρχή διαπραγματεύσεων ή πόλεμος προ των πυλών;

Η εκτόξευση, πριν από λίγες ημέρες, του διηπειρωτικού βαλλιστικού πυραύλου Hwasong-15, του πιο ισχυρού που έχει επιδείξει μέχρι σήμερα η Βόρεια Κορέα, ικανού να χτυπήσει το έδαφος των ΗΠΑ, κρύβει ένα μήνυμα. Για το ποιο ακριβώς είναι αυτό, υπάρχουν δύο εκδοχές. Η πρώτη είναι πως η αμερικανική στρατηγική προς την Πιονγκγιάνγκ έχει αποτύχει και ότι ο πόλεμος είναι προ των πυλών. Η άλλη βρίσκεται στην αντίθετη κατεύθυνση, ότι μια και η Βόρεια Κορέα έχει επιτύχει τη βελτίωση των πυρηνικών της όπλων στο σημείο που ήθελε ώστε να αμυνθεί έναντι των ΗΠΑ, μπορεί να βρισκόμαστε στη σωστή στιγμή για μια νέα διπλωματική προσπάθεια. Το αμερικανικό κοινό, υποστηρίζει ο αναλυτής Νίκολας Κριστόφ, έχει εφησυχάσει όσον αφορά την πιθανότητα πολέμου με τη Βόρεια Κορέα, ενός πολέμου που, αναμφισβήτητα, θα είναι από τους πιο αιματηρούς στην ιστορία της χώρας. Σύμφωνα με υπολογισμούς ειδικών, ένα εκατομμύριο άνθρωποι μπορεί να χάσουν τη ζωή τους την πρώτη μέρα ενός τέτοιου πολέμου. «Εάν πρέπει να πάμε σε πόλεμο για να σταματήσουμε τη Βόρεια Κορέα, θα πάμε» δήλωσε μόλις προχθές ο Ρεπουμπλικανός γερουσιαστής Λίντσεϊ Γκράχαμ. «Και εάν τα πράγματα δεν αλλάξουν, θα αναγκαστούμε να πάμε σε πόλεμο».

Ο πρόεδρος Τραμπ δηλώνει πως είναι έτοιμος να «αφανίσει» τη Βόρεια Κορέα. Ο σύμβουλος Εθνικής Ασφάλειας Μακμάστερ λέει πως ο Τραμπ «είναι πρόθυμος να κάνει ό,τι χρειαστεί» για να σταματήσει η Πιονγκγιάνγκ να απειλεί τις ΗΠΑ με πυρηνικά όπλα –δηλαδή, ακριβώς αυτό που έκανε ο Κιμ Γιονγκ Ουν. Οι αναλυτές με τους οποίους μίλησε ο Κριστόφ θεωρούν πως υπάρχουν πιθανότητες από 15% έως 50% να γίνει πόλεμος. Το 1969, ο τότε πρόεδρος των ΗΠΑ Ρίτσαρντ Νίξον μπήκε στον πειρασμό να επιτεθεί στη Βόρεια Κορέα, μετά την κατάρριψη αμερικανικού κατασκοπευτικού αεροπλάνου που είχε ως αποτέλεσμα να σκοτωθούν και οι 31 επιβαίνοντες. Οι βοηθοί του τον προειδοποίησαν ότι οποιαδήποτε στρατιωτική επίθεση θα κλιμακωθεί σε ολοκληρωτικό πόλεμο και τελικά ο Νίξον υποχώρησε. Εκτοτε, όλοι οι αμερικανοί πρόεδροι έχουν κατά καιρούς εξετάσει το ενδεχόμενο να επιτεθούν στη Βόρεια Κορέα έπειτα από κάποια πρόκληση, όμως τελικά έδειξαν αυτοσυγκράτηση φοβούμενοι το ξέσπασμα ενός καταστροφικού πολέμου. Αυτό, λένε ιστορικοί, συνέβαλε στο να εδραιωθεί η πεποίθηση στη Βόρεια Κορέα ότι οι ΗΠΑ είναι μια «χάρτινη τίγρη», δηλαδή βρυχάται χωρίς όμως ποτέ να επιτίθεται.

Υπάρχουν πολλοί λόγοι, γράφουν οι «New York Times» στο κύριο άρθρο τους, να αντιμετωπίζει κάποιος με σκεπτικισμό τη Βόρεια Κορέα και με πεσιμισμό τις προοπτικές επίλυσης της κρίσης για το πυρηνικό της πρόγραμμα, με δεδομένο το πόσο αδίστακτος είναι ο Κιμ Γιονγκ Ουν, πόσο στόμφο έχει ο Ντόναλντ Τραμπ και πόσο βαθιά είναι η έλλειψη εμπιστοσύνης μεταξύ των δύο χωρών. Ομως με την ένταση στην περιοχή και τον κίνδυνο ενός λάθους να ελλοχεύει ανά πάσα στιγμή, οι ΗΠΑ και άλλες χώρες, όπως η Κίνα, η Ρωσία, η Νότια Κορέα και η Ιαπωνία, πρέπει να εξαντλήσουν όλους τους τρόπους με τους οποίους θα μπορούσε να περιοριστεί το πυρηνικό πρόγραμμα της Πιονγκγιάνγκ. Οι ειδικοί θεωρούν πως η ασιατική αυτή χώρα διαθέτει πλέον περίπου 20 πυρηνικά όπλα, με στόχο να αποτρέψει τις ΗΠΑ να εισβάλουν στο έδαφός της και να πιέσει να τερματιστούν οι κυρώσεις. Ο Κιμ επιτάχυνε την ολοκλήρωση του πυρηνικού προγράμματος. Η έκτη πυρηνική δοκιμή έγινε τον Σεπτέμβριο και η τρίτη δοκιμή διηπειρωτικού βαλλιστικού πυραύλου την Τρίτη. Κάποιοι αμφισβητούν ότι ο πύραυλος Hwasong-15 μπορεί να μεταφέρει πυρηνικό όπλο, όμως πέταξε υψηλότερα και μακρύτερα από προηγούμενους πυραύλους και θεωρείται πλέον ότι μπορεί να χτυπήσει ακόμα και την Ουάσιγκτον. Αμερικανοί αξιωματούχοι και πολλοί αναλυτές πίστευαν εδώ και καιρό ότι η Βόρεια Κορέα δεν θα έπαιρνε μέρος σε σοβαρές διαπραγματεύσεις, αναφέρει το κύριο άρθρο των «New York Times», εάν δεν είχε υλοποιήσει τις πυρηνικές της φιλοδοξίες.

Η κατάσταση, όπως όλοι καταλαβαίνουν, είναι εξαιρετικά ευαίσθητη. Ο Τραμπ απαντά στην πυρηνική πρόοδο της Πιονγκγιάνγκ με απειλές για στρατιωτική επέμβαση, πιο αυστηρές κυρώσεις και απαιτήσεις για να αυξήσει η Κίνα τις πιέσεις προς τη σύμμαχό της. Η Βόρεια Κορέα ουσιαστικά έχει διακόψει όλες τις επαφές, ακόμα και τις ανεπίσημες με τις ΗΠΑ, από τον Σεπτέμβριο, όταν ο Τραμπ απείλησε στην ομιλία του στον ΟΗΕ να καταστρέψει τη Βόρεια Κορέα και πραγματοποίησε προσωπική επίθεση στον Κιμ. Ομως είναι ενθαρρυντική η διαβεβαίωση του αμερικανού υπουργού Εξωτερικών Ρεξ Τίλερσον ότι «οι διπλωματικές επιλογές παραμένουν ανοιχτές», αν και πρόσθεσε «προς το παρόν».