«Με την απειλή ενός καταστροφικού πολέμου με τη Βόρεια Κορέα να κλιμακώνεται, ο Ντόναλντ Τραμπ δυνητικά κρατάει εκατομμύρια ζωές στα χέρια του. Εντούτοις, ο πρόεδρος των ΗΠΑ εγείρει νέα ερωτήματα για την ιδιοσυγκρασία του, την κρίση του και την αντίληψη που έχει όσον αφορά την απήχηση της παγκόσμιας φωνής του και τη βαρύτητα του ρόλου του, με μια ανεξέλεγκτη σειρά ύβρεων, εμπρηστικών tweets και αλλόκοτων σχολίων… Σε φυσιολογικούς καιρούς, το να συμπεριφέρεται ο πρόεδρος με έναν τρόπο τόσο αντίθετο προς την ευπρέπεια που επιβάλλει το αξίωμά του θα ήταν ανησυχητικό. Με την αιφνίδια κλιμάκωση της βορειοκορεατικής κρίσης, όμως, ο κόσμος περνά ένα επικίνδυνο κατώφλι…».
Αυτά και άλλα πολλά έγραφε χθες στον ιστότοπο του CNN ο Στίβεν Κόλινσον, αποτυπώνοντας τις σκέψεις πολλών, και στις δύο πλευρές του Ατλαντικού. Για τον Τραμπ, βέβαια, το CNN, όπως και κάθε άλλο φιλελεύθερο, με την αγγλοσαξονική έννοια του όρου, αμερικανικό ΜΜΕ, είναι απλά «fake news» –ψευδείς ειδήσεις. Αλλά το σοκ, και το συνακόλουθο διπλωματικό επεισόδιο με τη Βρετανία, που προκάλεσαν τα τρία βίντεο αντιισλαμικής προπαγάνδας τα οποία αναδημοσίευσε προχθές ο αμερικανός πρόεδρος, κάνοντας retweet από τον λογαριασμό της αντιπροέδρου του Britain First, ενός περιθωριακού, ακροδεξιού βρετανικού μορφώματος, σαν ένα κοινό ακροδεξιό τρολ των σόσιαλ μίντια, μόνο «ψευδή» δεν είναι. Επιβεβαιώνοντας τον τρόπο με τον οποίο βλέπει το twitter, σαν ένα «ρόπαλο για το ξεκαθάρισμα λογαριασμών ανεξαρτήτως διπλωματικού κόστους» (όπως επισημαίνει στο BBC ο Αντονι Ζάρτσερ), ο Τραμπ απάντησε στην πρώτη «επίπληξη» που δέχθηκε από τον εκπρόσωπο της Ντάουνινγκ Στριτ ότι η αναπαραγωγή των επίμαχων βίντεο ήταν «λάθος» με μία προσωπική επίθεση στη βρετανίδα πρωθυπουργό:
«Τερίζα Μέι, μην εστιάζεις σε εμένα, να εστιάσεις στην καταστροφική Ακραία Ισλαμική Τρομοκρατία που συντελείται εντός του Ηνωμένου Βασιλείου. Εμείς είμαστε μια χαρά!» της διαμήνυσε μέσω twitter. Ή περίπου: αρχικά έβαλε στο στόχαστρο τον λογαριασμό @theresamay, που δεν ανήκει όμως στη βρετανίδα πρωθυπουργό, αλλά σε μια γυναίκα ονόματι Τερίζα Σκρίβενερ. Μερικά λεπτά αργότερα διέγραψε και ξαναποστάρισε το επίμαχο tweet με το σωστό @Theresa_May.
Στο βρετανικό Κοινοβούλιο, βουλευτές έκαναν χθες… ουρά προκειμένου να καταδικάσουν τη συμπεριφορά του Ντόναλντ Τραμπ και να καλέσουν την κυβέρνηση να ακυρώσει επισήμως την πρόσκληση που του απηύθυνε η Μέι πέρυσι, όταν έγινε ο πρώτος ξένος ηγέτης που επισκέφθηκε τον νέο πρόεδρο στον Λευκό Οίκο, να επισκεφθεί με τη σειρά του τη Βρετανία. Ενας βουλευτής των Εργατικών, ο Πολ Φλιν, δήλωσε πως αν η επίσκεψη πραγματοποιηθεί, θα έπρεπε να απαγγελθούν στον Τραμπ καταγγελίες «υποκίνησης φυλετικού μίσους». Ενας συνάδελφός του, ο Ναζ Σαχ, είπε πως η είσοδος του Τραμπ στη Βρετανία πρέπει να απαγορευθεί διά παντός λόγω «προώθησης της γεμάτης μίσους ιδεολογίας του φασισμού». Αλλά οι κριτικές δεν περιορίστηκαν στο Κοινοβούλιο, από τον αρχιεπίσκοπο του Κάντερμπερι μέχρι τον δήμαρχο του Λονδίνου Σαντίκ Καν, αγαπημένο «στόχο» του Τραμπ, και τον Μπρένταν Κοξ, τον σύζυγο της δολοφονημένης από ακροδεξιό βουλευτή Τζο Κοξ, πολλές φωνές υψώθηκαν οργισμένες εναντίον του αμερικανού προέδρου.
Η ίδια η Μέι βρισκόταν χθες στο Αμμάν της Ιορδανίας, πρώτο σταθμό μιας περιοδείας στη Μέση Ανατολή που θα την οδηγήσει κατόπιν στο Ιράκ και τη Σαουδική Αραβία. Ηλπιζε να ασχοληθεί στο ταξίδι αυτό, το πρώτο του είδους για πρωθυπουργό της Βρετανίας εδώ και σχεδόν μία δεκαετία, αποκλειστικά με τον ρόλο που μπορεί και πρέπει στα μάτια της να παίξει η Βρετανία στην περιοχή μετά το Brexit. Η πλειονότητα των ερωτήσεων που δέχθηκε χθες, ωστόσο, αφορούσε τον Τραμπ και τα tweets του. Βρετανία και ΗΠΑ, αναγκάστηκε τελικά να δηλώσει η Μέι στη διάρκεια συνέντευξης Τύπου, συνεργάζονται στενά στη μάχη εναντίον της τρομοκρατίας. «Το γεγονός ότι συνεργαζόμαστε», προσέθεσε όμως, «δεν σημαίνει πως όταν πιστεύουμε πως οι ΗΠΑ έκαναν κάτι λάθος φοβόμαστε να το πούμε και να είμαστε απόλυτα σαφείς μαζί τους. Είμαι πολύ σαφής, το να κάνει retweet από το Britain First ήταν λάθος. Το Britain First είναι μία οργάνωση μίσους. Επιδιώκει να διασπείρει τον διχασμό και την καχυποψία στις κοινότητές μας. Ερχεται σε ριζική αντίθεση με τις αξίες που μοιραζόμαστε ως έθνος –αξίες σεβασμού, διαλλακτικότητας και τολμώ να πω, απλής αξιοπρέπειας».
Επιμένει στην τακτική του για τη Βόρεια Κορέα
«Μικρό πυραυλάνθρωπο» και «άρρωστο κουτάβι» αποκάλεσε χθες ο Ντόναλντ Τραμπ τον Κιμ Γιονγκ Ουν, δύο ημέρες μετά την τελευταία πυραυλική δοκιμή της Βόρειας Κορέας, επιμένοντας σε μία τακτική που ενισχύει την ανησυχία της διεθνούς κοινότητας ολοένα και περισσότερο. Η Μόσχα κατηγόρησε χθες ευθέως μέσω του υπουργού Εξωτερικών της, Σεργκέι Λαβρόφ, τον αμερικανό πρόεδρο ότι προσπαθεί να «προκαλέσει» την Πιονγκγιάνγκ. Μιλώντας το βράδυ της Τετάρτης στην έκτακτη συνεδρίαση της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ, η απεσταλμένη των ΗΠΑ, Νίκι Χέιλι, απείλησε το βορειοκορεατικό καθεστώς με ολοκληρωτική καταστροφή σε περίπτωση πολέμου (ο Τραμπ είχε απειλήσει τον Σεπτέμβριο τη Βόρεια Κορέα συνολικά) και κάλεσε τα υπόλοιπα έθνη να διακόψουν κάθε εμπορική και διπλωματική σχέση με την Πιονγκγιάνγκ. «Πρέπει να συνεχίσουμε να αντιμετωπίζουμε τη Βόρεια Κορέα σαν παρία», δήλωσε η Χέιλι, ζητώντας ειδικά από την Κίνα, τον κυριότερο σύμμαχο και μεγαλύτερο οικονομικό εταίρο της Βόρειας Κορέας, να διακόψει την τροφοδότησή της με πετρέλαιο.
«Οι Κινέζοι κάνουν πολλά. Πιστεύουμε πως θα μπορούσαν να κάνουν περισσότερα με το πετρέλαιο. Πραγματικά τους παρακαλούμε να περιορίσουν περαιτέρω τη ροή του πετρελαίου, όχι να τη σταματήσουν τελείως», δήλωσε από την πλευρά του ο αμερικανός υπουργός Εξωτερικών, Ρεξ Τίλερσον. Και έπειτα από όλα αυτά, ήρθε ένα tweet του Τραμπ: «Ο Κινέζος Απεσταλμένος, που μόλις επέστρεψε από τη Βόρεια Κορέα, μοιάζει να μην είχε καμία επιρροή στον Μικρό Πυραυλάνθρωπο», έγραψε ο αμερικανός πρόεδρος, σαν να ήθελε να προκαλέσει το Πεκίνο να αποδείξει πως ασκεί, στην πραγματικότητα, επιρροή στον Κιμ…
«Σχηματίζει κανείς την εντύπωση», δήλωσε από το Μινσκ ο Σεργκέι Λαβρόφ, «πως γίνονται όλα εσκεμμένα προκειμένου να εξοργιστεί ο Κιμ και να προχωρήσει σε περαιτέρω μη συνετές ενέργειες. Οι Αμερικανοί πρέπει να εξηγήσουν σε όλους μας τι επιδιώκουν». Ο Λαβρόφ απέρριψε την έκκληση των ΗΠΑ για διακοπή κάθε σχέσης με τη Βόρεια Κορέα και επανέλαβε την πάγια θέση της Μόσχας πως οι κυρώσεις δεν έχουν αποτέλεσμα και επιβάλλονται διαπραγματεύσεις με το καθεστώς Κιμ. Σε τηλεφωνική του συνομιλία με τον Τραμπ, ο πρόεδρος της Νότιας Κορέας επιβεβαίωσε πως ο πύραυλος που εκτόξευσε το βράδυ της Τρίτης η Πιονγκγιάνγκ ήταν ο πλέον εξελιγμένος που έχει δοκιμάσει μέχρι στιγμής, επεσήμανε ωστόσο πως δεν είναι σαφές αν η Βόρεια Κορέα έχει την τεχνολογία να σμικρύνει επαρκώς μία πυρηνική κεφαλή –προς το παρόν.
Ο αμερικανός υπΕξ ίσως αποχωρήσει μέσα στις επόμενες εβδομάδες
Συγκεκριμένο σχέδιο εκδίωξηςτου Τίλερσον έχει ο Λευκός Οίκος
Φήμες κυκλοφορούν εδώ και μήνες, αλλά αυτή τη φορά συμπληρώθηκαν από συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα: ο Λευκός Οίκος, ανέφεραν χθες πρώτοι χθες οι «New York Times» επικαλούμενοι «ανώτερους αξιωματούχους της κυβέρνησης», έχει επεξεργαστεί ένα σχέδιο εκδίωξης του υπουργού Εξωτερικών Ρεξ Τίλερσον, ο οποίος ως γνωστόν διατηρεί τεταμένες σχέσεις με τον αμερικανό πρόεδρο, και αντικατάστασής του από τον Μάικ Πομπέο, τον αφοσιωμένο στον Τραμπ διευθυντή της CIA, πιθανώς μέσα στις επόμενες εβδομάδες.
Το κατά πόσον ο Ντόναλντ Τραμπ έχει δώσει το τελικό ΟΚ, παραμένει ασαφές: λέγεται πάντως πως ήταν ο ίδιος που ζήτησε από τον προσωπάρχη του, Τζον Κέλι, να επεξεργαστεί το σχέδιο. «Είναι εδώ. Ο Ρεξ είναι εδώ» περιορίστηκε να δηλώσει χθες ο αμερικανός πρόεδρος, ερωτηθείς αν θέλει να παραμείνει ο Τίλερσον στο πόστο του. Οπως επισημαίνουν οι «New York Times», «παρ’ όλη τη δημόσια μαχητικότητά του, ο Ντόναλντ Τραμπ είναι ως γνωστόν απρόθυμος να απολύει ανθρώπους, και δεν είναι γνωστό αν ο Ρεξ Τίλερσον έχει συμφωνήσει να αποχωρήσει. Η δημοσιοποίηση του σχεδίου μετάβασης του Τζον Κέλι ίσως έχει σκοπό να στείλει ένα μήνυμα στον υπουργό Εξωτερικών πως είναι καιρός να φύγει».
Ο 65χρονος Τίλερσον εργάσθηκε για 41 χρόνια στην Exxon Mobil, τα δέκα τελευταία από αυτά ως εκτελεστικός διευθυντής της. Λέγεται πως ο ίδιος ήθελε να παραμείνει στο πόστο του υπουργού Εξωτερικών έως τον Φεβρουάριο, ώστε να συμπληρώσει εκεί έναν χρόνο και «να διατηρήσει όση αξιοπρέπεια μπορεί». Αν τελικά αποχωρήσει μέχρι τα τέλη του έτους, θα γίνει ο πλέον βραχύβιος υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ τα τελευταία 120 χρόνια – χωρίς να συνυπολογίζονται, βέβαια, εκείνοι που έχασαν το πόστο αυτό λόγω αλλαγής προέδρου.
Πολλοί περίμεναν, όταν διορίστηκε από τον Τραμπ, ότι θα ήταν πειθήνιο όργανό του. Αλλά ο Τίλερσον αντιτάχθηκε στην καταγγελία της συμφωνίας με το Ιράν για το πυρηνικό του πρόγραμμα, υιοθέτησε μια πολύ πιο σκληρή στάση από τον Τραμπ έναντι της Ρωσίας και προσπάθησε να διαμεσολαβήσει στην κρίση που ξέσπασε όταν η Σαουδική Αραβία και τρία ακόμη αραβικά έθνη έβαλαν σε «καραντίνα» το Κατάρ. Τον περασμένο Οκτώβριο, φέρεται να αποκάλεσε κατ’ ιδίαν τον Τραμπ «ηλίθιο». Λίγες ημέρες αργότερα, ο Τραμπ του διαμήνυσε μέσω twitter να μη «χάνει τον καιρό του» επιδιώκοντας διαπραγματεύσεις με τη Βόρεια Κορέα για το πυρηνικό της πρόγραμμα.
Ο φερόμενος ως μελλοντικός αντικαταστάτης του Μάικ Πομπέο είναι γεράκι στην εξωτερική πολιτική, και πλέκει συχνά – πυκνά το εγκώμιο του Τραμπ δημοσίως, παρά τα απαξιωτικά σχόλια που έχει κάνει επανειλημμένως ο πρόεδρος των ΗΠΑ για τις υπηρεσίες πληροφοριών της χώρας. Τη θέση του Πομπέο στην κεφαλή της CIA πιθανώς να αναλάβει ο Τζον Κότον, ένας Ρεπουμπλικανός γερουσιαστής από το Αρκανσο, «ο πιο σημαντικός υποστηρικτής του Τραμπ στη Γερουσία όσον αφορά την εθνική ασφάλεια και τη μετανάστευση».
