Κάνουν λόγο για παραπληροφόρηση. Για προπαγάνδα των ΜΜΕ. Για πλειστηριασμούς ακινήτων μόνο αξίας μεγαλύτερης των 300.000 ευρώ. Παρά τα λεγόμενα των κυβερνώντων, η λαϊκή κατοικία απειλείται. Η κοινωνία γνωρίζει. Και μιλά. Σπίτια ανθρώπων του μόχθου έχουν αρχίσει να βγαίνουν στο σφυρί, ορισμένες φορές για χρέη πολύ μικρότερα της αξίας του σπιτιού που χάνεται. Η κατάσταση θα επιδεινωθεί, καθώς στην τρίτη αξιολόγηση γίνεται αναφορά σε επέκταση των ηλεκτρονικών πλειστηριασμών και για οφειλές προς το Δημόσιο (Εφορία και Ταμεία). Χιλιάδες άνθρωποι κινδυνεύουν να χάσουν το σπίτι τους και οικογένειες να μείνουν στο δρόμο. Απελπισμένοι και ντροπιασμένοι να οδηγηθούν σε επικίνδυνα μονοπάτια στα σκοτεινά χρόνια της κρίσης.
«ΤΑ ΝΕΑ» συνεχίζοντας το ρεπορτάζ για τους πλειστηριασμούς παρουσιάζουν σήμερα δύο περιπτώσεις ανθρώπων που έχασαν και ενός που κινδυνεύει να χάσει, τα χαμηλής αξίας σπίτια τους από τις τράπεζες ή το Δημόσιο. Ενα διαμέρισμα 78 τ.μ. στα Σεπόλια –η κύρια κατοικία γυναίκας με εποχική απασχόληση -, ένα σπίτι 60 τ.μ. στην Κορινθία όπου ζούσε με κομμένο ρεύμα μια ηλικιωμένη συνταξιούχος, ένα υπόγειο 48 τ.μ. στου Γκύζη για οφειλές 15.000 ευρώ στο Δημόσιο. Τα πλήρη στοιχεία των ανθρώπων που μας μίλησαν και των τραπεζών με τις οποίες συνεργάστηκαν βρίσκονται στη διάθεση της εφημερίδας.
Ι.Σ. –κατοικία 78 τ.µ. στα Σεπόλια
Στις 25 Οκτωβρίου 2017 εκπλειστηριάστηκε στην Αθήνα διαμέρισμα 78 τ.μ. που βρίσκεται στα Σεπόλια. Ενα διαμέρισμα του 1990, η εμπορική αξία του οποίου δεν θα μπορούσε να αγγίξει τις 300.000 ευρώ ούτε με την πιο ζωηρή φαντασία. Ανήκε στην Ι.Σ. Ηταν η μοναδική κατοικία της ιδίας και του συζύγου της. Η περίπτωσή της μοιάζει με χιλιάδες άλλες ιστορίες οικογενειών της μεσαίας τάξης που χτυπήθηκαν από την κρίση. Ο σύζυγός της, μικρομεσαίος επαγγελματίας που διατηρούσε εμπορική επιχείρηση επί 40 έτη, είχε δανειοδοτηθεί για επαγγελματικούς λόγους. Ολα πήγαιναν καλά και τα δάνεια εξυπηρετούνταν μέχρι που το 2010 η στρόφιγγα του τραπεζικού δανεισμού έκλεισε για τις επιχειρήσεις ενώ η εμπορική κίνηση άρχισε να μειώνεται δραματικά. Τότε βρέθηκε και ο ίδιος περικυκλωμένος από τα οικονομικά αδιέξοδα της εποχής.
«Είχα πάρει δάνεια επιχειρηματικά και στεγαστικά. Διατηρούσα εμπορική επιχείρηση και επένδυσα σε κάποιες τουριστικές κατοικίες. Ούτε στα καζίνα ρίξαμε τα λεφτά, ούτε έξω τα βγάλαμε. Παρά τις μεγάλες δυσκολίες το πάλεψα για καιρό –μέχρι το 2012 έδινα χρήματα. Μετά ήταν αδύνατον», εξηγεί ο ίδιος στα «ΝΕΑ». Το χρέος –για το οποίο είχε μπει ως εγγυήτρια η σύζυγός του –έφτασε στις 25 Οκτωβρίου που πλειστηριάστηκε το διαμέρισμα τις 91.000 ευρώ με τους τόκους.
«Υπάρχει, όμως, κάτι σοβαρό», λέει στην εφημερίδα. «Την ημέρα εκείνη, στις 25/10/2017 στο Ειρηνοδικείο Αθηνών δεν έγινε κανένας πλειστηριασμός. Οπως θα διαβάσετε στα ρεπορτάζ της επομένης και όπως πιστοποιώ κι εγώ που ήμουν παρών, οι συμβολαιογράφοι δεν προσήλθαν καθώς οι χώροι όπου πραγματοποιούνταν δημοσίως πλειστηριασμοί ήταν κατειλημμένοι από συλλογικότητες, κόμματα, αλληλέγγυους. Εγώ έμεινα εκεί μέχρι τις 5 το απόγευμα και όταν είδα ότι η πρόσβαση ήταν αδύνατη και ότι πλειστηριασμοί δεν γίνονταν, έφυγα. Λίγες ημέρες μετά λάβαμε ένα χαρτί που έλεγε ότι το σπίτι πλειστηριάστηκε την ίδια μέρα, προφανώς στο γραφείο, στο σπίτι της συμβολαιογράφου ή αλλού, και ότι το πήρε η τράπεζα για το ποσό των 65.500 ευρώ».
Πρόκειται, όπως λέει, για την πρώτη κατοικία του ζευγαριού, η οποία για τυπικούς λόγους δεν αναγνωρίζεται ως τέτοια από το κράτος. «Η σύζυγός μου έχει εποχική απασχόληση σε νησί του Αιγαίου. Ετσι τον μισό χρόνο ζούμε εκεί νοικιάζοντας ένα σπίτι και τον υπόλοιπο στην Αθήνα, στο διαμέρισμα στα Σεπόλια. Επειδή φορολογικά ως τόπος κατοικίας μας αναφέρεται το νησί, το διαμέρισμα αυτό δεν αναγνωρίζεται ως πρώτη κατοικία. Τώρα πια δεν έχω σπίτι να μείνω τον χειμώνα». Και συμπληρώνει: «Αυτή η ιστορία θα χαλάσει οικογένειες. Θα καταστρέψει κόσμο. Οχι μόνο υλικά αλλά και φυσικά. Θα αυτοκτονήσουν άνθρωποι. Η ψυχολογία κάποιου που του έχουν πλειστηριάσει το σπίτι και περιμένει την επόμενη κίνηση, δεν περιγράφεται. Εμένα με κρατάει το ότι βλέπω τα πράγματα με την πολιτική τους διάσταση, όχι ατομικά, και γι’ αυτό έχω αντέξει. Πρέπει να υπάρξει ένα κίνημα αλληλεγγύης και υποστήριξης. Ακόμη είμαστε στην αρχή αυτής της ιστορίας, δυστυχώς οι πλειστηριασμοί θα γίνουν μαζικοί. Είμαι πεπεισμένος ότι περισσότερο κινδυνεύει η λαϊκή κατοικία, όπως η δική μας, γιατί με την άνοδο του Αirbnb και του τουρισμού στην Ελλάδα υπάρχει μεγάλο ενδιαφέρον για τέτοια σπίτια».
Ο σύζυγος της Ι.Σ. εξηγεί ότι εκτός των σοβαρών προβλημάτων που αντιμετωπίζει κάποιος που του πλειστηριάζουν το σπίτι, κουβαλά και τον χαρακτηρισμό του “στρατηγικού κακοπληρωτή”. «Θα πρέπει να σταματήσουν αυτήν την προπαγάνδα. Είναι ηθικό το ζήτημα. Δεν μπορεί να βάζουν την ταμπέλα σε χιλιάδες ανθρώπους, όταν έχουν δεχτεί για παράδειγμα να τους ενεχυριάσουν οι τράπεζες στοιχεία της τάξεως του ενός εκατομμυρίου ευρώ για 300.000 ή 400.000 ευρώ. Στρατηγικός κακοπληρωτής είναι αυτός που έχει και δεν πληρώνει. Επίσης, οι διακανονισμοί που προτείνονται όταν κάποιος έχει φτάσει σε τέτοια οικονομική κατάσταση δεν έχουν κανένα νόημα. Εμείς ως επιχειρηματίες δεν μπορούσαμε καν να ενταχθούμε στο νόμο Κατσέλη. Μας εξαιρούσε. Και τώρα, ακόμη κι αν γίνει κάποια νομοθετική ρύθμιση, τι θα γίνει με αυτά τα σπίτια της πρώτης κατοικίας που ήδη χάθηκαν;».
Κώστας Γκ. – κατοικία 60 τ.μ. στην Κορινθία «Τους ακούω να λένε για βίλες και εξοργίζομαι»
«Τους ακούω στην τηλεόραση να λένε ότι πλειστηριάζονται μόνο βίλες και σπίτια μεγάλης αξίας και εξοργίζομαι. Θέλω να τους πάρω τηλέφωνο και να φωνάξω», λέει με ένταση ο Κώστας Γκ. Εχει πικρή προσωπική εμπειρία. Πριν από ενάμιση μήνα, στις 18 Οκτωβρίου του 2017, πλειστηριάστηκε για χρέη σε τράπεζα ένα παλιό σπίτι 60 τ.μ. στην περιοχή Αγίων Θεοδώρων Κορινθίας στο οποίο ζούσε η ηλικιωμένη μητέρα του. Ηταν η μοναδική κατοικία για αυτήν τη γυναίκα που προσπαθεί να επιβιώσει με μια πενιχρή αγροτική σύνταξη των 320 ευρώ. Μια γυναίκα η οποία λόγω της δυσχερούς οικονομικής της κατάστασης ζούσε για καιρό με κομμένο ηλεκτρικό ρεύμα. Η 78χρονη είχε μπει εγγυήτρια σε δάνειο που έλαβε ο γιος της προσπαθώντας να τον βοηθήσει μέχρι που η οικονομική κρίση έβγαλε την οικογένεια εκτός προϋπολογισμού.
«Είμαι φανοποιός – βαφέας και είχα πάρει κάποια επιχειρηματικά δάνεια για την εργασία μου. Προέρχονταν από δύο τράπεζες οι οποίες στη συνέχεια συγχωνεύτηκαν, οπότε οι οφειλές ενώθηκαν κι έγιναν μία. Επειδή δεν έχω κανένα περιουσιακό στοιχείο, μπήκε εγγυήτρια η μητέρα μου», λέει ο γιος της στα «ΝΕΑ». «Ενώ στην αρχή πληρώναμε κανονικά, στην κρίση καταστραφήκαμε. Δεν μπορούσα να πληρώσω και δεν είχα περιουσία. Το χρέος έφτασε στο τέλος με τους τόκους τα 150.000 ευρώ. Παρ’ όλ’ αυτά προσπάθησα να το σώσω», συνεχίζει ο κ. Κώστας, ο οποίος είναι πατέρας τεσσάρων παιδιών.
«Περίπου ενάμιση μήνα πριν γίνει ο πλειστηριασμός πήγα στα κεντρικά της τράπεζας στην Αθήνα. Εκανα γραπτή αίτηση ζητώντας να πληρώνω για ένα χρόνο 350 ευρώ μηνιαίως και για τον δεύτερο χρόνο 500 ευρώ το μήνα. Μου είπαν θα σας πάρουμε. Με πήραν και μου είπαν “δεν δεχόμαστε”. Το σπίτι βγήκε σε πλειστηριασμό με αρχική τιμή 19.000 ευρώ. Τους ρώτησα, πώς θα πάρετε τα υπόλοιπα λεφτά αν το βγάλετε για 19.000 ευρώ και μου απάντησαν “δεν μας νοιάζει, αυτή είναι η πολιτική της τράπεζας”. Την τελευταία εβδομάδα πριν τον πλειστηριασμό μού τηλεφώνησαν και με ρώτησαν τι μπορώ να δώσω. Είχα μαζέψει 2.000 ευρώ και σε 15 μέρες θα μάζευα άλλες 2.000-3.000. Ηθελαν, όμως, 15.000 ευρώ και αυτά δεν μπορούσα να τα βρω. Τελικά το σπίτι το πήρε η τράπεζα για 20.000 ευρώ, δεν το χτύπησε κανένας».
Το πρώτο σπίτι που είχε η ηλικιωμένη γυναίκα βρισκόταν στα Ανω Λιόσια και γκρεμίστηκε με τον σεισμό του ’99, παραμένοντας σήμερα, όπως λέει ο γιος της, μη κατοικήσιμο. Δηλώνεται, όμως, στην Εφορία, με αποτέλεσμα το σπίτι των Αγίων Θεοδώρων να μη γλιτώσει τον πλειστηριασμό.
Τραγικές καταστάσεις. Ο κ. Κώστας περιγράφει τα αδιέξοδα που αντιμετωπίζει κάποιος όταν χάνει το σπίτι του. Η μητέρα του, η οποία έχει υποστεί εγκεφαλικό, έμαθε αναγκαστικά την πραγματικότητα. Τραγικές καταστάσεις για έναν άνθρωπο στη δύση της ζωής του. «Πλέον την έχουμε πάρει και μένει στην Αθήνα. Εμείς τρέχουμε να δούμε τι θα γίνει με τα άλλα χρέη που υπάρχουν και θα κάνω ανακοπή για τον πλειστηριασμό, να δούμε πού θα καταλήξει αυτή η ιστορία. Σε εκείνη είπαμε ότι τελικά το σώσαμε το σπίτι. Τι να της πούμε γριάς γυναίκας; Πριν έξι μήνες έχασε τον άντρα της και πριν μία εβδομάδα χάσαμε ξαφνικά και τον αδελφό μου. Τι να της πούμε σε αυτή την ηλικία;».
Ζ. Μπ. – υπόγειο διαμέρισμα 43 τ.μ. στου Γκύζη
«Κατέσχεσαν και τη σύνταξή μου»
Τον γύρο του Διαδικτύου έκανε κατά τη διάρκεια του Σαββατοκύριακου μία ακόμη τραγική ιστορία που αποκαλύπτει τον εφιάλτη των κατασχέσεων. Μια συνταξιούχος από την Αθήνα, η Ζ. Μπ., κινδυνεύει να χάσει το σπίτι της, ένα υπόγειο διαμέρισμα 43 τ.μ. στου Γκύζη, για χρέη στην Εφορία. Την υπόθεση δημοσίευσε η ίδια στα social media αναρτώντας και το κατασχετήριο που έλαβε με ημερομηνία 29/11/2017. Σε αυτό αναγράφεται το συνολικό ποσό της οφειλής: 10.767 ευρώ συν 4.762 ευρώ για τόκους. Σημειώνεται ότι στο έγγραφο που έλαβε και το οποίο προαναγγέλλει πλειστηριασμό σε τόπο και χρόνο που θα οριστούν στο μέλλον, η αξία του διαμερίσματος αποτιμάται στα 20.000 ευρώ. «Αυτή είμαι. Η μεγαλοοφειλέτης του Δημοσίου η οποία κατοικώ σε 43 τετραγωνικά υπόγειο δυάρι στου Γκύζη (το ρετιρέ που σας έλεγα)» γράφει σε μία από τις αναρτήσεις της και από κάτω χρήστες του facebook σχολιάζουν: «Πω πω, φάγανε τη βιλάρα, είχε και πισίνα όπως λένε οι κυβερνώντες;», ενώ λίγο αργότερα η ίδια γράφει: «Αισθάνομαι άθλια. Οι άτιμοι κατέσχεσαν ακόμη και το παραμικρό ευρώ της σύνταξής μου. Αν πεθάνω, δεν θα μπορέσουν οι φίλοι μου ούτε να με κηδέψουν με αξιοπρέπεια»…