«Η Συνθήκη της Λωζάννης είναι μια πολυμερής συνθήκη καθορισμού συνόρων και δεν μεταβάλλεται» διαμηνύει μέσω των «ΝΕΩΝ» ο Βαγγέλης Βενιζέλος με αφορμή τις χθεσινές αιτιάσεις του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, επισημαίνοντας ότι είναι κρίσιμο σε τέτοιου είδους συναντήσεις ο εκπρόσωπος της Ελληνικής Δημοκρατίας «να διατυπώνει με σαφήνεια και λιτότητα τις εθνικές θέσεις».
Ο πρώην πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ και υπουργός Εξωτερικών τονίζει παράλληλα ότι η Τουρκία «αντιμετωπίζει πιεστικά ζητήματα εθνικής συνοχής και εδαφικής ακεραιότητας» και «δεν πρέπει οι πιέσεις που υφίσταται να βρουν οδό διαφυγής στα ελληνοτουρκικά».
Δημιουργείται μια νέα κατάσταση στα ελληνοτουρκικά βάσει της ατζέντας που παρουσίασε ο Ερντογάν στην Αθήνα;
Οχι, δεν δημιουργείται μια νέα κατάσταση. Η τουρκική πλευρά θέτει κατά κατά καιρούς διάφορα ζητήματα που συχνά συνιστούν μονομερείς διεκδικήσεις κατά παράβαση του Διεθνούς Δικαίου. Η Ελλάδα δέχεται ως μόνη διαφορά κατά το Διεθνές Δίκαιο, που πρέπει να επιλυθεί μέσω διαβουλεύσεων και εν τέλει μέσω του Διεθνούς Δικαστηρίου της Χάγης, μόνον το ζήτημα της οριοθέτησης της υφαλοκρηπίδας, που ταυτίζεται ως προς την έκτασή της με την ΑΟΖ. Αρα, το ζήτημα της οριοθέτησης αυτών των δύο θαλασσίων ζωνών στο Αιγαίο, αλλά και στην Ανατολική Μεσόγειο. Κανόνας αναφοράς για την οριοθέτηση είναι, φυσικά, η Διεθνής Σύμβαση του Δικαίου της Θάλασσας.
Το θέμα της αναθεώρησης της Λωζάννης δεν είναι ένα νέο ζήτημα;
Ο κ. Ερντογάν θέτει εδώ και μερικούς μήνες σε δημόσιες εμφανίσεις του το ζήτημα της αναθεώρησης της Λωζάννης απευθυνόμενος κυρίως στο εσωτερικό του ακροατήριο και ψέγει αναδρομικά τους πατέρες της Τουρκικής Δημοκρατίας, τον Ατατούρκ και τον Ινονού, για τον τρόπο που οργανώθηκε η μετάβαση από την κατάρρευση της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας στη σύγχρονη Τουρκική Δημοκρατία. Ρητή συσχέτιση με την Ελλάδα έκανε τις τελευταίες ημέρες με αφορμή την επίσκεψή του. Είναι, όμως, προφανές ότι η Συνθήκη της Λωζάννης είναι μια πολυμερής διεθνής σύμβαση καθορισμού συνόρων, δεν αφορά μόνον την Τουρκία και την Ελλαδα, αλλά τη Συρία, το Ιράκ, το Σουδάν, την Αίγυπτο, τη Βουλγαρία κ.ο.κ. Μια τέτοια πολυμερής συνθήκη καθορισμού συνόρων δεν μεταβάλλεται. Αλλωστε, τα υφιστάμενα σύνορα έχουν επιβεβαιωθεί με πολλά νεότερα κείμενα του Διεθνούς Δικαίου και ως προς την ευρωπαϊκή ήπειρο βρίσκονται στη βάση της συγκρότησης του ΟΑΣΕ. Ως προς την προστασία των μειονοτήτων δε, ισχύουν ούτως ή αλλως πέρα από το εθνικό Σύνταγμα, η Ευρωπαϊκή Σύμβαση των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και όλοι οι σχετικοί κανόνες του Διεθνούς Δικαίου.
Ο λόγος και η εικόνα του τούρκου προέδρου στην Αθήνα δεν συνοδεύτηκαν από στοιχεία πρόκλησης;
Ο κ. Ερντογάν έχει κάνει τις δικές του επιλογές και υπηρετεί τους δικούς του στόχους. Σημασία έχει τι κάνουμε εμείς. Δεν είμαι οπαδός της δημόσιας και πολύ περισσότερο της τηλεοπτικής διπλωματίας. Ούτε της διπλωματίας του twitter. Σε κάθε περίπτωση, όταν διεξάγεται ένας δημόσιος διάλογος σημασία έχει ο εκπρόσωπος της Ελληνικής Δημοκρατίας να διατυπώνει με σαφήνεια και λιτότητα τις εθνικές θέσεις. Το μεγάλο πρόβλημα της τουρκικής εξωτερικής πολιτικής και πολιτικής ασφάλειας και άμυνας δεν είναι οι ελληνοτουρκικές σχέσεις. Η Τουρκία αντιμετωπίζει πιεστικά ζητήματα εθνικής συνοχής και εδαφικής ακεραιότητας. Δεν πρέπει οι πιέσεις που υφίσταται να βρουν οδό διαφυγής στα ελληνοτουρκικά.