Θα έπρεπε να το περιμένουμε. Και θα έπρεπε να το περιμένει πρώτη η κυβέρνηση. Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, επειδή είναι ο συγκεκριμένος Πρόεδρος της Δημοκρατίας, θα έκρινε σκόπιμο να υπερασπιστεί δημοσίως τα εθνικά συμφέροντα μπροστά στη «νέα ανθελληνική πρόκληση» του τούρκου ομολόγου του. Χωρίς να είναι θεσμικά αρμόδιος. Χωρίς να γνωρίζει σε βάθος το θέμα. Μόνο και μόνο επειδή «βγήκε από τα ρούχα του».
Ακριβώς επειδή θα έπρεπε να το περιμένει, η κυβέρνηση θα έπρεπε και να το έχει προλάβει. Η άποψη του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν για τη Συνθήκη της Λωζάννης, την οποία έχει επαναλάβει πολλές φορές τον τελευταίο καιρό με θέρμη που εξαρτάται από τη σύνθεση του ακροατηρίου του, είναι κάτι που θα έπρεπε να συζητηθεί αποκλειστικά με τον Πρωθυπουργό. Αν υποθέσουμε δηλαδή ότι υπάρχει κάτι για να συζητηθεί: η Αθήνα θεωρεί ότι η Συνθήκη είναι αδιαπραγμάτευτη, ο Ερντογάν ξεκαθάρισε ότι δεν έχει εδαφικές βλέψεις σε καμιά χώρα, πρόκειται λοιπόν για μη θέμα, ή για θέμα που αφορά άλλες γεωγραφικές ζώνες. Και σίγουρα ο τούρκος πρόεδρος δεν ήρθε στην Ελλάδα γι’ αυτό.
Κανείς όμως δεν προφύλαξε το κύρος της χώρας –όποιο κύρος τέλος πάντων τής έχει απομείνει –από τον Προκόπη Παυλόπουλο. Κι έτσι, έκπληκτοι, αυτόπτες και τηλεθεατές παρακολούθησαν τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας να ανοίγει μόνος του το θέμα της Λωζάννης ψελλίζοντας διάφορα κλισέ, να εισπράττει σε αυστηρό ύφος τις τουρκικές θέσεις, να πιάνεται από το σωσίβιο της μουσουλμανικής μειονότητας, να ακούει ότι αλλιώς τα έχει πει το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, να παίρνει χαρτάκια από τον υπουργό Εξωτερικών, να λέει κάτι απίστευτα περί «ερμηνείας» και όχι «επικαιροποίησης» των συνθηκών, και στο τέλος να ζητάει να τον συγχωρήσουν γιατί αισθάνθηκε άνετα και είπε μια κουβέντα παραπάνω.
Το θλιβερό αυτό θέαμα, που ευτυχώς δεν συνεχίστηκε στη συνάντηση του Ερντογάν με τον Αλέξη Τσίπρα, δεν ακυρώνει την αξία της επίσκεψης του τούρκου προέδρου. Την παραπέμπει όμως μοιραία στο γνωστό «εθνικό» πλαίσιο που κατά κάποιον τρόπο μας βολεύει όλους: οι Τούρκοι προκαλούν κι εμείς απαντάμε. Ετσι έχουμε μάθει να διαβάζουμε τις ελληνοτουρκικές σχέσεις. Ετσι έχουμε μάθει να ερμηνεύουμε τις διαδοχικές αποτυχίες επίλυσης του Κυπριακού. Κι έτσι χάνουμε τη μια ευκαιρία μετά την άλλη.
Ο Ερντογάν είναι ένας στυγνός δικτάτορας που περιφρονεί τα ανθρώπινα δικαιώματα και τις οικουμενικές αξίες. Το απέδειξε για άλλη μια φορά με την απαίτησή του να εκδοθούν, παρανόμως, στην Τουρκία οι κατηγορούμενοι για την περσινή απόπειρα πραξικοπήματος. Εδώ λοιπόν θα υπήρχε πεδίον κριτικής λαμπρόν. Να έκανε, ας πούμε, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας μια σύντομη διάλεξη για τη διάκριση των εξουσιών. Και να χάριζε στον υψηλό του καλεσμένο ένα βιβλίο του Τζον Ρολς. Συμβολικά, φυσικά.
Αλλά τότε δεν θα ήταν ο Προκόπης Παυλόπουλος.