Ερχονται αυξήσεις σε φόρους, εισφορές και χαράτσια στις συντάξεις

Νέο κύμα μειώσεων συντάξεων και έκρηξη της υπερφορολόγησης φέρνει η επόμενη διετία, με νομοθετικές ρυθμίσεις που ψήφισε η σημερινή κυβέρνηση, οδηγώντας στη φτωχοποίηση εκατομμύρια Ελληνες. Το 2018 θα κάνει ποδαρικό με αυξήσεις σε μία σειρά από φόρους (κατάργηση της έκπτωσης της παρακράτησης φόρου εισοδήματος, έκπτωσης φόρου δαπανών, του μειωμένου ΦΠΑ στα νησιά κ.ά.) αλλά και με τις νέες αυξήσεις έως και 130% στις εισφορές των ελεύθερων επαγγελματιών, ενώ από το 2019 θα έλθει η ψυχρολουσία των νέων μειώσεων στις συντάξεις.

Ειδικότερα, οι πρόσθετες επιβαρύνσεις της επόμενης διετίας στους φόρους, στις εισφορές και στις συντάξεις είναι οι ακόλουθες:

: Από το 2018 οι Ελληνες καλούνται να πληρώσουν νέους φόρους ύψους 48,156 δισ. ευρώ (αύξηση κατά 951 εκατ. ευρώ). Αυτοί είναι:

– Η κατάργηση της έκπτωσης 1,5% στην παρακράτηση φόρου εισοδήματος μισθωτών και συνταξιούχων.

– Η κατάργηση της έκπτωσης φόρου εισοδήματος για ιατρικές δαπάνες.

– Η κατάργηση των μειωμένων συντελεστών ΦΠΑ σε 32 νησιά του Αιγαίου.

– Η επιβολή ειδικού τέλους στις διανυκτερεύσεις σε τουριστικά καταλύματα.

– Η κατάργηση του μειωμένου ειδικού φόρου κατανάλωσης στα οινοπνευματώδη ποτά στα Δωδεκάνησα.

– Επιβολή φόρου στις βραχυχρόνιες μισθώσεις κατοικιών μέσω των ιντερνετικών πλατφορμών, όπως την Airbnb.

Η σημερινή κυβέρνηση έχει επιβάλει συνολικά 27 νέους φόρους και 21 περικοπές συντάξεων και κοινωνικών επιδομάτων, έχει μειώσει –και μάλιστα δύο φορές –το αφορολόγητο, έχει αυξήσει τους πιο άδικους έμμεσους φόρους και δημιούργησε τη γενιά των 360 ευρώ.

Από τις 15/7/2015 μέχρι και σήμερα έχουν νομοθετηθεί 41 φοροεισπρακτικά μέτρα, από τα οποία τα περισσότερα και το πιο επαχθή επιβαρύνουν υπέρμετρα τους οικονομικά ασθενείς πολίτες. Τονίζεται ότι από την 1/1/2019 ή την 1/1/2020 μειώνονται τα αφορολόγητα όρια εισοδήματος για μισθωτούς, συνταξιούχους και κατ’ επάγγελμα αγρότες από 8.636 έως 9.545 σε 5.682 έως 6.591 ευρώ. Πρέπει να επισημανθεί ότι η Ελλάδα έχει από τους υψηλότερους φορολογικούς συντελεστές στην Ευρώπη. Για παράδειγμα, ΦΠΑ 24% έναντι 20,1% κατά μέσο όρο στην Ευρώπη, φόρο εισοδήματος νομικών προσώπων 29% έναντι 19,5%, φόρο εισοδήματος φυσικών προσώπων (ανώτατος οριακός συντελεστής) 45% έναντι 34,9%, εισφορές κοινωνικής ασφάλισης 16% για τον εργαζόμενο και 24,1% για τον εργοδότη έναντι 12,8% και 21,7% αντιστοίχως. Η Ελλάδα έχει επίσης από τους υψηλότερους στην Ευρώπη φορολογικούς συντελεστές στους ειδικούς φόρους κατανάλωσης, με τα έσοδα αφενός από τον καπνό και το αλκοόλ και αφετέρου από τα καύσιμα να ανέρχονται σε 1,6% και 3,0% του ΑΕΠ, έναντι 0,8% και 1,9% του ΑΕΠ στην Ευρώπη, αντιστοίχως. Το ίδιο ισχύει και όσον αφορά τη φορολόγηση της ακίνητης περιουσίας, όπου τα έσοδα από τον επαναλαμβανόμενο φόρο κατοχής, όπως ο ΕΝΦΙΑ, στην Ελλάδα ανέρχονται σε 2,7% του ΑΕΠ, έναντι 1,6% του ΑΕΠ στην Ευρώπη.

Εξάλλου –σύμφωνα με τα στοιχεία της έκθεσης του ΟΟΣΑ για τα κρατικά έσοδα (Revenue statistics) –στην Ελλάδα το ποσοστό των φορολογικών και ασφαλιστικών εσόδων ως προς το ΑΕΠ διαμορφώθηκε στο 38,6% το 2016 από 36,4% που ήταν το 2015. Πρόκειται για τη μεγαλύτερη αύξηση μεταξύ των χωρών του ΟΟΣΑ (σ.σ.: ο μέσος όρος στον ΟΟΣΑ είναι 34,3%, δηλαδή τέσσερις μονάδες λιγότερες).

Νέο χαράτσι-σοκ, το οποίο θα επιφέρει αυξήσεις στις εισφορές των ελεύθερων επαγγελματιών έως 130% λόγω της αλλαγής της βάσης υπολογισμού τους, έρχεται από το 2018. Οι νέες ανατροπές για 1,4 εκατ. ελεύθερους επαγγελματίες, αγρότες και αυτοαπασχολουμένους αφορούν την αλλαγή της βάσης υπολογισμού των εισφορών, όπου θα υπολογίζονται επί των ακαθάριστων εσόδων, χωρίς δηλαδή την αφαίρεση των ασφαλιστικών εισφορών που έχουν καταβληθεί, ενώ έως και φέτος επιβάλλονται επί του καθαρού φορολογητέου εισοδήματος. Για να αποφευχθεί η απότομη επιβάρυνση που θα προκύψει, προβλέπεται το 2018 να λαμβάνεται υπόψη για την επιβολή των ασφαλίστρων στον ΕΦΚΑ το 85% του φορολογητέου εισοδήματος μαζί με τις αναλογούσες εισφορές (θα γίνεται έκπτωση 15%). Και από το 2019 να ισχύσει το νέο μέτρο πλήρως για το 100% του εισοδήματος, συμπεριλαμβανομένων των εισφορών. Εκτιμάται ότι η αύξηση των ασφαλιστικών εισφορών προς τα Ταμεία θα αγγίξει το 130% έως το 2021.

Οι εισφορές θα υπολογίζονται για όλους ως ποσοστό στο εισόδημα του προηγούμενου χρόνου, πριν όμως αφαιρεθούν οι ασφαλιστικές εισφορές, οι οποίες για παράδειγμα για πρώην ασφαλισμένους του ΟΑΕΕ ανέρχονται στο 27%.

Την ίδια ώρα έχουν δρομολογηθεί μια σειρά από επιβαρύνσεις που θα κληθούν οι παραπάνω κατηγορίες ασφαλισμένων να εξοφλήσουν εντός του 2018. Οι επιβαρύνσεις αυτές αφορούν τόσο το σκέλος των εισφορών υπέρ επικούρησης και εφάπαξ, όσο και εισφορές που δεν είχαν καταβληθεί από το 2016 και πρέπει να εξοφληθούν στις αρχές της επόμενης χρονιάς. Είναι προφανές ότι, αν σε όλα τα παραπάνω προστεθούν και οι τρέχουσες ασφαλιστικές εισφορές που επίσης πρέπει να καταβάλλονται εμπρόθεσμα, το πεδίο για τους μη μισθωτούς ασφαλισμένους γίνεται πολύ ασφυκτικό. Αναλυτικά, οι ασφαλιστικές επιβαρύνσεις της νέας χρονιάς, όπως έχουν προκύψει από τα έως τώρα δεδομένα, έχουν ως εξής:

Επικούρηση – εφάπαξ: Εχει υπολογιστεί ότι ανέρχονται σε περίπου 200.000 οι μη μισθωτοί ασφαλισμένοι (γιατροί, φαρμακοποιοί, υγειονομικοί, μηχανικοί, δικηγόροι, συμβολαιογράφοι, δικαστικοί επιμελητές, βενζινοπώλες, αρτοποιοί) που χωρίς δική τους υπαιτιότητα οφείλουν από την αρχή του έτους εισφορές 7% για επικούρηση και 4% για εφάπαξ. Οι εισφορές αυτές αναμένεται να αρχίσουν να εισπράττονται ή τον Δεκέμβριο της τρέχουσας χρονιάς ή τον Ιανουάριο του 2018. Επειδή η είσπραξή τους θα πραγματοποιηθεί, σύμφωνα με τις εξαγγελίες του υπουργείου Εργασίας, σε 11 ή 12 δόσεις, αυτό συνεπάγεται ότι θα υπάρξει πρόσθετη «διπλή» επιβάρυνση, σχεδόν για το σύνολο του 2018.

«Παλιές» εισφορές: Πρόκειται για εκείνες τις εισφορές που έπρεπε να έχουν καταβληθεί για το 2016, αλλά η έναρξη λειτουργίας του ΕΦΚΑ την 1/1/2017 και η αλλαγή στον τρόπο υπολογισμού τους πάγωσε τη διαδικασία. Η νέα παράταση που έχει δοθεί είναι μέχρι 31 Ιανουαρίου 2018 και αφορά περίπου 650.000 αγρότες και αυτοαπασχολούμενους – επιστήμονες που θα πρέπει έως τότε να καταβάλουν τις εισφορές αυτές.

Εως 25% θα φθάσει η νέα μείωση στις καταβαλλόμενες συντάξεις από 1/1/2019 με τις περικοπές που ψήφισε η σημερινή κυβέρνηση, δημιουργώντας μια νέα τάξη συνταξιούχων των 500 ευρώ! Εκτιμάται ότι οι συνταξιούχοι θα χάσουν έως τρεις συντάξεις το 2019 εξαιτίας της μείωσης κατά 18% της προσωπικής διαφοράς όλων των κύριων καταβαλλόμενων συντάξεων, τη μείωση κατά 18% της προσωπικής διαφοράς όλων των επικουρικών συντάξεων, την κατάργηση των οικογενειακών επιδομάτων (συζύγου και τέκνων) από όλες τις κύριες και επικουρικές συντάξεις, το πάγωμα των αυξήσεων σε όλες τις συντάξεις μέχρι τον Δεκέμβριο του 2021 και τέλος από την κατάργηση του ΕΚΑΣ για 280.000 χαμηλοσυνταξιούχους. Εκτός από τις 22 μειώσεις που επέφερε στις συντάξεις ο νόμος Κατρούγκαλου (έως 30%) περίπου 1.100.000 παλιοί συνταξιούχοι υπολογίζεται ότι θα θιγούν από 1/1/2019 από τον επανυπολογισμό και την περικοπή της προσωπικής διαφοράς. Προσωπική διαφορά είναι η διαφορά που προκύπτει ανάμεσα στο καθαρό ποσό των σημερινών συντάξεων (είχαν απονεμηθεί ή είχε υποβληθεί για αυτές αίτηση μέχρι 12/5/2016) και στο ποσό που θα προκύψει μετά τον επανυπολογισμό τους. Σύμφωνα με τη διάταξη του νόμου που έχει ψηφιστεί από τη σημερινή κυβέρνηση, η διαφορά αυτή θα περικόπτεται τόσο, ώστε το σύνολο της σύνταξης να μη μειώνεται πάνω από 18%. Ωστόσο οι μειώσεις δεν θα είναι 18%, αλλά φτάνουν και στο 25%, γιατί δεν κόβεται μόνο σύνταξη, λόγω προσωπικής διαφοράς, αλλά καταργούνται και τα επιδόματα συζύγου και τέκνων. Πάντως, ο κίνδυνος να υπάρξει πλήρης περικοπή της προσωπικής διαφοράς είναι ορατός. Με την περικοπή της προσωπικής οι απώλειες δεν αποκλείεται να ξεπερνούν τα 300 ευρώ τον μήνα. Από όλους όσοι μπαίνουν στο φάσμα των περικοπών, περίπου 450.000 θα υποστούν και το μεγαλύτερο μαχαίρι στην προσωπική διαφορά, απορροφώντας όλη τη μείωση του 18%.