Η κυβέρνηση κατάφερε κάτι μοναδικό. Από το σύνθημα «κανένα σπίτι σε χέρια τραπεζίτη» που προεκλογικά είχε κάνει σημαία ανεβάζει τώρα στο φουλ τις μηχανές και γυρίζει σελίδα. Θέλει να περάσει μιά ώρα νωρίτερα στην εποχή των ηλεκτρονικών πλειστηριασμών που γίνονται στα γραφεία των συμβολαιογράφων. Μακριά δηλαδή από φασαρίες, εντάσεις και επεισόδια που γίνονται στα ειρηνοδικεία.
Το νομοσχέδιο του υπουργού Δικαιοσύνης Σταύρου Κοντονή αναμένεται να ολοκληρωθεί πολύ σύντομα και θα ισοδυναμεί ουσιαστικά το τέλος των φυσικών πλειστηριασμών στα ειρηνοδικεία, κάτι που άλλωστε επιθυμούν και οι συμβολαιογράφοι.
Μέχρι να ολοκληρωθεί η διαδικασία και να μπούμε στην τροχιά των ηλεκτρονικών πλειστηριασμών, εκ των πραγμάτων θα υπάρξει μεσοδιάστημα προσαρμογής όπου οι πλειστηριασμοί θα γίνονται τόσο ηλεκτρονικά όσο και στα ειρηνοδικεία.
Οι ηλεκτρονικοί πλειστηριασμοί θα υποκαταστήσουν μέσα στο επόμενο διάστημα το μεγαλύτερο μέρος των πλειστηριασμών που διενεργούνται σε φυσική μορφή, ενώ θα επεκταθούν και στα χρέη προς το Δημόσιο, μετά την απαίτηση των δανειστών στο πλαίσιο της τρίτης αξιολόγησης. Προαπαιτούμενο, που παραμένει σε εκκρεμότητα, είναι επίσης η κατάθεση νομοθετικής ρύθμισης που θα προβλέπει Αυτόφωρο σε όσους παρεμποδίζουν τις διαδικασίες.
Αύριο, οι πλειστηριασμοί επανέρχονται σε κανονική ροή. Εχουν αναγγελθεί 271 πλειστηριασμοί με την πλειονότητα να αφορούν ακίνητα και επισπεύδουσες να είναι κυρίως οι τράπεζες. Από τους πλειστηριασμούς αυτούς 12 έχουν προγραμματιστεί να γίνουν ηλεκτρονικά ενώ οι συμβολαιογράφοι της Θεσσαλονίκης συνεχίζουν να απέχουν από τη διενέργεια πλειστηριασμών.
Η κυβέρνηση φοβάται για την αυριανή μέρα και είναι προετοιμασμένη για νέες μάχες στα ειρηνοδικεία. Αυτήν τη φορά αναμένεται να απαντήσει με περιφρούρηση στους εξωτερικούς χώρους και όχι στις αίθουσες.
Αν και στο επίκεντρο των έντονων αντιδράσεων για τους πλειστηριασμούς βρίσκεται η προστασία της πρώτης κατοικίας, τα ακίνητα που βγάζουν στο σφυρί οι τράπεζες είναι κυρίως επαγγελματικά ανεξαρτήτως αξίας (ακόμη και λίγων χιλιάδων ευρώ) καθώς και κατοικίες με αξία άνω των 300.000 ευρώ που συνδέονται με στρατηγικούς κακοπληρωτές.
Ηδη πάντως υπάρχουν πλειστηριασμοί που βρίσκονται στον προθάλαμο του ειρηνοδικείου και αφορούν ακίνητα αξίας μικρότερης των 100.000 ευρώ, ακόμη και 50.000 ευρώ. Πρόκειται για κατοικίες που συνδέονται με επιχειρηματικά δάνεια για τα οποία δεν παρέχεται καμία προστασία και για ακίνητα εγγυητών κόκκινων δανειοληπτών που δεν προστατεύονται από τον νόμο Κατσέλη.
Μπορεί σήμερα μεγάλος αριθμός ακινήτων που βγαίνουν σε πλειστηριασμό να αφορούν επαγγελματικά δάνεια αλλά το επόμενο έτος αυτό θα αλλάξει. Από τους πρώτους μήνες του 2018 έξι στα δέκα ακίνητα που θα βγουν στο σφυρί εκτιμάται ότι θα είναι οικιστικά (διαμερίσματα, μονοκατοικίες, πάρκινγκ, οικόπεδα). Αλλωστε τα σπίτια αποτελούν την πλειονότητα του στοκ των ακινήτων που είναι συνδεδεμένα με μη εξυπηρετούμενα δάνεια.
Για να επιτευχθούν οι προβλέψεις που έχουν υποβάλει στον SSM οι τράπεζες για τη μείωση των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων τους, θα πρέπει το επόμενο έτος, όπως έγραψαν «ΤΑ ΝΕΑ Σαββατοκύριακο», να γίνουν 15.000 μέχρι 20.000 πλειστηριασμοί.
Η απειλή για την πρώτη κατοικία μεγεθύνεται με τα καταναγκαστικά μέτρα για ληξιπρόθεσμα χρέη που επιβάλλει η Εφορία και τα οποία μπορούν να αγγίξουν και την πρώτη κατοικία. Οι κατασχέσεις ακινήτων για χρέη προς το Δημόσιο είναι πολύ πιο επικίνδυνες, αφού γίνονται χωρίς δικαστική απόφαση και βάσει του αυστηρού Κώδικα Είσπραξης Δημοσίων Εσόδων, ο οποίος δεν επιτρέπει άμυνα του οφειλέτη με ανακοπή ή αναστολή του πλειστηριασμού.
Η θηλιά για πάνω από 1,7 εκατομμύρια φορολογούμενους που χρωστούν στην Εφορία και είναι ανοιχτοί στην επιβολή αναγκαστικών μέτρων σφίγγει ολοένα και περισσότερο. Εκτός από τις κατασχέσεις στους τραπεζικούς λογαριασμούς, κινδυνεύουν να δουν ακόμη και την πρώτη κατοικία τους να βγαίνει στο σφυρί.
Καμία νέα νομοθετική ρύθμιση
Κυβερνητικά στελέχη όπως ο Νίκος Φίληςκαι ο Πάνος Σκουρλέτης πιέζουν το Μαξίμου ζητώντας την άμεση κατάθεση νομοθετικής διάταξης για την προστασία της πρώτης κατοικίας από τους πλειστηριασμούς, κάτι τέτοιο όμως δεν προβλέπεται να γίνει. Τραπεζικά στελέχη σημειώνουν χαρακτηριστικά ότι πρόκειται για κόκκινη γραμμή από τους δανειστές. Προστασία της πρώτης κατοικίας έχουν μόνο όσοι έχουν υποβάλει αίτηση ένταξης στον νόμο Κατσέλη και όσοι το κάνουν έως και το τέλος του 2018.