Εκρηκτική είναι η κατάσταση στα νησιά του Βορειοανατολικού Αιγαίου εξαιτίας του προσφυγικού. Εκρηκτική, όμως, είναι και η σχέση μεταξύ των δημάρχων και του υπουργείου Μεταναστευτικής Πολιτικής.
Την πρώτη εβδομάδα του Δεκεμβρίου στα νησιά του Αιγαίου έφτασαν από τα τουρκικά παράλια 547 πρόσφυγες και μετανάστες. Μάλιστα, το νησί που δέχθηκε τους περισσότερους (232) ήταν η Λέσβος, με τη Χίο και τη Σάμο να ακολουθούν. Είναι ενδεικτικό πως σε αυτό το χρονικό διάστημα, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία του Εθνικού Συντονιστικού Κέντρου Ελέγχου Συνόρων, Μετανάστευσης και Ασύλου, του υπουργείου Εσωτερικών, καταγράφηκαν 7 επιστροφές παράτυπων μεταναστών προς την Τουρκία. Στις 7 Δεκεμβρίου οι αφίξεις στα νησιά άγγιξαν τις 265 ενώ την ίδια μέρα, όπως δείχνουν τα στοιχεία, υπήρξαν και 163 μεταφορές μεταναστών και προσφύγων σε δομές της ενδοχώρας.
Στον καταυλισμό της Μόριας στη Λέσβο, η κατάσταση είναι εδώ και αρκετές εβδομάδες στο…κόκκινο. Από τους συνολικά 8.303 πρόσφυγες και μετανάστες που βρίσκονται στο νησί, περισσότεροι από 6.520 φιλοξενούνται κάτω από άθλιες συνθήκες στη Μόρια, σε ένα κέντρο που η χωρητικότητά του δεν ξεπερνά τους 2.330 ανθρώπους.
Μάλιστα, τις άθλιες συνθήκες διαβίωσης των ανθρώπων αυτών στη Μόρια περιέγραψε σε ρεπορτάζ της και η βρετανική εφημερίδα Telegraph τον προσφυγικό καταυλισμό της Μόρια στη Λέσβο. Το δημοσίευμα κάνει λόγο πως η Μόρια αποτελεί το…βρώμικο μυστικό της Ευρώπης, με εκατοντάδες ζωές να κινδυνεύουν. Σύμφωνα με τη βρετανική εφημερίδα, οι πρόσφυγες αναγκάζονται να καίνε πλαστικά για να ζεσταθούν, ενώ στον καταυλισμό συσσωρεύονται διαρκώς όγκοι απορριμμάτων. Μέλη οργανώσεων, που δραστηριοποιούνται στον καταυλισμό, μιλούν για μια κατάσταση που είναι η χειρότερη από το ξέσπασμα της προσφυγικής κρίσης το 2015 και μετά και εκφράζουν φόβους πως ο χειμώνας θα έχει δυσάρεστες συνέπειες για τους ανθρώπους αυτούς.
Και ο ίδιος ο υπουργός Μεταναστευτικής Πολιτικής, Γιάννης Μουζάλας, σε συνέντευξή του στο Spiegel Online, απαντώντας στην ερώτηση εάν μπορεί να εγγυηθεί ότι δε θα υπάρξουν νεκροί στους προσφυγικούς καταυλισμούς, εξαιτίας του χειμώνα και των χαμηλών θερμοκρασιών, δήλωσε πως δεν μπορεί να το εγγυηθεί αλλά πως γίνεται κάθε δυνατή προσπάθεια για να αποτραπεί ένα τέτοιο ενδεχόμενο. Μάλιστα στη συνέντευξη υποστήριξε πως από τον Σεπτέμβριο του 2016 το υπουργείο έχει ζητήσει από το δήμαρχο της Λέσβου «και από όλους όσοι διαμαρτύρονται για τις κακές συνθήκες στους καταυλισμούς, να αποδεχθούν δύο πράγματα: Την αύξηση της δυναμικότητας και τη διαμόρφωση χώρων κράτησης όσων προορίζονται για απέλαση. Αυτό απορρίφθηκε».
Οι δηλώσεις αυτές προκάλεσαν την έντονη αντίδραση του δημάρχου Λέσβου, Σπύρου Γαληνού, ο οποίος με ανακοίνωσή του τονίζει πως ο κ Μουζάλας, αντί να μεταφέρει ένα μεγάλο αριθμό αιτούντων άσυλο στα άδεια κέντρα φιλοξενίας της ηπειρωτικής Ελλάδας και να αποσυμφορήσει τα νησιά, συνεχίζει να επιμένει στον εκβιασμό των τοπικών κοινωνιών των νησιών, επιρρίπτοντας μάλιστα σε άλλους ευθύνες που είναι αποκλειστικά δικές του. «Ο κ. Υπουργός είναι αποκλειστικά υπεύθυνος για την κατάσταση του Κ.Υ.Τ Μόριας, για το ότι κινδυνεύουν να χαθούν ανθρώπινες ζωές κατά τη διάρκεια του χειμώνα και για το ότι οι κοινωνίες των νησιών συνεχίζουν να σηκώνουν ένα τεράστιο βάρος. Αντί λοιπόν να παίζει ανεπιτυχώς το παιχνίδι μετατόπισης των ευθυνών, ας πράξει το αυτονόητο και αυτό που σύσσωμες οι τοπικές κοινωνίες έχουν ζητήσει».
Άμεση ήταν η απάντηση του υπουργείου Μεταναστευτικής Πολιτικής. «Ο δήμαρχος ξέρει, αλλά επιλέγει να αποκρύπτει από τους πολίτες της Λέσβου την αλήθεια. Ο Δήμαρχος γνωρίζει και οι πολίτες βλέπουν ότι πραγματοποιούνται συνεχώς μετακινήσεις ευπαθών ομάδων και ασυνόδευτων ανηλίκων από το ΚΥΤ Μόριας, όπως και των υπολοίπων ΚΥΤ των νησιών στην ενδοχώρα. Ενδεικτικά αναφέρουμε ότι από 9 Οκτωβρίου μέχρι 27 Νοεμβρίου 2017 έχουν μεταφερθεί 3.515 ωφελούμενοι. Ο δήμαρχος γνωρίζει ότι η διαδικασία των μεταφορών χρειάζεται χρόνο προετοιμασίας και υλοποίησης. Είναι ενήμερος για το χρονοδιάγραμμα και τον αριθμό των μεταφορών που προγραμματίζονται», αναφέρεται μεταξύ άλλων στην ανακοίνωση.