Η τρίτη αξιολόγηση ολοκληρώθηκε με συνοπτικές διαδικασίες. Ζητήματα που αποτελούσαν ταμπού για την Αριστερά υπερκεράστηκαν ως διά μαγείας. Τα σπίτια περνάνε με πλειστηριασμούς στα χέρια των τραπεζιτών και οι απεργίες θα αποτελούν σε λίγο παρελθόν. Οι τελευταίες κόκκινες γραμμές της αριστερής κυβέρνησης κατέρρευσαν σαν τραπουλόχαρτα. Εγκλωβισμένη στα δόκανα του Μνημονίου και με τα χρονικά περιθώρια της τετραετίας να εξαντλούνται, η κυβέρνηση έχει υιοθετήσει τη μόνη εφικτή πολιτική επιλογή. Την αποδοχή της πατρότητας του προγράμματος και την ολοκλήρωση της υλοποίησής του για την επιστροφή στην κανονικότητα. Ηδη η κυβέρνηση χτίζει το αφήγημα της επιστροφής στην κανονικότητα και την έξοδο από τα Μνημόνια. Είναι η συριζαίικη εκδοχή του success story, διανθισμένου με πολλή σκανδαλολογία και διχαστική πόλωση. Επισπεύδει μήπως και η οικονομία δείξει σημάδια ανάκαμψης, που θα της επιτρέψουν να στηρίξει ένα πολιτικό αφήγημα. Η απόδοσή της στους υπόλοιπους κυβερνητικούς τομείς αποτελεί, ούτως ή άλλως, απαγορευτική ύλη ακόμη και για τα fake news στα οποία ειδικεύεται.
Το πρόβλημα της κυβέρνησης είναι ότι και αυτό το αφήγημα είναι διάτρητο. Οι επιτυχημένες δοκιμαστικές έξοδοι στις αγορές, η ολοκλήρωση του swap και τα χαμηλά spreads είναι η μία όψη του νομίσματος. Η άλλη όψη είναι αυτή της πραγματικής οικονομίας. Κι εδώ είναι ορατά τα αποτελέσματα από τη ζημιά που η ίδια προκάλεσε στην οικονομία το πρώτο οκτάμηνο του 2015 και από τις τεράστιες καθυστερήσεις στην υλοποίηση του Μνημονίου που υπέγραψε.
Η ζημιά στο τραπεζικό σύστημα, που επιδεινώθηκε από το φούσκωμα των μη εξυπηρετούμενων δανείων. Με αποτέλεσμα, το τραπεζικό σύστημα να μη διαθέτει σήμερα την αναγκαία ρευστότητα για να αποτελέσει μοχλό ανάπτυξης της οικονομίας. Η ζημιά από την υπερφορολόγηση, τα υψηλά πρωτογενή πλεονάσματα που έχει συμφωνήσει η κυβέρνηση, την καθυστέρηση των διαρθρωτικών αλλαγών και των ιδιωτικοποιήσεων που κρατούν την οικονομία καθηλωμένη.
Πέραν τούτων, μέχρι την τέταρτη και τελευταία αξιολόγηση η κυβέρνηση έχει να ολοκληρώσει πολλές και σημαντικές εκκρεμότητες. Το πρώτο εξάμηνο του 2018 θα είναι δύσκολο. Θα πρέπει να ολοκληρώσει ιδιωτικοποιήσεις που αφορούν τα ασημικά του κράτους και να ψηφίσει μια σειρά άλλων επώδυνων μέτρων.
Η κυβέρνηση, τώρα, θέλει να τρέξει γιατί βλέπει την επιστροφή στην κανονικότητα ως τη μόνη πολιτική της διέξοδο. Επισπεύδει τις αλλαγές που λυσσαλέα πολέμησε ως αντιπολίτευση και καθυστέρησε να υλοποιήσει ως κυβέρνηση. Μήπως και προλάβει να διασωθεί πολιτικά.
Η ειρωνεία της ιστορίας είναι ότι η στρατηγική αυτή ναρκοθετήθηκε από την ίδια στην αρχή της θητείας της.
Τώρα απλά θα αναγκαστεί να πιει το ποτήρι των μέτρων ώς το τέλος. Αλλά η πραγματική ανάκαμψη της οικονομίας απαιτεί μια άλλη φιλοσοφία και θα έλθει από μια άλλη κυβέρνηση.
Ο Κωνσταντίνος Αρβανιτόπουλος είναι καθηγητής Διεθνούς Πολιτικής, πρώην υπουργός, visiting fellow στο Martens Centre του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος
Τελευταία Νέα