Σουλτς και Μέρκελ δεν θέλουν να επαναλάβουν τα επικοινωνιακά λάθη της «Τζαμάικας» με τις πολυπληθείς ομάδες διαπραγμάτευσης να χαμογελούν στις κάμερες.
Τώρα, ακόμα και ο χώρος όπου θα πραγματοποιηθεί η αποψινή συνάντηση κρατήθηκε μυστικός. Στη συνάντηση των έξι θα πάρουν μέρος μόνο οι πρόεδροι των κομμάτων, συνοδευόμενοι από τους προέδρους των Κοινοβουλευτικών Ομάδων: Ανγκελα Μέρκελ και Φόλκερ Κάουντερ για το CDU, Χορστ Ζεεχόφερ και Αλεξάντερ Ντόμπριντ για το CSU, Μάρτιν Σουλτς και Αντρέα Νάλες για το SPD. Είναι η συνάντηση των ηττημένων στις εκλογές, στις οποίες Χριστιανική Ενωση και Σοσιαλδημοκράτες έχασαν σχεδόν 14 μονάδες. Παρ’ όλα αυτά, η συνεργασία τους είναι η μόνη διέξοδος στο κυβερνητικό αδιέξοδο του Βερολίνου, την ώρα που εντείνεται η πίεση και στο εσωτερικό και από το εξωτερικό, και ο πρόεδρος της Δημοκρατίας Φρανκ-Βάλτερ Σταϊνμάγερ έχει αποκλείσει νέα προσφυγή στις κάλπες.
Οι αφετηρίες των δύο πλευρών είναι εντελώς διαφορετικές. Η Ανγκελα Μέρκελ θέλει το ταχύτερο δυνατόν τον Μεγάλο Συνασπισμό ΙΙΙ, που θα της διασφαλίσει σταθερότητα στην τέταρτη κυβερνητική της θητεία.
Ο Μάρτιν Σουλτς από την άλλη θέλει διαπραγμάτευση «ανοιχτού αποτελέσματος», όπως αποφάσισε το συνέδριο του SPD την περασμένη εβδομάδα. Στην ουσία, κανένας στο SPD δεν θέλει να κυβερνήσει ξανά με τη Μέρκελ, αλλά αυτό είναι το μόνο στο οποίο συμφωνούν όλοι. Το κόμμα είναι διχασμένο ανάμεσα στους υποστηρικτές της νέας συγκυβέρνησης με τη Μέρκελ και στους οπαδούς της στήριξης μιας κυβέρνησης μειοψηφίας.
Η αναζήτηση εμπλουτίστηκε με τον «τρίτο δρόμο» που προτείνει η αριστερή πτέρυγα του κόμματος για έναν «υβριδικό» κυβερνητικό συνασπισμό μερικής ευθύνης με τη Χριστιανική Ενωση της Μέρκελ.
Σύμφωνα με την πρόταση αυτή, αντί για μία λεπτομερή κυβερνητική συμφωνία (η προηγούμενη αριθμούσε 185 σελίδες), τα κόμματα θα συμφωνήσουν μία κοινή πορεία σε πέντε – δέκα μεγάλες θεματικές ενότητες. Ολα τα υπόλοιπα που θα μείνουν ανοιχτά θα διευθετούνται με ad hoc πλειοψηφίες που θα διαμορφώνονται στη Βουλή. Σύμφωνα με τον εκπρόσωπο της αριστερής πτέρυγας του SPD Ματίας Μιρς, με το μοντέλο αυτό οι Σοσιαλδημοκράτες θα έχουν πολύ μεγαλύτερη ελευθερία κινήσεων. Στις βασικές θεματικές ενότητες θα συμπεριλαμβάνεται σίγουρα και ο προϋπολογισμός.
Αυτό το «υβριδικό» μοντέλο κυβέρνησης θα διευκολύνει σίγουρα πολλούς Σοσιαλδημοκράτες να αποδεχτούν μία νέα συγκυβέρνηση με τη Χριστιανική Ενωση της Μέρκελ.
Επί της ουσίας πρόκειται για τετραγωνισμό του κύκλου, με το SPD να είναι και κυβέρνηση και αντιπολίτευση στη Μέρκελ.

Η ΑΚΡΟΔΕΞΙΑ

Ο άγνωστος παράγων AfD

Η κυβερνητική κρίση της Γερμανίας έχει την αφετηρία της στη νέα κομματική γεωγραφία στην Ομοσπονδιακή Βουλή που προέκυψε στις εκλογές του Σεπτεμβρίου με την είσοδο του ακροδεξιού κόμματος Εναλλακτική για τη Γερμανία (ΑfD). Οι τακτικισμοί των συστημικών κομμάτων με μόνο κριτήριο τη μεγιστοποίηση των κομματικών ποσοστών, όπως φάνηκε στη συμπεριφορά των Φιλελευθέρων (FDP) ή στην υποστήριξη των πρόωρων εκλογών, θα ενισχύσουν το ακροδεξιό κόμμα Afd, προειδοποιεί ο πολιτειολόγος Τόρστεν Φάας, καθηγητής στο Ινστιτούτο Οtto Suhr του Ελεύθερου Πανεπιστημίου του Βερολίνου.

«Επιβεβαιώνεται ένα κλασικό επιχείρημα των λαϊκιστών, ότι τα συστημικά κόμματα κάνουν ούτως ή άλλως ό,τι θέλουν για το δικό τους συμφέρον» λέει ο Φάας στα «ΝΕΑ». Για τον λόγο αυτό, προσθέτει, «τα κόμματα θα πρέπει να πείσουν τους πολίτες ότι η επιχειρηματολογία πως όλοι είναι ίδιοι και δεν υπάρχουν διαφορές μεταξύ τους και ότι οι εκλογές δεν έχουν καμία αξία δεν ήταν ποτέ σωστή προσέγγιση».

Μέσα από την κρίση αυτή διαπιστώθηκε ότι τα κόμματα μάχονται για τις θέσεις τους, υπάρχουν διαφορετικές προτεραιότητες και επιδιώξεις και πως η εξεύρεση συμβιβασμών είναι σημαντική και ταυτόχρονα δύσκολη διαδικασία. Υπό την έννοια αυτή, λέει ο Φάας, «σε περίπτωση νέων εκλογών πρέπει να σκεφτούν και οι πολίτες ότι εάν ψηφίσουν το AfD, τότε καθίστανται πάρα πολύ δύσκολες κεφαλαιώδους σημασίας διαδικασίες για τη δημοκρατία, όπως είναι οι συμβιβασμοί, οι κυβερνήσεις συνεργασίας, οι συνασπισμοί».

Αυτή η ανάγνωση θα αποβεί εις βάρος του AfD, λέει ο Φάας, διότι αυτό το κόμμα με τους 90 βουλευτές στη γερμανική Βουλή είναι το βασικό πρόβλημα που δυσχεραίνει τη συγκρότηση κυβερνητικού συνασπισμού.

«Δεν υπάρχει κανένας αυτοματισμός που να οδηγεί στο συμπέρασμα ότι οι νέες εκλογές θα ενισχύσουν το AfD» λέει ο Φάας.

Η ανοχή και οι σταφίδες

«Nein» από την καγκελάριο

Η υπηρεσιακή καγκελάριος Μέρκελ δήλωσε εξαρχής ότι στόχος της είναι μία σταθερή κυβέρνηση για να αντιμετωπίσει τις προκλήσεις στην Ευρώπη και στη διεθνή σκηνή. Και αυτό διασφαλίζεται μόνο με έναν νέο συνασπισμό με τους Σοσιαλδημοκράτες. Εντείνει μάλιστα την πίεση στους Σοσιαλδημοκράτες να επιταχύνουν τις διαδικασίες.

Αναμενόμενο ήταν να απορρίψει η Χριστιανική Ενωση και τον «τρίτο δρόμο» της «υβριδικής» κυβέρνησης. «Δεν μπορούμε να δώσουμε το χέρι για ολίγη συμφωνία, ολίγη ανοχή, αλλά για μεγάλο γλυκό με σταφίδες που θα τις διαλέξει το άτολμο SPD» είπε η Γιούλια Κλέκνερ, πρόεδρος του CDU στη Ρηνανία-Παλατινάτο, στην εφημερίδα «Νόιε Οσναμπρίκερ». Κατά την Κλέκνερ, «το SPD πρέπει να αποφασίσει: “Ή θέλει να κυβερνήσει ή δεν θέλει”». Και μέσω twitter συμπλήρωσε: «Ολίγον έγκυος δεν υπάρχει». Στους πολιτικούς κύκλους του Βερολίνου θεωρείται βέβαιο ότι η Κλέκνερ είχε προσυνεννοηθεί με την Ανγκελα Μέρκελ και με την αντίδρασή της αυτήν εξέφρασε και την απορριπτική στάση της καγκελαρίου.