Η απόδοση των δεκαετών ομολόγων αυξήθηκε κατά σχεδόν εννέα μονάδες βάσης. Ο Τραπεζικός Δείκτης κατέγραψε πτώση 2,7%. Κι αυτή ήταν απλώς η πρώτη αντίδραση στις πληροφορίες ότι ο πρόεδρος της Ιταλίας Σέρτζιο Ματαρέλα θα προχωρήσει μεταξύ Χριστουγέννων και Πρωτοχρονιάς στη διάλυση του Κοινοβουλίου, ανοίγοντας τον δρόμο για τη διεξαγωγή κοινοβουλευτικών εκλογών στις αρχές Μαρτίου –«το πιθανότερο» στις 4 Μαρτίου αν και δεν αποκλείεται η 11η Μαρτίου. Γιατί ξεκάθαρος νικητής δεν αναμένεται. Το επικρατέστερο σενάριο είναι ένα «μετέωρο» Κοινοβούλιο χωρίς αυτοδυναμία, με την κεντροδεξιά συμμαχία του Σίλβιο Μπερλουσκόνι να κατακτά τις περισσότερες έδρες, το «αντισυστημικό», λαϊκιστικό Κίνημα των Πέντε Αστέρων (Μ5S) του Μπέπε Γκρίλο να αναδεικνύεται μεγαλύτερο κόμμα και την Κεντροαριστερά να πληρώνει στην κάλπη τους βαθείς διχασμούς, τις συγκρούσεις των «εγώ» και τις λιποταξίες.
Ας δήλωνε ο Ματέο Ρέντσι βέβαιος τον περασμένο Ιανουάριο ότι «θα καταφέρει να συγκεντρώσει “40% των ψήφων στις εκλογές του 2018”. Ας επέμεινε μόλις πρόσφατα ότι «η Ιταλία είναι η μοναδική μεγάλη χώρα της Ευρώπης όπου η Αριστερά έχει ακόμα μία ελπίδα να νικήσει».
Η αλήθεια είναι πως ο Ρέντσι εξαρχής αλλιώς τα είχε υπολογίσει. Η παραίτησή του από την πρωθυπουργία μετά το Οχι του 59% των Ιταλών στο δημοψήφισμα για τη συνταγματική μεταρρύθμιση που ο ίδιος διοργάνωσε στις 4 Δεκεμβρίου του 2016 δεν ήταν στο μυαλό του, σχολιάζει η «Monde», παρά μια τακτική υποχώρηση. Σύντομα θα διοργανώνονταν πρόωρες εκλογές, και ο πρώην δήμαρχος της Φλωρεντίας, που διατηρούσε ένα ζηλευτό ποσοστό δημοτικότητας, θα ανακτούσε τα ηνία της χώρας. Αλλά δεν εξελίχθηκαν έτσι τα πράγματα. Επιπλέον, ο εκλογικός νόμος που ψηφίστηκε στις 3 Νοεμβρίου έπειτα από πολύμηνα παζαρέματα και θα εφαρμοστεί στις εκλογές του Μαρτίου βρίσκεται στον αντίποδα του συστήματος που προωθούσε ο Ρέντσι, με στόχο να έχει ο νικητής πλειοψηφία αρκετά ισχυρή ώστε να μπορεί να κυβερνήσει. Ο «Rosatellum» είναι στην πραγματικότητα ένα κράμα αναλογικής και μονοεδρικών που δεν αφήνει ελεύθερα τα χέρια στη συμμαχία με το μεγαλύτερο ποσοστό ψήφων σε καμία περίπτωση.
«Ο Ρέντσι ήταν ένα στοιχείο καινοτομίας και φρεσκάδας, ήταν ένας καλός πρωθυπουργός», δήλωσε ο ιταλός επιχειρηματίας Κάρλο ντε Μπενεντέτι, ιστορικός πρόεδρος του ομίλου L’Espresso, στην «Corriere della Sera». «Αλλά έκανε λάθος με το δημοψήφισμα, και κυρίως έκανε λάθος μετά, αφού δεν έβγαλε τα αναγκαία συμπεράσματα. Επρεπε να είχε εκμεταλλευτεί την κατάσταση ώστε να κάνει μία τριετή παύση προτού επιστρέψει. Αντ’ αυτού, έδειξε την αγωνία εκείνου που παραιτείται αλλά ανυπομονεί να ξαναρχίσει».
Θύμα αυτής της ανυπομονησίας που ήταν το μεγαλύτερο ατού του όταν κατακτούσε την εξουσία, στις αρχές του 2014, ούτε καν 40 χρόνων, ο πρώην πρωθυπουργός έχασε και μία ακόμη δύναμή του, την ενσάρκωση μίας μορφής νεωτερικότητας: η περιοδεία που έκανε ανά την Ιταλία με τρένο το φθινόπωρο τού επεφύλαξε περισσότερους σαρκασμούς παρά επαίνους. Και έχει τώρα απέναντί του όλον εκείνο τον παλιό κόσμο που υποσχόταν να «στείλει στα παλιοσίδερα», με πρώτο και καλύτερο τον Σίλβιο Μπερλουσκόνι.
Ο Ηρεμος Πάολο προειδοποιεί
Προειδοποίηση προς τους ευρωπαίους ηγέτες ότι το μομέντουμ της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης κινδυνεύει και πάλι να χαθεί, απηύθυνε χθες ο Πάολο Τζεντιλόνι (φωτογραφία κάτω), ο «Ηρεμος Πάολο», που κατάφερε έπειτα από έναν χρόνο στην πρωθυπουργία να γίνει ένας από τους δημοφιλέστερους πολιτικούς της Ιταλίας. «Φοβάμαι ότι, παρότι το 2017 ήταν η χρονιά επιστροφής της ευρωπαϊκής φιλοδοξίας, το 2018 μπορεί να δούμε υπερβολική σύνεση», δήλωσε στους «Financial Times». «Αν δεν φανούμε φιλόδοξοι τώρα που έχουμε σταθερή ανάπτυξη σε όλη την ευρωζώνη και γεωπολιτικά κενά να καλύψουμε, θα χάσουμε πραγματικά μία ευκαιρία».
Ο Μίστερ Σπρεντ και το σχίσμα
«Αν κάποιος πιστεύει πως η ανικανότητα του M5S και τα προβοκαρίσματα της Λέγκας είναι πιο χρήσιμα για την Ιταλία, θα σεβαστούμε το αποτέλεσμα. Αλλά εγώ βλέπω μία άλλη Ιταλία, ολοζώντανη», διακήρυξε προ ημερών ο Ματέο Ρέντσι. Τον Σίλβιο Μπερλουσκόνι τον αποκαλεί «Mister Spread», παραπέμποντας στη νομισματική κρίση που επέφερε την παραίτησή του από την πρωθυπουργία τον Σεπτέμβριο του 2011. Οσο για τους παλιούς αριστερούς συμμάχους, τους κατηγορεί πως δεν έχουν «άλλη στρατηγική» παρά να τον οδηγήσουν στην ήττα. Ο γαλαξίας της ακροαριστεράς τέθηκε στις 3 Δεκεμβρίου υπό τη σημαία του Ελεύθεροι και Ισοι, ενός νέου προοδευτικού και αντι-Ρέντσι κινήματος που ίδρυσε ο Πιέτρο Γκράσο, πρώην δικαστής, γνωστός για τη δράση του εναντίον της Μαφίας, παραμένοντας ωστόσο πρόεδρος της Γερουσίας. Το σχίσμα αυτό αναμένεται να κοστίσει στο PD ένα 7% των ψήφων.