Λίγες και μία… χρυσές πωλήσεις

Καθώς εξακολουθεί η κρίση, το βιβλίο φαίνεται να περνά τον δικό του γολγοθά. Μέγα ζητούμενο είναι πώς μπορεί να γίνει το λογοτεχνικό βιβλίο είδος πρώτης ανάγκης. Από αυθαίρετες ερμηνείες έχουμε χορτάσει, ωστόσο το ταμείο είναι σκληρός κριτής. Κατά τα λοιπά, η διάδοση του βιβλίου από στόμα σε στόμα όπως παλιά, φαίνεται να επιβεβαιώνεται ξανά. Οπως και μέσα στη κρίση φαίνεται ισχυροποιούνται ακόμη περισσότερο οι πολύ εμπορικοί συγγραφείς. Για παράδειγμα το φαινόμενο Νταν Μπράουν καλά κρατεί στις μέρες μας. Κατά κύριο λόγο, η πλοκή επιστρέφει στη λογοτεχνία. Οι περισσότεροι αναγνώστες αναζητούν να περιηγηθούν σε γνώριμες ιστορίες. Με τον ελάχιστο ελεύθερο χρόνο και τις ανασφάλειες να μεγιστοποιούνται καθημερινά, το βιβλίο φαντάζει ως προσωρινό κατάλυμα. Τα δε ξένα τηλεοπτικά σίριαλ με τους κώδικες που έχουν αναπτύξει παίζουν επίσης σημαντικό ρόλο.

Στα επί μέρους μπορούμε να επισημάνουμε ότι το ιστορικό μυθιστόρημα σημειώνει άνοδο, ενώ η ελληνική κρίση ως «θεματική», υποχωρεί αρκετά. Παράλληλα η περιπετειώδης αφήγηση εξαπλώνεται σε πολλά είδη γραφής, ενώ στο δοκίμιο συνεχίζεται η ήπια συντηρητική στροφή. Το διήγημα φαίνεται ότι κρατά με τα δόντια τους πιστούς οπαδούς του, ενώ παγιώνεται η κλίση μέρους του κοινού προς την εξερεύνηση της μαθηματικής σκέψης.

Από την έρευνα που κάναμε προκύπτει ότι σημαντικό μέρος των αναγνωστών δείχνει γερασμένο. Οχι μόνο από πλευράς ηλικίας, αλλά και ως αγοραστική συμπεριφορά, στρεφόμενο προς βιβλία μεγαλύτερων και καταξιωμένων συγγραφέων. Η ενδιαφέρουσα αντίθεση εδώ είναι πως ο πληθυντικός αριθμός των συγγραφέων με μια πιο προσωπική-φιλοσοφική, κάπως, στάση εκτιμάται. Αυτοί ζυγίζονται δυο φορές παραπάνω από τους τυπικά ευπώλητους. Να δούμε πού θα καταλήξει αυτό αν και φέτος δεν είχαμε κάποιο φαινόμενο τύπου «Confiteor» του Ζάουμε Καμπρέ (μτφρ. Ευρυβιάδης Σοφός, Πόλις). Πάμε τώρα να δούμε τα αποτελέσματα με αριθμούς:

Ο Ισίδωρος Ζουργός με τις «Λίγες και μία νύχτες» του (Απρίλιος, Πατάκης) έκανε μεγάλα νούμερα πωλήσεων: 35.000 αντίτυπα. Αλλά και ο Αύγουστος Κορτώ επίσης: η «Ρένα» (Μάιος, Πατάκης) έφτασε τις.19.000. Τα «Τετράδια ονείρων» της Ζυράννας Ζατέλη (Ιούλιος, Καστανιώτης), τα 14.000. Κατά τα άλλα: Αλκη Ζέη: «Πόσο θα ζήσεις ακόμα γιαγιά;», 8.000 (Οκτώβριος, Μεταίχμιο). Ρέα Γαλανάκη: «Δυο γυναίκες, δυο θεές», 7.000 (Οκτώβριος, Καστανιώτης). Διονύσης Χαριτόπουλος: «Σχέσεις», 7.000 (Φεβρουάριος, Τόπος). Καρολίνα Μέρμηγκα: «Ο Ελληνας γιατρός», 7.000 (Δεκέμβριος 2016, Μελάνι). Γιάννης Ξανθούλης: «Εγώ, ο Σίμος Σιμεών», 6.000 (Νοέμβριος, Διόπτρα). Δέσποινα Χατζή: «Από τον Βόσπορο στην Σηκουάνα», 6.000 (Απρίλιος, Μίνωας). Δημήτρης Στεφανάκης: «Ευτυχισμένες οικογένειες», 5.000 (Απρίλιος, Μεταίχμιο). Λένα Διβάνη: «Τι έμαθα περπατώντας στον κόσμο», 5.000 (Οκτώβριος, Καστανιώτης). Γιάννης Μακριδάκης: «Ολα για το καλό», 3.000 (Φεβρουάριος, Βιβλιοπωλείον της Εστίας), Αλέξης Σταμάτης: «Μοτέλ Μορένα», 3.000 (Οκτώβριος, Καστανιώτης). Νίκος Μάντης: «Οι τυφλοί», 2.500 (Μάιος, Καστανιώτης). Νίκος Ιωαννίδης: «Μια εποχή στο τσιμέντο», 2.000 (Νοέμβριος, Τόπος). Γιάννης Ευσταθιάδης: «Κλεινόν, μυθιστορίες για την Αθήνα», 2.000 (Δεκέμβριος 2016, Μελάνι). Ενώ καλή πορεία είχε και ο Θωμάς Κοροβίνης με το «Σκίρτημα ερωτικόν» (Μάρτιος, Αγρα).

Η Λένα Μαντά με το «Γράμμα από χρυσό» (Μάιος, Ψυχογιός) έχει κάνει το νούμερο της χρονιάς με 75.000 αντίτυπα. Επίσης: Ρένα Ρώσση-Ζαΐρη: «Θάλασσα φωτιά», 40.000 (Μάιος, Ψυχογιός). Σόφη Θεοδωρίδου: «Πορφυρό ποτάμι», 20.000 (Φεβρουάριος, Ψυχογιός). Χρυσηίδα Δημουλίδου: «Χιόνι στη φωτιά», 18.000 (Ιανουάριος, Ψυχογιός). Μαρία Τζιρίτα: «Οσα η αγάπη συγχωρεί», 18.000 (Ιανουάριος, Ψυχογιός). Φανή Πανταζή: «Η ψυχή του πέτρινου σπιτιού», 15.000 (Φεβρουάριος, Ψυχογιός). Δημήτρης Μπουραντάς: «Αν μ’ άφηνες τη λέξη να σου μάθω», 14.000 (Μάρτιος, Πατάκης). Μαίρη Κόντζογλου: «Οι μαγεμένες», 10.000 (Μάιος, Μεταίχμιο). Πασχαλία Τραυλού: «Φιλί στα μάτια», 9.000 (Μάιος, Διόπτρα). Αννα Γαλανού: «Θυσία», 9.000 (Μάρτιος, Διόπτρα). Σπύρος Πετρουλάκης: «Το τελευταίο δαχτυλίδι», 8.000 (Απρίλιος, Μίνωας).

Ο Γιάνης Βαρουφάκης με τους «Ανίκητους ηττημένους» του, όπου περιέγραψε και τα του Γιούρογκρουπ από τη δική του σκοπιά (Οκτώβριος, Πατάκης), πούλησε ήδη 11.000 αντίτυπα. Επίσης το βιβλίο του Αλέξη Παπαχελά «Ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης με τα δικά του λόγια, τόμος Α’: 1942-1974» (εκτενείς συνεντεύξεις ετών, Νοέμβριος, Παπαδόπουλος) έφτασε ήδη τα 8.000. Κατά τα άλλα: Τζιμ Αλ-Καλίλι, Τζον ΜακΦάντεν: «Ζωή στην κόψη», μτφρ: Νίκος Αποστολόπουλος, 6.371 (Μάρτιος, Τραυλός). Γιώργος Μαυρογορδάτος: «Μετά το 1922», 6.000 (Νοέμβριος, Πατάκης). Ντόναλ Ο’ Σι: «Ο τελευταίος πανεπιστήμονας, ο Ανρί Πουανκαρέ και η εικασία του», μτφρ: Γιώργος Κυριακόπουλος, 4.106 (Οκτώβριος, Τραυλός). Αριστείδης Χατζής: «Μικρές εισαγωγές: Φιλελευθερισμός», 4.000 (Ιανουάριος, Παπαδόπουλος). Γιούβαλ Νώε Χαράρι: « Ηομο Deus», μτφρ: Μιχάλης Λαλιώτης, 3.000 (Δεκέμβριος, Αλεξάνδρεια). Στέφαν Τσβάιχ: «Εκκληση προς τους Ευρωπαίους», μτφρ: Σώτη Τριανταφύλλου, 2.000 (Ιούλιος, Μελάνι). Στέλιος Κούλογλου: «Μαρτυρίες από την δικτατορία και την αντίσταση» 1.700 (Μάιος, Βιβλιοπωλείον της Εστίας). Τόνι Τζαντ, Τίμοθι Σνάιντερ: «Σκέψεις για τον εικοστό αιώνα», μτφρ: Ελένη Αστερίου, 1.500 (Μάιος, Αλεξάνδρεια). Κωστής Καρπόζηλος: «Κόκκινη Αμερική» 1.500 (Φεβρουάριος, Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης). Εντσο Τραβέρσο: «Αριστερή μελαγχολία», μτφρ: Νίκος Κούρκουλος, 1.100 (Ιούνιος, Εκδόσεις του Εικοστού Πρώτου). Μιχαήλ Μπαχτίν: «Ο Ραμπελαί και ο κόσμος του», μτφρ: Γιώργος Πινακούλας, 1.100 (Φεβρουάριος, Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης).

Αστυνομική λογοτεχνία

Η Ελενα Ακρίτα: με το «Μυστικό της μπλε πολυκατοικίας» (Μάιος, Διόπτρα) και ο Τζο Νέσμπο με τη «Δίψα» (μτφρ: Κρυστάλλη Γλυνιαδάκη, Απρίλιος, Μεταίχμιο) είναι οι εμπορικές επιτυχίες του αστυνομικού, με 20.000 αντίτυπα το κάθε βιβλίο. Κατά τα άλλα: Πόλα Χόκινς: «Στη παγίδα του νερού», μτφρ: Αναστάσιος Αργυρίου, 12.000 (Ιούνιος, Ψυχογιός). Καμίλα Λάκμπεργκ: «Η μάγισσα», μτφρ: Γρηγόρης Κονδύλης, 10.000 (Σεπτέμβριος, Μεταίχμιο). Φίλιπ Κερ: «Η άλλη πλευρά της σιωπής», μτφρ: Γιώργος Μαραγκός, 10.000 (Μάιος, Κέδρος). Κώστας Κρομμύδας: «Φως μέσα στη θύελλα» 7.000 (Απρίλιος, Διόπτρα). Γκράχαμ Μάστερτον: «Πληγωμένοι άγγελοι», μτφρ: Μαρία Μουντοκαλάκη, 4.000 (Νοέμβριος, Οξύ). Ιρβιν Γουέλς: «Η τέχνη της λεπίδας», μτφρ: Θάνος Καραγιαννόπουλος, 3.000 (Οκτώβριος, Οξύ). Αλις Φίνι: «Μερικές φορές λέω ψέματα», μτφρ: Βεατρίκη Καντζόλα-Σαμπατάκου, 2.700 (Ιούνιος, Bell).

Το καινούργιο μυθιστόρημα του Νταν Μπράουν «Origin» (μτφρ: Χρήστος Καψάλης), πούλησε ήδη (ή τοποθετήθηκε ήδη με) 61.000 αντίτυπα (Δεκέμβριος, Ψυχογιός). Επίσης η «Τετραλογία της Νάπολης» της Ελενα Φερράντε (μτφρ: Δήμητρα Δότση), από τον Απρίλιο του 2016 έως και τον Νοέμβριο του 2017 πούλησε περίπου 77.000 συνολικά (Πατάκης). Ειδικότερα η «Ιστορία της χαμένης κόρης» (4ο μέρος) πούλησε από τον Οκτώβριο του 2017 15.000 αντίτυπα. Κατά τα άλλα: Κάρλος Ρουίθ Θαφόν: «Ο λαβύρινθος των πνευμάτων», μτφρ: Βασιλική Κνήτου, 18.000 (Νοέμβριος, Ψυχογιός). Φρέντρικ Μπάκμαν: «Η γιαγιά μου σας χαιρετά και ζητάει συγνώμη», μτφρ: Γιώργος Μαθόπουλος, 15.000 (Ιούνιος, Κέδρος). Καζούο Ισιγκούρο: «Τα απομεινάρια μιας μέρας», μτφρ: Αργυρώ Μαντόγλου, 8.000 (Σεπτέμβριος, Ψυχογιός). Κέιτι Κιταμούρα: «Ενας χωρισμός», μτφρ: Γιώργος Μαραγκός, 5.000 (Ιούνιος, Κέδρος). Χάρπερ Λι: «Οταν σκοτώνουν τα κοτσύφια» μτφρ: Βικτώρια Τράπαλη, 15η έκδοση Οκτώβριος 2016 και 16η έκδοση Νοέμβριος 2017, 6.200 συνολικά (Bell). Ράινχαρντ Κλάιστ: «Mercy on me» μτφρ: Γιώργος-Ικαρος Μπαμπασάκης, 4.000 (Οκτώβριος, Οξύ/Ηλίβατον-κόμικς). Σαντιάγο Ρονκαλιόλο: «Καρφίτσες στην άμμο» μτφρ: Κώστας Αθανασίου, 3.500 (Μάιος, Καστανιώτης). Γιον Κάλμαν Στέφανσον: «Παράδεισος και Κόλαση» μτφρ: Ρίτα Κολαϊτη, 3.500 (Απρίλιος, Καστανιώτης). Κλαούντιο Μάγκρις: «Υπόθεση αρχείου» μτφρ: Αννα Παπασταύρου, 2.500 (Ιούνιος, Καστανιώτης). Συλλογικό έργο: «Ο παράδεισος των γατών», μτφρ: Γιούλη Τσίρου, 2.460 (Δεκέμβριος 2016, Ποικίλη Στοά). Τσακ Πόλανικ: «Πνιγμός», μτφρ: Παναγιώτης Τομαράς, 1.200 (Ιούνιος, Αίολος). Ματιάς Ενάρ: «Πυξίδα», μτφρ: Σοφία Διονυσοπούλου, 1.000 αντίτυπα (Δεκέμβριος 2016, Στερέωμα). Ενώ αξιοπρόσεκτη πορεία είχε ο Φόλκερ Βάιντερμαν με το μυθιστόρημα «Οστάνδη 1936» (μτφρ: Μαρία Αγγελίδου, Αγρα)