Αρκεί να συγκρίνει κανείς τις δυο εποχές για να μετρήσει το βάθος της αλλαγής στην Ευρώπη: η αυστηρή καταδίκη και ο τιμωρητικός αποκλεισμός της Αυστρίας τη δεκαετία του ’90 για τη συμμετοχή της Ακρας Δεξιάς στην κυβέρνηση της χώρας έγιναν το 2017 μια απλή ανησυχία και μια βουβή διαμαρτυρία. Αρκεί να δει κανείς αυτή τη διαφορά για να καταλάβει ότι η Ευρώπη δεν είναι πια ένα σύστημα αξιών από μπετόν που αποπέμπει με συνοπτικές διαδικασίες από τους κόλπους της τους παραβάτες.
Αλλά τι είναι; Εχοντας επιλέξει καταστατικά τον ιδεολογικό της προσανατολισμό, η Ευρώπη εξελίχθηκε σε μια υπερεθνική οντότητα με τεχνοκρατική ψυχή και γραφειοκρατικό σώμα. Αυτή η Ευρώπη απομόνωσε τότε την Αυστρία. Η σημερινή όμως, αυτή που απλώς διαμαρτύρεται, είναι μια άλλη Ευρώπη. Δεν έχει χάσει τις αξίες της. Απλώς υποχρεώνεται να γίνει πιο πολιτική. Να υπερασπιστεί πολιτικά τα καταστατικά της θέσφατα, επειδή κάποια από τα μέλη της έχουν αρχίσει να τα αμφισβητούν.
Με τη συμμετοχή της Ακρας Δεξιάς στην κυβέρνηση της Αυστρίας η αμφισβήτηση αυτή πέρασε από την περιφέρεια και τις ανελεύθερες δημοκρατίες του πρώην ανατολικού μπλοκ στο κέντρο και τις ώριμες δημοκρατίες. Η αλλαγή είναι τεράστια. Αν και συνιστά ειδική περίπτωση, η Αυστρία δεν είναι ούτε Ουγγαρία ούτε Πολωνία. Το μέγεθός της δεν είναι τέτοιο που να μπορεί να κάνει την Ευρώπη να καταρρεύσει. Η θέση της όμως είναι τέτοια που υποχρεώνει την Ευρώπη να απαντήσει. Οχι κουνώντας το δάχτυλο και τιμωρώντας όπως άλλοτε. Αλλά δίνοντας εκείνη τη μάχη των ιδεών που φαινόταν να είχε κερδίσει μετά το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου.